Ο Πέτρο Ολεξίιοβιτς Ποροσένκο (ουκρ. Петро́ Олексі́йович Пороше́нко, γενν. 26 Σεπτεμβρίου 1965) υπήρξε ο πέμπτος πρόεδρος της Ουκρανίας. Υπηρέτησε ως υπουργός Εξωτερικών από το 2009 ως το 2010, και ως υπουργός Εμπορίου και Οικονομικής Ανάπτυξης το 2012. Από το 2007 έως το 2012, ηγούταν του Συμβουλίου της Ουκρανικής Εθνικής Τράπεζας. Πέρα από την πολιτική, ο Ποροσένκο είναι επιτυχημένος επιχειρηματίας. Στην περιουσία του περιλαμβάνεται ο όμιλος «Ρόσεν», η μεγαλύτερη βιομηχανία σοκολάτας στην ανατολική Ευρώπη, που του έχει δώσει το προσωνύμιο «ο βασιλιάς της σοκολάτας». Ελέγχει επίσης τον όμιλο αυτοκινητοβιομηχανιών Μπόγκνταν, το ναυπηγείο Λένινσκα Κούζνια, τον τηλεοπτικό σταθμό 5 канал (μετάφραση: Κανάλι 5) καθώς και άλλες επιχειρήσεις. Στις 25 Μαΐου 2014 εκλέχθηκε Πρόεδρος της Ουκρανίας με ποσοστό περίπου 55%, κερδίζοντας από τον πρώτο γύρο τις προεδρικές εκλογές. Στις εκλογές της 21ης Απριλίου 2019 ο Ποροσένκο υπέστη συντριπτική ήττα με ποσοστό 73,22% από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι (που μέχρι τότε ήταν γνωστός ως κωμικός, σεναριογράφος, ηθοποιός και διευθυντής της εταιρείας παραγωγών Κβαρτάλ 95).

Πολιτική καριέρα

Ο Ποροσένκο εξελέγη στη Βερχόβνα Ράντα, το ουκρανικό κοινοβούλιο, για πρώτη φορά το 1998. Αρχικά ήταν μέλος του Ενωμένου Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος της Ουκρανίας (ΣΔΚΟ), όταν ήταν ηγέτης του ο τότε πρόεδρος της χώρας Λεονίντ Κούτσμα. Το 2008 ο Ποροσένκο έφυγε από το ΣΔΚΟ και ίδρυσε το κεντροαριστερό κόμμα Αλληλεγγύη. Ένα χρόνο μετά είχε σημαντική συμβολή στον σχηματισμό του Κόμματος των Περιφερειών αλλά η Αλληλεγγύη δεν έγινε μέλος του.

Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας και Άμυνας

Τον Δεκέμβριο του 2001 ο Ποροσένκο αποστασιοποιήθηκε από τον Κούτσμα και ανέλαβε την προεκλογική καμπάνια του αντιπολιτευόμενου κόμματιος Η δική μας Ουκρανία του Βίκτορ Γιουστσένκο. Ύστερα από τις βουλευτικές εκλογές του 2002 το κόμμα ήρθε πρώτο σε ψήφους και ο Ποροσένκο εξελέγη μαζί του στο κοινοβούλιο. Θεωρείται πως ήταν στενός συνεργάτης του Γιουστσένκο, ο οποίος έχει βαφτίσει και τις κόρες του Ποροσένκο. Αναφέρθηκε επίσης συχνά ως ένας από τους κύριους χρηματοδότες της Πορτοκαλί Επανάστασης. Όταν ο Γιουστσένκο κέρδισε τις προεδρικές εκλογές του 2004 διόρισε τον Ποροσένκο Γραμματέα του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας και Άμυνας. Τον Σεπτέμβριο του 2005 βγήκαν στη δημοσιότητα αλληλοκατηγορίες για διαφθορά ανάμεσα στον Ποροσένκο και την Πρωθυπουργό Γιούλια Τιμοσένκο σχετικά με τις ιδιωτικοποιήσεις κρατικών εταιρειών. Ο Ποροσένκο κατηγορήθηκε για παράδειγμα πως υπερασπιζόταν τα συμφέροντα του Βίκτορ Πίντσουκ, ο οποίος είχε αποκτήσει μια κρατική εταιρεία με αποτίμηση στο $1 δισεκατομμύριο μόλις για $80 εκατομμύρια. Ο Γιουστσένο αντιδρώντας απέλυσε όλο το Υπουργικό Συμβούλιο. Στις εκλογές του 2006 ο Ποροσένκο επανεξελέγη βουλευτής με το Η δική μας Ουκρανία αλλά το κόμμα του δεν συμμετείχε στον κυβερνητικό σχηματισμό. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2007 δεν ήταν καν υποψήφιος.

