Πληροφορίες
Το Κοντομαρί ή Κοντομάρι (επίσημο: το Κοντομάριον) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του δήμου Πλατανιά στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Ανήκε στην πρώην Επαρχία Κυδωνίας. Απέχει 17,5 χιλιόμετρα από τα Χανιά και είναι κτισμένο σε υψόμετρο 85 μέτρα, σε μικρή απόσταση από το Μάλεμε. Το χωριό έχει χαρακτηριστεί μαρτυρικό.
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Codomari, στην επαρχία Κυδωνίας. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Codomari με 66 κατοίκους και 13 οφειλόμενες αγγαρίες. Ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 αναφέρει το χωριό ως Co(n)domuri. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, όπως τη διέσωσε ο Ρόμπερτ Πάσλεϊ, αναφέρεται ως Kontomarí, με 3 χριστιανικές οικογένειες. Το 1881 ανήκε στον δήμο Πύργου Ψηλόνερου και σύμφωνα με την απογραφή είχε 213 χριστιανούς και 14 μουσουλμάνους κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 256 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Το 1920 είχε οριστεί έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου. Το 1925 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας η οποία υπήρχε μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Πλατανιά. Δείτε: Κοινότητα Κοντομαρίου Στις 2 Ιουνίου 1941, αμέσως μετά τη λήξη της Μάχης της Κρήτης, οι Γερμανοί εκτέλεσαν 25 κατοίκους του χωριού ως αντίποινα για την αντίσταση που προέβαλαν κατά τη διάρκεια της μάχης. Ήταν η πρώτη μαζική εκτέλεση αμάχων κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου στην Ευρώπη.
Απογραφές πληθυσμού
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Σημεία ενδιαφέροντος
Στο χωριό σώζεται ο ναός των Αγίων Αποστόλων. Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, κτίστηκε το έτος, ΖΛΗ (= 7038) από κτίσεως κόσμου, το οποίο αντιστοιχεί στο έτος 1530.