Το Νεραϊδοχώρι (παλαιότερες ονομασίες Βετερνίκον και Χατζηπέτριον) είναι ορεινό χωριό του νομού Τρικάλων, με 125 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.140 μέτρων στις πλαγιές των Κόζιακα και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς του Ορεινού Όγκου της Πύλης. Διοικητικά υπάγεται στη δημοτική ενότητα Αιθήκων του δήμου Πύλης της περιφερειακής ενότητας Τρικάλων. Οι κάτοικοι ασχολούνται με το εμπόριο και κυρίως με την εμπορία μαλλιού. Πολύ κοντά λειτουργεί το χιονοδρομικό κέντρο του Περτουλίου, το οποίο έχει αναδείξει την περιοχή σε τουριστικό προορισμό. Από το Νεραϊδοχώρι καταγόταν ο Χριστόδουλος Χατζηπέτρος, ο οποίος συνεισέφερε στην Επανάσταση του 1821 και αργότερα αποτέλεσε υπασπιστής του βασιλιά Γεωργίου Α'.

Η Ονομασία

Η ετοιμολογία της παλαιότερης ονομασίας «Βετερνίκον» δεν είναι ξεκάθαρη. Ενδέχεται να έχει σλαβικές ή λατινικές ρίζες. Ενδέχεται να προέρχεται από την σλαβική «Βέτερ» που σημαίνει άνεμος, πνοή ανέμου. Πιθανό να έχει σχέση με την επίσης σλαβική λέξη «Βετερνίκ» ή «Βετρονίκ», που μεταφορικά σημαίνει ελαφρός άνεμος, νεραϊδοπαρμένος ή τόπος των αερικών. Στην τελευταία εκδοχή ίσως να στηρίζεται και το νεότερο όνομα «Νεραϊδοχώρι». Επίσης πιθανολογείται η ονομασία να προέρχεται από γειτονικό βουνό Νεράιδα.

Πληθυσμιακή εξέλιξη

Το 1978 το χωριό αποτελούνταν από 130 σπίτια.

Διοικητικές μεταβολές

Το 1883, ο οικισμός, με την τότε ονομασία Βετερνίκον και πληθυσμό 317 κατοίκους, προσαρτάται στο νεοσύστατο δήμο Αιθίκων που έχει έδρα την Τύρνα (σημερινή Ελάτη). Το 1912, αποφασίζεται οι οικισμοί που έχουν πάνω από 300 κατοίκους και σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης, να αποτελέσουν αυτοτελείς κοινότητες. Ο οικισμός Βετερνίκον αποσπάται από το δήμο Τύρνας, ο οποίος καταργείται και ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας Βετέρνικου. Το 1930, ο οικισμός και η ομώνυμη κοινότητα μετονομάζονται σε Νεραϊδοχώρι. Το 1960, ο οικισμός και η ομώνυμη κοινότητα μετονομάζονται σε Χατζηπέτριον, προς τιμή των Χατζηπετραίων. Το 1979, ο οικισμός και η ομώνυμη κοινότητα μετονομάζονται, εκ νέου, σε Νεραϊδοχώρι. Το 1997, με την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστριας (νόμος 2539/97), ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Νεραϊδοχωρίου, η οποία καταργείται και προσαρτάται στο δήμου Αιθήκων. Το 2010, με την εφαρμογή του προγραμματος Καλλικράτης (νόμος 3852/2010), ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Αιθήκων, ο οποίος καταργείται και προσαρτάται στο δήμο Πύλης. Σήμερα, μετά τη τελευταία μεταβολή του 2010 (πρόγραμμα Καλλικράτης), ο οικισμός του Νεραϊδοχωρίου υπάγεται στη δημοτική ενότητα Αιθήκων του δήμου Πύλης της περιφερειακής ενότητας Τρικάλων.

Γεωγραφικά Όρια

Το Νεραϊδοχώρι γειτνιάζει με τα χωριά Καλογήρους, Ελάτη, Αηδόνα, Στουρναρέικα, Πύρρα, Περτούλι και Λιβαδοχώρι.