Υπουργός Εσωτερικών και Υπουργός Εμπορίου

Τον Οκτώβριο του 2009 ο Ποροσένκο ορίστηκε Υπουργός Εξωτερικών ύστερα από πρόταση του Γιουστσένκο, ο οποίος τον επανατοποθέτησε και στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας και Αμυνας . Ο Ποροσένκο ήταν υπέρ της συμμετοχής της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ αν και είχε δηλώσει πως η συμμετοχή δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός . Τον Μάρτιο του 2011 ο νέος πρόεδρος Βίκτορ Γιανούκοβιτς τον απάλλαξε από τα υπουργικά του καθήκοντα. Επανήλθε στην κυβέρνηση ως Υπουργός Εμπορίου και Οικονομικής Ανάπτυξης τον Μάρτιο του 2012 διορισμένος από τον Γιανούκοβιτς.

Επιστροφή στο κοινοβούλιο

Ο Ποροσένκο επέστρεψε στη Βερχόβνα Ράντα όταν εξελέγη ως ανεξάρτητος υποψήφιος σε μια μονοεδρική περιφέρεια τις εκλογές του 2012. Δε συμμετείχε σε κάποιο πολιτικό συνασπισμό.

Ουκρανικη εξέγερση του 2014

Ο Ποροσένκο στήριξε ενεργά τις διαδηλώσεις στην πλατεία Ευρωμαϊντάν από το Νοέμβριο του 2013 έως το Φεβρουάριο του 2014, τόσο πολιτικά όσο και υλικά, γεγονός που ενίσχυσε τη δημοτικότητα του. Το 5 канал, ο τηλεοπτικός του σταθμός φαίνεται επίσης να στήριξε την αντιπολίτευση. Αρνήθηκε να συμμετάσχει στην κυβέρνηση Γιατσενιούκ και σε κάποιον από τους νέους κοινοβουλευτικούς συνασπισμούς.

Προεδρική εκστρατεία

Ύστερα από την έξωση του Γιανούκοβιτς από την προεδρία, προκηρύχθηκαν προεδρικές εκλογές για τις 25 Μαΐου του 2014 . Στις 29 Μαρτίου του 2014 ο Ποροσένκο ανακοίνωσε πως θα είναι υποψήφιος για την προεδρία της χώρας, εκμεταλλευόμενος τα υψηλά ποσοστά δημοτικότητας του. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας ο Ποροσένκο δεσμεύθηκε πως θα πουλούσε τον όμιλο Ρόσεν αλλά όχι το 5 канал . Δήλωσε πως η είσοδος στο ΝΑΤΟ δεν τύγχανε αρκετής στήριξης από το εκλογικό σώμα για να είναι μέρος της πολιτικής ατζέντας. Στις 29 Μαΐου του 2014 η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή ανακοίνωσε πως ο Ποροσένκο είχε κερδίσει τις εκλογές με 54.7% της ψήφου

Προεδρία

Ύστερα από την εκλογή του ο Ποροσένκο δήλωσε πως η πρώτη του επίσκεψη ως πρόεδρος θα ήταν στο Ντoνμπάς, όπου ένοπλοι ρωσσόφονοι αντάρτες είχαν ανακηρύξει τη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ και Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ και ήλεγχαν σημαντικό μέρος της περιοχής . Ο Ποροσένκο παρομοίασε τους αυτονομιστές με Σομαλούς πειρατές και δεσμεύτηκε να συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις για τον τερματισμό της εξέγερσης . Κάλεσε τη Ρωσία για διαπραγματεύσεις με την παρουσία διεθνών μεσολαβητών, την ανάγκη των οποίων απέρριψε η Ρωσία. Υποσχέθηκε επίσης να επιστρέψει την Κριμαία στην Ουκρανία, η οποία είχε ενταχθεί πρόσφατα στη Ρωσία με δημοψήφισμα. Επίσης δεσμεύθηκε να προκηρύξει νέες κοινοβουλευτικές εκλογές εντός του 2014. Η ορκωμοσία του έγινε στις 7 Ιουνίου του 2014 με παρουσία εκπροσώπων από περίπου 50 χώρες.

