Το Ποσείδι είναι παράλιος οικισμός του δήμου Κασσάνδρας. Βρίσκεται δυτικά της χερσονήσου της Κασσάνδρας σε μία προεξοχή αυτής στον Θερμαϊκό κόλπο, όπου υπάρχει το ομώνυμο ακρωτήρι, στην περιοχή του οικισμού της Καλάνδρας της οποίας αποτελεί επίνειο. Αναφέρεται από τον αρχαιότητα ως οικισμός της αρχαίας Χαλκιδικής ενώ σήμερα είναι περισσότερο γνωστός ως παραθεριστικός οικισμός, στο οποίο υπάρχουν εξοχικές κατοικίες, ξενοδοχεία και χώροι κατασκήνωσης.

Γεωγραφία

Το ακρωτήρι του Ποσειδίου ή της Κασσάνδρας, βρίσκεται στην απόληξη της δυτικής προεξοχής της χερσονήσου της Κασσάνδρας. Η χαμηλότερη περιοχή έχει μορφή σφήνας με μια κυρτότητα στο άκρο και έχει έκταση ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου. Αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση συγκέντρωσης υλικών που οφείλεται στην απόθεση άμμου, ενώ κατά περιοχές έχουμε χοντρόκοκκους και λεπτότερους κόκκους άμμου που μεταφέρονται ανάλογα με την φορά του ανέμου και των κυμάτων.

Ιστορία

Αρχαία Μένδη

Στο ακρωτηρί βρισκόταν αρχαίο ναό προς τιμήν του Ποσειδώνα, το οποίο μαρτυρά την ακμή των αρχαίων οικισμών κατά την περίοδο της δευτέρου ελληνικού αποικισμού τον 8ο αιώνα π.Χ. στη χερσόνησο της Παλλήνης, όπως αναφέρεται η χερσόνησος της Κασσάνδρας στην αρχαιότητα. Ο ίδιος ο ναός, επεκτείνεται και με άλλες αίθουσες κατά την διάρκεια της αρχαϊκής και κλασικής εποχής. Στην ευρύτερη περιοχή του Ποσειδίου, βρίσκονταν μία από τις σημαντικότερες αρχαίες πόλεις της χερσονήσου, η Μένδη, η οποία ιδρύθηκε από Ευβοιώτες αποίκους και άκμασε κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. αποτελώντας σημαντικό σύμμαχο της αρχαίας Αθήνας κατά την διάρκεια της Αθηναϊκής συμμαχίας. Όταν όμως στο Πελοποννησιακό Πόλεμο συμμάχησε με την αρχαία Σπάρτη, καταστάθηκε από τους Αθηναίους, ενώ μετά την κατάκτησή της από τον Φίλιππο τον Β', η πόλη φαίνεται να παρακμάζει. Η θέση της πόλης ταυτίζεται από τις περιγραφές των αρχαίων συγγραφέων, όπως του Θουκυδίδη (ως Ποσειδώνιον) και του Λίβιου (ως Ποσείδιον), την επιβίωση του τοπωνυμίου "Ποσείδι" στο γειτονικό ακρωτήρι και από αρχαιολογικές ανασκαφές στην περιοχή της τοπικής κοινότητας Καλάνδρας από τον Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ τον 19ο αιώνα. Συστηματική αρχαιολογική έρευνα διενεργήθηκε την περίοδο από το 1986 έως 1994, από την ΙΣΤ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων υπό την εποπτεία της Ιουλίας Βοκοτοπούλου. Ο κύριος αρχαιολογικός χώρος καλύπτει έκταση 1.200 επί 600 μέτρων που εντοπίζεται στις θέσεις "Πλάτωμα" ή "Ξέφωτο", όπου εντοπίζεται τμήμα οχύρωσης και εκταταμμένα κτίσματα με οικίες και δρόμους που χρονολογούνται από τον 9ο ως και τον 4ο αιώνα π.Χ, καθώς στις παρυφές του πευκόφυτου λόφου με την ονομασία "Βίγλα", όπου εντοπίζεται ακρόπολη με οχυρωματική περίβολο και λάκκους-αποθέτες αποθήκευσης τροφίμων. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στη θέση "Πλάτωμα", απεκάλυψαν κινητά ευρήματα που χρονολογούνται από τον 9ο ως και τον 4ο αιώνα π.Χ. Στα κύρια χαρακτηριστικά των κατοικιών, αναφέρουμε την πιθανή χρήση αυτών και για εμπορικές δραστηριότητες, ενώ κύριο χαρακτηριστικό στην οικοδόμηση των κατοικιών που χρονολογούνται στην αρχαϊκή περίοδο, είναι η ύπαρχη δρόμων που το πλάτος τους φτάνει το 1,5 μέτρο. Το νεκροταφείο της αρχαίας πόλης, εντοπίζεται και στη παράλια θέση του ξενοδοχείου "Μένδη", όπου ερευνήθηκαν συνολικά 241 ταφές όπου παρατηρούνται μεταξύ των κτερισμάτων, εγχυτρισμοί βρεφών και μικρών παιδιών σε πίθους και αμφορείς, που χρονολογούνται από τα τέλη του 8ου-αρχές 7ου ως τα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ.. Αποικία της αρχαίας πόλης, χαρακτηρίζεται η αρχαία Νεάπολις, που βρίσκεται στην άλλη πλευρά της χερσονήσου της Κασσάνδρας, κοντά στον σύγχρονο οικισμό Πολύφυτο, η οποία φέρεται να πήρε το όνομά της σε αντιδιαστολή με την παλιά πόλη "Μένδη".

