Πληροφορίες
Η Αγία Ειρήνη είναι οικισμός της κοινότητας Επανωχωρίου, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Ανατολικού Σελίνου, του δήμου Καντάνου - Σελίνου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Χανίων, στην περιφέρεια Κρήτης, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πρίν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία Σελίνου του νομού Χανίων, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κρήτης.
Γεωγραφία
Η Αγία Ειρήνη είναι οικισμός στο δυτικοκεντρικό τμήμα του νομού Χανίων. Βρίσκεται σε ορεινή περιοχή, ανάμεσα στις κορυφές «Αποπηγάδι» και «Τουρλί» των Λευκών Ορέων, στην είσοδο του ομώνυμου μικρού φαραγγιού και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 620. Από το χωριό περνάει ο εποχικός ποταμός Αγιερηνιώτικος, σχηματίζοντας μικρή κοιλάδα. Απέχει περίπου 43 χλμ. ΝΔ. των Χανίων.
Πληθυσμός
Δεν αναφέρεται στην απογραφή του 1940.
Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»
Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1925 και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Απανωχωρίου (Επανωχωρίου) του νομού Χανίων. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Επανωχωρίου και προσαρτήθηκε στον δήμο Ανατολικού Σελίνου. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010, αποσπάστηκε από τον δήμο Ανατολικού Σελίνου και προσαρτήθηκε στον δήμο Καντάνου-Σελίνου.
Ιστορικά στοιχεία
Ο Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 αναφέρει την Αγία Ειρήνη ως S(an)nta Erinni και υπάγεται στην επαρχία Σελίνου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα (K239) αναφέρεται ως Lacus S. Erini et Sgurafianà, με 556 κατοίκους. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ως Haghía Iréne, με 50 χριστιανικές και 2 τουρκικές οικογένειες. Κοντά στον οικισμό έγινε η Α’ Γενική Συνέλευση Κρητών, τον Δεκέμβριο του 1866, αλλά μετά την κατάληψη του Σελίνου από τον Μουσταφά, μία εβδομάδα αργότερα, η έδρα της Συνέλευσης μεταφέρθηκε στην Αγία Ρουμέλη. Ο Μουσταφά πασά προσπάθησε να εισέλθει στο φάραγγι όπου είχαν καταφύγει 1000 γυναικόπαιδα, αλλά η είσοδος φυλασσόταν από τους επαναστάτες και έτσι δεν τα κατάφερε.
Οικονομία
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία. Επίσης παράγονται κάστανα, μέλι και μουρνόρακη, ένα ιδιαίτερο τοπικό ποτό.
Αξιοθέατα
Το Φαράγγι της Αγίας Ειρήνης, που ξεκινάει από τη νότια μεριά του οικισμού. Έχει μήκος 7 χλμ., περίπου, και αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4. Εκεί, υπάρχουν οι εκκλησίες του Χριστού και του Αγίου Γεωργίου, των 14ου και 15ου αιώνων, αντίστιχα, καθώς και ο «Άγιος Ιωάννης», ένας μεγάλος βράχος που μοιάζει με εκκλησία. Θεωρείται το δεύτερο σε σπουδαιότητα φαράγγι της Κρήτης, μετά από εκείνο της Σαμαριάς. Ο ναός της Αγίας Ειρήνης, με τοιχογραφίες δύο εποχών, οι πιο πρόσφατες του 1368.
Πεζοπορία
Από την Αγία ειρήνη ξεκινάει μονοπάτι, που οδηγεί ανατολικά προς το οροπέδιο του Ομαλού στα Λευκά Όρη.
Παραπομπές
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, εκδ. 1978, 2006 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 Εγκυκλοπαίδεια Δομή, εκδ. 2002-4 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) Google Earth Χάρτες «ROAD» eetaa.gr