Πολιτική

= Ειρηνευτικό σχέδιο για την ανατολική Ουκρανία

= Κατά την περίοδο της εκλογής του ένοπλοι ρωσόφωνοι αντάρτες ανακήρυξαν τη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ και Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ και έλεγξαν σημαντικό τμήμα της περιοχής. Ο Ποροσένκο ύστερα από την εκλογή του παρουσίασε ένα ειρηνευτικό σχέδιο, τα σημαντικότερα σημεία του οποίου ήταν η αναγνώριση των ουκρανικών προεδρικών εκλογών από τη Ρωσία, η κατάπαυση των εχθροπραξιών και η δημιουργία ενός ανθρωπιστικού διαδρόμου για τους αμάχους, ενώ προειδοποίησε πως έχει και εναλλακτικό σχέδιο σε περίπτωση που η ειρηνευτική του πρόταση δεν γίνει αποδεκτή από τους αυτονομιστές, τους οποίους αποκάλεσε τρομοκράτες.

= Αποκέντρωση των εξουσιών

= Τον Ιούνιο του 2014 ο Ποροσένκο ξεκίνησε τη διαδικασία της αλλαγής του Συντάγματος προς την κατεύθυνση της αποκέντρωσης των διοικητικών εξουσιών. Πρότεινε μια νέα διοικητική διάρθρωση και ανάμεσα σε άλλα σημεία το προσχέδιο του έδινε το δικαίωμα σε κάθε κοινότητα να αποφασίσει το στάτους της Ρωσικής γλώσσας και των άλλων μειονοτικών γλωσσών στην περιοχή της εντός των ορίων της, με τα Ουκρανικά να παραμένουν η επίσημη γλώσσα σε εθνικό επίπεδο. Το προσχέδιο του συνάντησε την αντίδραση μιας κύριας συνιστώσας της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο.

= Εξωτερική πολιτική

= Ο Ποροσένκο απέκλεισε κάθε στρατιωτική συνεργασία με τη Ρωσία και δήλωσε πως οι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών δεν μπορούν να κανονικοποιηθούν όσο η Κριμαία ανήκει στη Ρωσία. Στις 27 Ιουνίου του 2014 υπέγραψε Συμφωνία Σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία χαρακτήρισε ως την πιο σημαντική μέρα στην ιστορία της Ουκρανίας μετά την ανεξαρτησία του 1991.

Επικρίσεις

Το 2006 ο Τζον Χερμπστ, πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, σε εσωτερικές επικοινωνίες χαρακτήρισε τον Ποροσένκο ως έναν ατιμασμένο ολιγάρχη. Αργότερα την ίδια χρονιά η Σίλα Γκουόλτνι, στέλεχος της αμερικανικής πρεσβείας στο Κίεβο, είχε πει γι'αυτόν πως "βαρύνεται από βάσιμες κατηγορίες διαφθοράς".. Σύμφωνα με το BBC News ο Σεργκέι Γλάζιεφ, σύμβουλος του Βλάντιμιρ Πούτιν, δήλωσε ότι ο Πετρό Ποροσένκο είναι "Ναζί" και ότι η υποστήριξη της συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι "παράνομη", άποψη από την οποία ρητά και επίσημα αποστασιοποιήθηκε το Κρεμλίνο. Σύμφωνα με άρθρο του Βίκτορ Σάπινοφ, πολιτικού αντιπάλου του, ενώ ο Πετρό Ποροσένκο προσπαθεί εμφανώς να είναι μετριοπαθής, τελεί σε καθεστώς ομηρίας από οργανωμένη μειονότητα εξτρεμιστών. Θεωρεί, επίσης, ότι η διοίκηση του Ποροσένκο δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τους φασίστες, προς τους οποίους διατηρεί σχέσης αλληλεξάρτησης, αναφέροντας τις διαφορές τους λίγο-πολύ τυπικές Το κομμουνιστικό κίνημα έχει χαρακτηρίσει την κυβέρνηση, την οποία στηρίζει ο πρόεδρος Ποροσένκο, αντιδραστική και ναζιστική, κατηγορία που επανέλαβαν με αφορμή τη διάλυση της κοινοβουλευτική ομάδας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ουκρανίας από τον πρόεδρο του κοινοβουλίου με δικαιολογία την αποχώρηση έξι βουλευτών της, αφού είχε προηγηθεί αλλαγή του κανονισμού του κοινοβουλίου η οποία θεωρείται φωτογραφική για το συγκεκριμένο κόμμα.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Petro Poroshenko στο Wikimedia Commons