Η Μαλάξα είναι χωριό του δήμου Χανίων, της περιφερειακής ενότητα Χανίων της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 115 κατοίκους. Απέχει 16 χιλιόμετρα από τα Χανιά και είναι κτισμένη σε υψόμετρο 470 μ., στο ομώνυμο ύψωμα, στους βόρειους πρόποδες των Λευκών Ορέων. Στη Μαλάξα βρίσκεται κέντρο εκπομπής.

Ιστορικά στοιχεία

Η παλαιότερη μνεία του χωριού γίνεται από τον Φραντσέσκο Βασιλικάτα το 1630, όταν ανήκε στην επαρχία Αποκορώνου, με το όνομα Malaxa, ενώ δεν αναφέρεται στις άλλες ενετικές απογραφές. Η ετυμολογία του ονόματος δεν είναι γνωστή. Ο Αντώνης Γιάνναρης ανέφερε στο περί Ερωτόκριτου ότι το όνομα προέρχεται από το όνομα του τοπικού φεουδάρχη, του κόντε Μαλούσα. Ο Πωλ Φορ ανέφερε ότι προέρχεται από τη ρίζα μάλα, η οποία αναφέρεται σε ύψωμα. Λόγω της θέσης του, η οποία δεσπόζει πάνω από τον κόλπο της Σούδας, το ύψωμα της Μαλάξας γινόταν συχνά ορμητήριο επαναστατών. Το 1660, σε μια προσπάθεια να λυθεί η πολιορκία του Χάνδακα από τους Οθωμανούς, μερικοί Γάλλοι αποβιβάστηκαν στον κόλπο της Σούδας και μαζί με ντόπιους κατέλαβαν το ύψωμα της Μαλάξας. Οι Οθωμανοί όμως κατάφεραν να τους νικήσουν, έπειτα από σφοδρές μάχες. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1770, ο Δασκαλογιάννης κατέλαβε τη Μαλάξα, ώστε να μπορεί να πλήξει την οχυρωμένη πόλη των Χανίων. Στις 11 Ιουνίου 1821, κατά την επανάσταση του 1821, στη Μαλάξα δόθηκε μάχη η οποία έληξε με νίκη των Τούρκων. Σύμφωνα με την απογραφή η οποία πραγματοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους το 1834 και διέσωσε ο Ρόμπερτ Πάσλεϊ, η Μαλάξα τότε είχε αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, με 225 οικογένειες να κατοικούν σε αυτή. Κατά την επανάσταση του 1866 οι Οθωμανοί κατασκεύασαν στη Μαλάξα οχυρό πύργο στον οποίο εγκαταστάθηκε φρουρά. Ο πύργος αυτός γκρεμίστηκε κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1897, όταν κανονιοβολήθηκε από πολεμικά πλοία των Μεγάλων Δυνάμεων στον κόλπο της Σούδας. Το 1881 ανήκε στον δήμο Κεραμειών και σύμφωνα με την απογραφή είχε 319 κατοίκους, όλοι χριστιανοί. Στην απογραφή του 1900 είχε 497 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Το 1925 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Κεραμιών.

Απογραφές πληθυσμού

Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Παραπομπές