Το Ξηροστέρνι (επίσημα: το Ξηροστέρνιον) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του δήμου Αποκορώνου στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Βρίσκεται σε υψόμετρο 260 μέτρων. Απέχει 29 χιλιόμετρα από τα Χανιά και βρίσκεται ανατολικά του Βάμου. Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Xerosterni στην επαρχία Αποκορώνου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται λανθασμένα ως Xerofori με 203 κατοίκους και ως Xerostergni με 8 οφειλόμενες αγγαρείες και 25 προνομιούχους. Ο Βασιλικάτα το αναφέρει το 1630 ως Xerosterni. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, το χωριό αναφέρεται μαζί με τα χωριά Δράπανος, Κεφαλάς, Βούρι, Σελιά και Λικοτιναρά όπου κατοικούσαν συνολικά 300 χριστιανικές και 25 μουσουλμανικές οικογένειες. Το 1881 είχε 258 κατοίκους και ανήκε στον δήμο Βάμου. Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Η λαϊκή αρχιτεκτονική του χωριού είναι καλοδιατηρημένη. Δύο σπίτια του χωριού έχει χαρακτηριστεί διατηρητέα μνημεία: η οικία ιδιοκτησίας Ν. Μαστοράκη, του 19ου αι., με ισόγειο ελαιοτριβείο των αρχών του 19ου αι. και όροφο κτισμένο ως καφενείο του τέλους του ίδιου αιώνα, και το κτίριο ιδιοκτησίας Ειρ. Παπαδάκη, το οποίο χρονολογείται στο 1790 με μεταγενέστερες προσθήκες του β' μισού του 19ου αιώνα. Ο κεντρικός ναός είναι αφιερωμένος στον Χριστό και εορτάζει με πανηγύρι στις 5 και 6 Αυγούστου. Στο χωριό βρίσκεται επίσης ο ναός της Παναγίας, με καλό τέμπλο και εικόνες του Ρεθεμιώτη Α. Βιβυλάκη, ο οποίος εορτάζει τις 15 Αυγούστου. Δείτε: Κοινότητα Ξηροστερνίου

Παραπομπές