Τα Νέα Μουδανιά (συχνά αναφέρονται άτυπα και ως Μουδανιά) είναι πόλη της Μακεδονίας και έδρα του Δήμου Νέας Προποντίδας της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής. Η πόλη δημιουργήθηκε από Μικρασιάτες που προέρχονταν από τα Μουδανιά της Μικράς Ασίας. Σήμερα, είναι η μεγαλύτερη πόλη της Χαλκιδικής και μητροπολιτικό κέντρο της, με μόνιμο πληθυσμό 10.042 κατοίκους.
Απέχει από τη Θεσσαλονίκη 54 χιλιόμετρα. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τις τουριστικές επιχειρήσεις και με την αλιεία. Μαζί με τη Νέα Μηχανιώνα η πόλη αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αλιευτικά κέντρα στην Κεντρική Μακεδονία. Η ιχθυόσκαλα της παραλίας είναι μία από τις μεγαλύτερες της Μεσογείου και διακινεί τόνους γαύρου και σαρδέλας, εντός και εκτός Ελλάδας.Τα Νέα Μουδανιά αποτελούν κύριο εμπορικό και οικονομικό κέντρο της Χαλκιδικής· λειτουργούν καταστήματα, τράπεζες, ταχυδρομεία, ιδιωτικά ιατρεία όλων των ειδικοτήτων, φαρμακεία 24ωρης λειτουργίας, δημόσιες υπηρεσίες, Κέντρο Υγείας. Στην πόλη γίνεται μία φορά την εβδομάδα (κάθε Τετάρτη) η μεγαλύτερη υπαίθρια λαϊκή αγορά της Χαλκιδικής.
Επίσης, αποτελούν και πνευματικό - μορφωτικό κέντρο με το Μικρασιατικό Λαογραφικό Μουσείο Βιθυνίας, αφιερωμένο στη λαογραφία της Βιθυνίας της Μικράς Ασίας, τον γενέθλιο τόπο των προσφύγων της περιοχής, το Μουσείο Αλιευτικών Σκαφών και Εργαλείων, Πολιτιστικούς Συλλόγους, σχολεία (6 νηπιαγωγεία, 4 Δημοτικά, 2 Γυμνάσια, 2 Λύκεια). Εκεί δραστηριοποιείται ο Παναθλητικός Όμιλος Μουδανιών –το τμήμα ποδοσφαίρου αγωνίζεται στην Α1 ΕΠΣ Χαλκιδικής και μια ομάδα του τμήματος πετοσφαίρισης συμμετέχει στην Α2–, η Σκακιστική Ακαδημία Νέων Μουδανιών που αγωνίζεται στην Α' Εθνική και ο Ναυτικός Όμιλος Μουδανιών με πλούσια αγωνιστική δράση. Στα Νέα Μουδανιά, βρίσκεται ο μεγάλος ναός του Αγίου Γεωργίου, με ένα από τα μεγαλύτερα καμπαναριά στη Μακεδονία. Επίσης, στο ψηλότερο σημείο της πόλης, το λεγόμενο λόφο της «Παναγίας Κορυφινής», είναι κτισμένος ο ομώνυμος ναός όπου βρίσκεται η εικόνα της Παναγίας Κορυφινής, της εκ Καλολίμνου, που μετέφεραν οι Μικρασιάτες από την νήσο Καλόλιμνο, η οποία βρισκόταν απέναντι από τα Μουδανιά της Μικράς Ασίας. Η Παναγία Κορυφινή γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου, μέρα που έχει καθιερωθεί ως επίσημη αργία για τα Νέα Μουδανιά. Επίσης τιμάται ο νεομάρτυρας άγιος Αθανάσιος ο εκ Σπάρτης Πισιδίας Μικράς Ασίας μαρτύρησε στα Μουδανιά της Μικράς Ασίας στις 29 Οκτωβρίου 1653. Δίπλα ακριβώς στην πόλη των Νέων Μουδανιών υπάρχουν πολύ όμορφες παραλίες, τις οποίες κάθε χρόνο επισκέπτονται πολλοί τουρίστες από όλη την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό.
Τα Νέα Μουδανιά κτίστηκαν το 1922 από πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Συγκεκριμένα ήταν Έλληνες που κατοικούσαν στα παράλια της Προποντίδας (στα Μουδανιά) και ασχολήθηκαν με τη γεωργία και το εμπόριο. Πλέοντας στα δυτικά παράλια της Χαλκιδικής, αποβιβάστηκαν στο "Καργί λιμάνι" (που σημαίνει "απάνεμο λιμάνι"). Πρώτος Πρόεδρος της κοινότητας και αυτός που δημιούργησε τα θεμέλια ήταν ο Φώτης Ορφανίδης. Σήμερα σώζεται ο ελαιώνας που είχαν δει οι πρώτοι κάτοικοι που ήρθαν στα Νέα Μουδανιά, από το 1923. Αναπτύχθηκαν γρήγορα και εξελίχθηκαν σε μεγάλο τουριστικό κέντρο.Στην περιοχή των Νέων Μουδανιών έχουν εντοπιστεί τα ίχνη αρχαίας πόλης που ταυτίζεται ίσως με την αρχαία Σπάρτωλο.
Σύμφωνα με τη μαρμάρινη επιγραφή στο κτήριο του δημαρχείου, κοινοτάρχες και δήμαρχοι διετέλεσαν τα ακόλουθα πρόσωπα:
Στην πόλη, εδρεύει ο κεντρικός Σταθμός του ΚΤΕΛ Χαλκιδικής, με καθημερινά δρομολόγια προς όλη την Χαλκιδική, και τη Θεσσαλονίκη. Τα Νέα Μουδανιά, συνδέονται με τη Θεσσαλονίκη, μέσω του αυτοκινητοδρόμου Α24 Μουδανιών-Θεσσαλονίκης. Υπάρχουν 4 βασικοί οδικοί άξονες. Η περιφερειακή οδός περιμετρικά της πόλης, που συνδέει την βόρεια είσοδο στην πόλη με τον σταθμό ΚΤΕΛ Χαλκιδικής. Η οδός Θεσσαλονίκης, επί της οποίας υπάρχουν πολλά ιδιωτικά ιατρεία αλλά και καταστήματα και σούπερ μάρκετ. Η οδός Τζαβούρα, ο πιο εμπορικός δρόμος της πόλης, καθώς και η λεωφόρος Ελευθερίας, επί της οποίας υπάρχουν σχολεία, νηπιαγωγεία και σούπερ μάρκετ.
Δήμος Μουδανιών - Επίσημη Σελίδα. Αρχειοθετήθηκε 2010-05-27 στο Wayback Machine. Νέα Μουδανιά Blog Μετεωρολογικός Σταθμός Νέων Μουδανιών http://stavrakoudis.econ.uoi.gr/deth/to/63212801-nea-moudhania.html Αρχειοθετήθηκε 2021-07-14 στο Wayback Machine.
