Πληροφορίες
Τα Βράσταμα είναι ημιορεινό χωριό και πρώην κοινότητα με 793 κατοίκους το 2001 . Σήμερα αποτελεί Δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Πολυγύρου στο νομό Χαλκιδικής. Βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Χολομώντα και απέχει από τον Πολύγυρο 11 χιλιόμετρα. Κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η ελαιοκομία (υπάρχουν δύο ελαιουργεία) , η μελισσοκομία, η κτηνοτροφία και η υλοτομία (παράγονται λάδι, σιτηρά, μέλι και ξυλοκάρβουνα). Επίσης, στα Βράσταμα παρασκευάζεται ένα ποτό (είδος τσίπουρου) που το λένε κούμαρο. Ανάμεσα στα άλλα ο οικισμός διαθέτει παραδοσιακές ταβέρνες, φαρμακείο, Δημοτικό σχολείο, νηπιαγωγείο, αγροτικό ιατρείο και ΚΑΠΗ. Ενεργός είναι πολιτιστικός σύλλογος, όπως επίσης και σύλλογος γυναικών , με το όνομα Τα Γεννήματα . Όλο το χρόνο στον οικισμό γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως η γιορτή του ρακιού, αλλά και τα πανηγύρια προς τιμήν των αγίων στους οποίους είναι αφιερωμένοι οι ναοί του οικισμού.
Δ.δ. Βραστάμων
Το Δημοτικό Διαμέρισμα Βραστάμων αριθμούσε 1.148 κατοίκους το 2001 και το συναποτελούν οι οικισμοί:
τα Βράσταμα [ 793 ] , έδρα. το Κελλί [ 110 ] , που βρίσκεται σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από τα Βράσταμα και σε απόσταση 18 χλμ. από τον Πολύγυρο, σε υψόμετρο 300μ. Οι κάτοικοι και εδώ ασχολούνται με τη γεωργία και με την κτηνοτροφία. Στην περιοχή έχουν ανακαλυφθεί σημαντικά παλαιοντολογικά ευρήματα. Το χωριό , με φροντίδα του πολιτιστικού συλλόγου του, διοργανώνει τις τριήμερες ετήσιες εκδηλώσεις προς τιμήν της Παναγούδας, στις 8 Σεπτεμβρίου. η Πλανά ή τα Πλανά [ 245 ] , σε υψόμετρο 130 μ. και σε απόσταση 22 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα της ΧαλκιδικήςΛειτουργεί νηπιαγωγείο και Δημοτικό σχολείο και ενεργός είναι πολιτιστικός σύλλογος, που καταφέρνει να διατηρήσει το παραδοσιακό χρώμα του οικισμού. Στις 28 και 29 Ιουνίου των Αγίων Αποστόλων γίνεται πανήγυρη, όπως και στις 6 Ιουλίου και στις 7, της Αγίας Κυριακής.
Ιστορικά στοιχεία
Τα Βράσταμα ή Βραστά είναι από τους παλαιότερους οικισμούς της Χαλκιδικής. Στη θέση του επισημάνθηκε αρχαία πόλη, με άγνωστη σήμερα ονομασία και το ίδιο το χωριό αναφέρεται ως Βράσταμα σε πηγές του 9ου αιώνα. Οι κάτοικοι των Βραστάμων συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821 μεταξύ αυτών ήταν ο Δημήτριος Παραδείσης. Τα Πλανά είναι γνωστά από τα αρχαία χρόνια και τα μνημονεύει ο Ξενοφών στο έργο του "Κύρου Ανάβασις", με το όνομα 'Ασσα. Εκεί, σύμφωνα με το συγγραφέα πέρασαν τα περσικά στρατεύματα 8 μήνες.
Μνημεία και αξιοθέατα
Ο κεντρικός ναός είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, που είναι συμπολιούχος με τον Άγιο Γεώργιο. Ο ναός ανακαινίστηκε το 1814, καθώς είχε καεί από τους Τούρκους. Στο λόφο όπου βρίσκεται υπήρχε αρχαίος ναός. Επίσης, στη θέση Μικρόκαμπος βρίσκεται η σπηλιά του Οσίου Ευθυμίου, που ασκήτευσε στην περιοχή. Το σπήλαιο αυτό είναι κτισμένο πάνω σε ένα βράχο. Η μνήμη του τιμάται στις 14 Οκτωβρίου. Ο επισκέπτης μπορεί ακόμα να θαυμάσει τα αιωνόβια δέντρα στον περίβολο της Παναγίας και των Αγίων Αναργύρων (πανηγυρίζει 1 Ιουλίου). Επίσης, υπάρχουν οι ναοί της Αγίας Κυριακής (7 Ιουλίου) και πανηγύρι γίνεται και στις 15 Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Tα Βράσταμα στην ιστοσελίδα του Δήμου Πολυγύρου. Πληροφορίες για τον οικισμό Βράσταμα