Εκκλησίες

Ο Άγιος Νικόλαος

Ο Άγιος Νικόλαος είναι η εκκλησία του χωριού, τρίκλιτος (με δυο ξύλινες κιονοστοιχίες) βασιλικού ρυθμού χωρίς τρούλο. Αναφέρεται ότι κτίστηκε το 1450 περίπου. Αργότερα το 1763 κτίστηκε η σημερινή εκκλησία του αγίου Νικολάου και αποτελούσε τη δεύτερη ενορία του χωριού. Ο ναός επισκευάστηκε το 1830.

Η Αγία Παρασκευή

Το μοναστήρι της αγίας Παρασκευής κτίστηκε το 1792 απ' το Γιώργο ή Γούσιο Χατζηπέτρο δίπλα στο εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, που πιθανότατα ήταν κτισμένο πριν απ' το 1792. Είναι βασιλικού ρυθμού με τρούλο. Το μοναστήρι είχε πρόβατα, γίδια, γελάδια και χωράφια. Τα χωράφια καλλιεργούσαν κοληγάδες (δηλ. άτομα που έπαιρναν το 1/2 ή το 1/3 της παραγωγής, μισακάρηδες ή τριτάρηδες). Την επίβλεψη έκαναν οι ηγούμενοι και οι καλόγηροι που έμεναν στα κελιά του μοναστηριού και ξεπερνούσαν τα 30 άτομα. Ώς ηγούμενοι αναφέρονται ο Δαμασκηνός, ο Ευλόγιος, Κήριλος και ο Χριστόφορος. Ώς καλόγηροι αναφέρονται ο Γεννάδιος και ο Νεόφυτος το 1911. Η διαμόρφωση του χώρου του μοναστηριού έγινε το 1977 με δωρεά του Κλέαρχου Δημητρίου και η πέτρινη βρύση κτίστηκε το 1980 με τη φροντίδα του παπα-Χρήστου.

Ο Προφήτης Ηλίας

Το εξωκκλήσι του Προφήτη Ηλία όπως αναφέρει η παράδοση, ήταν κτισμένο πριν απ' το 1821. Επειδή είχε πέσει ξανακτίστηκε το 1909 και το 1972 κτίστηκε το σημερινό εκκλησάκι, όπως ήταν το παλιό, με τη φροντίδα του παπα-Χρήστου.

Ο Άγιος Παντελεήμονας

Το εξωκκλήσι του αγίου Παντελεήμονα όπως αναφέρεται σε πέτρινη εντοιχισμένη επιγραφή κτίστηκε το 1648 και ήταν σύμφωνα με την παράδοση ορθογώνιου ρυθμού. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν κρυφό σχολειό και έκαναν το δάσκαλο οι καλόγηροι που έμεναν εκεί. Ώς καλόγηροι αναφέρονται ο Αμβρόσιος, ο Χάριτος και ο Αρέστος. Το καινούργιο εκκλησάκι κτίστηκε το 1976 με τη φροντίδα του παπα-Χρήστου.

Παραδόσεις

Μαρόσα - Νεράιδα

Το Νεραιδοχώρι είναι κτισμένο ανάμεσα στα ψηλά βουνά Μαρόσα και Νεράιδα. Η παράδοση αναφέρει ότι υπήρχαν κάποτε στο χωριό δυο πλούσια και όμορφα κορίτσια. Το ένα το έλεγαν Μαρία ¨Μάρω¨ και το άλλο Νεραϊδούλα. Κλέφτες πατήσανε στο χωριό γυρεύοντας να πάρουν αιχμάλωτες τις δυο κοπέλες. Μα εκείνες κατόρθωσαν να ξεφύγουν. Η μια ανέβηκε στην κορυφή του ενός βουνού και η άλλη στην κορυφή του άλλου βουνού. Όταν οι κλέφτες φύγανε τα κορίτσια δεν γυρίσανε στο χωριό. Είχαν χαθεί. Οι γέροι και οι γριές του χωριού λέγανε ότι πολλές φορές, τις φεγγαρόλουστες βραδυές βλέπανε τις σκιές τους και τις σκοτεινές νύχτες ακούγανε τις παραπονιάρικες φωνές τους. Από τότε τα βουνά ονομάστηκαν "Μαρόσα" και "Νεράιδα". Απ' την παράδοση αυτή είναι η μια εκδοχή από την οποία το χωριό έλαβε το όνομα Νεραϊδοχώρι .

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

GTP - Greek Travel Pages Δήμος Αιθηκών - Νεραϊδοχώρι www.neraidohori.info - Λαογραφία Νεραϊδοχωρίου