Νεότεροι χρόνοι

Η ίδρυση του σύγχρονου οικισμού της Καλάνδρας δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί από γραπτές πηγές. Ένα χιλιόμετρο δυτικά του οικισμού, βρίσκεται εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Παναγίας την Πλασταριώτισσα που κτίστηκε το 1619. Ο φάρος του Κασσάνδρας βρίσκεται στο ακρωτήρι και κατασκευάστηκε το 1864 κατά την οθωμανική περίοδο από την Γαλλική Εταιρία Φάρων. Έχει ύψος 14.5 μέτρα, αποτελώντας τον 8ο ψηλότερο στην Ελλάδα, φωτοβολία 25 ναυτικά μίλια και εστιακό ύψος 23 μέτρα. Εντάχθηκε στο ελληνικό δίκτυο φάρων μετά το τέλος των Βαλκανικών πολέμων.

Διοικητικές μεταβολές

Το 1920, αναφέρεται η ίδρυση του οικισμού Φάρος Καλάνδρας και η ένταξη του στην κοινότητα Καλάνδρας του νομού Θεσσαλονίκης. Ο οικισμός καταργήθηκε τελικώς το 1928. Έπειτα το 1971, αναγνωρίζεται για πρώτη φορά οικισμός με την ονομασία Ποσείδι μαζί με άλλους οικισμούς της περιοχής στην κοινότητα Καλάνδρας του νομού Χαλκιδικής. Το 1981, καταργείται ο οικισμός Άπλωμα και ενσωματώνεται στον οικισμό Ποσείδι. Το 1997 με το σχέδιο Καποδίστριας, ο οικισμός Ποσείδι αποσπάται από την κοινότητα Καλάνδρας, η οποία καταργείται, και εντάσσεται ως οικισμός του τοπικού διαμερίσματος Καλάνδρας στον δήμο Κασσάνδρας. Με το σχέδιο Καλλικράτης το 2010, δεν επέρχεται κάποια μεταβολή.

Πρόσβαση και υποδομές

Το Ποσείδι βρίσκεται σε απόσταση 104 χιλιομέτων από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, 46 χιλιόμετρα από τα Νέα Μουδανιά, 19 χιλιόμετρα από τη Καλλιθέα. Τακτικά δρομολόγια με λεωφορείο εκτελεί το ΚΤΕΛ Χαλκιδικής με τρία δρομολόγια την ημέρα μετ' επιστροφής. Στον οικισμό και στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν ξενοδοχειακές μονάδες μικρής και μεγάλης δυναμικότητας, οργανωμένες παραλίες, χώροι εστίασης και αναψυχής. Υπάρχουν επίσης δυο κατασκηνώσεις (κάπινγκ), μία ιδιωτική (πρώην ΕΟΤ) και μία που διαχειρίζεται το Αριστοτελείο Πανεπιστημίο Θεσσαλονίκης.

Παραλίες

Το Ποσείδι έχει τρεις παραλίες, εκ των οποίων οι δυο είναι οργανωμένες. Η πιο μεγάλη σε μήκος και πλάτος, αλλά και η πιο γνωστή στο ευρύ κοινό είναι η παραλία των "Αιγαιοπελαγίτικων", η οποία εκτείνεται στα δεξιά του ακρωτηρίου από τις κατασκηνώσεις του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου έως τον οικισμό "Αιγαιοπελαγίτικα" από τον οποίο πήρε και το όνομα της. Είναι αμμώδης με χαρακτηριστικά γαλάζια νερά. Σε αυτήν την παραλία συναντούμε και τα υπέροχα λευκά κρινάκια της άμμου. Η δεύτερη είναι η παραλία μπροστά από τον παραθεριστικό οικισμό του Ποσειδίου και είναι οργανωμένη από τα beach bars και τα παραθαλάσσια ξενοδοχεία. Εκτείνεται στα δεξιά έως το ακρωτήρι του Ποσειδίου. Η τρίτη παραλία που είναι και λιγότερο γνωστή, είναι η παραλία "Μύτη", μπροστά από τον φάρο του ακρωτηρίου. Πρόκειται για ένα φυσικό φαινόμενο εναπόθεσης άμμου στο ακρωτήρι και είναι μοναδικής ομορφιάς.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ιστοσελίδα Δήμου Κασσάνδρας, Επίσημη ιστοσελίδα Αρχειοθετήθηκε 2015-10-12 στο Wayback Machine. Ιστοσελίδα Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Πανεπιστημιακή Κατασκήνωση Καλάνδρας Α.Π.Θ.