Πληροφορίες
Το Μοσχόφυτο (Κορνέσι έως το 1927) είναι οικισμός στη Θεσσαλία και την Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων.
Γενικά στοιχεία
Το Μοσχόφυτο βρίσκεται στην Νότια Πίνδο και ανήκει στον Δήμο Πύλης με 7 μόνιμους κατοίκους (απογραφή του 2011), σε υψόμετρο 854 μέτρων. Ο οικισμός του Μοσχόφυτου με τη Λεπτοκαρυά (8 κ.), την Ορεινή (5 κ.) και τα Πλατανάκια (7 κ.) αποτελούν την τοπική κοινότητα του Μοσχόφυτου (27 κ.), η οποία υπάγεται στην πόλη της Πύλης και εξυπηρετείται από αυτήν. Αναφέρεται για πρώτη φορά σε έγγραφο του 1336, υπέρ της Επισκοπής Σταγών. Στην Οθωμανική απογραφή του 1454/55 αναφέρεται ως kornisi και προέρχεται από τη Βλάχικη λέξη cornu, που σημαίνει κρανιά. Γύρω από το Μοσχόφυτο υψώνονται οι κορυφές της Λαιούσας και του Ξηροβουνίου. Το χωριό πήρε το όνομά του από το φυτό μόσχος. Το χωριό έχει πανηγύρι στις 20 Ιουλίου και στις 26 Ιουλίου με διήμερο γλέντι ενώ στο μεσοδιάστημα πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως θεατρικές παραστάσεις. Τα σπίτια στο Μοσχόφυτο είναι πέτρινα. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει μια παιδική χαρά, με μία βρύση και ένα κιόσκι για να ξεκουράζονται οι επισκέπτες του.
Λαογραφικά στοιχεία
Στο χωριό υπάρχει Λαογραφικό Μουσείο το οποίο ιδρύθηκε το έτος 2002 και λειτουργεί στο υπόγειο εκεί που κατά το παρελθόν στεγάζονταν το σχολείο του χωριού δίπλα ακριβώς από τον Ιερό Ναό της Αγίας Τριάδας. Κατά το παρελθόν στα Πλατανάκια λειτουργούσαν δύο σχολεία. Ένα δίπλα από την εκκλησία του Προφήτη Ηλία και ένα στον κεντρικό οικισμό του χωριού πλησίον στην Αγία Τριάδα.
Φυσικό περιβάλλον
Η χλωρίδα του χωριού είναι αρκετά πλούσια με πολλά έλατα και κέδρα αλλά και χιλιάδες καρποφόρα δέντρα όπως καρυδιές, κερασιές, κρανιές, φουντουκιές (λεπτοκαρυές) κα. Κάτω ακριβώς από το Μοσχόφυτο υπάρχει το φαράγγι - ρέμα του Αρέντα το οποίο είναι παραπόταμος του Αχελώου και ξεχωρίζει για την απαράμιλλη ομορφιά του. Το πέτρινο γεφύρι στο Κορακονήσι, θεωρείται το πιο απομακρυσμένο γεφύρι του νομού Τρικάλων. Συνδέει τα χωριά Μυρόφυλλο, Πολυνέρι με τα Ελληνικά γεφυρώνοντας το ρέμα Αρέντας, λίγο πριν τη συμβολή του με τον Αχελώο. Το ρέμα Αρέντας πηγάζει από τις νότιες ανατολικές πλαγιές του βουνού Χατζή.
Εκκλησίες και Ξωκλήσια
Ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδας ο οποίος χρονολογείται από το 1849 Στον συνοικισμό Πλατανάκια βρίσκεται μια παλαιά εκκλησία του Προφήτη Ηλία η οποία είναι απέναντι από την πλατεία του χωριού. Το χωριό γιορτάζει τη μνήμη του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου η οποία είναι μια από τις παλαιότερες του Μοσχοφύτου αφού χρονολογείται από το 1810 και εκεί υπάρχει το νεκροταφείο του χωριού. Το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής που βρίσκεται στον οικισμό Κεχρί. Γιορτάζει στις 26 Ιουλίου.
Ιστορικά στοιχεία
Ο αγωνιστής του 1821 Νικόλαος Στουρνάρης ο οποίος όπως αναφέρει ο Α. Χατζηγάκης φέρει το επώνυμο του από το βουνό Στουρνάρι που βρίσκεται μεταξύ Μεσοχώρας και Μοσχοφύτου. Η ακριβής θέση εντοπίζεται στο όρος Χατζή και δυτικά του οικισμού Ορεινή Μοσχοφύτου. Εκεί σύμφωνα με την παράδοση έγινε μια προεπαναστατική σύναξη των κλεφταρματολών της Πίνδου και της Αιτωλοκαρνανίας, στην οποία αποφασίστηκε να δοθεί το αρματολίκι στον Στορνάρη. Επειδή όμως αυτός δεν είχε σταθερό επώνυμο αποφάσισαν να τον φωνάζουν Στορνάρη όπως και την τοποθεσία του βουνού που συγκεντρώθηκαν. Όπως πληροφορούμαστε από τις πηγές, οι Στορναραιοι είχαν ιδιαίτερη σχέση με αυτήν την ορεινή περιοχή, οπου υπήρχαν τα θερινά βοσκοτόπια με τις στάνες τους. Ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες του αγωνιστή Νικόλαου Κασομούλη για την ανθρωπογεωγραφία των Ασπροποταμίτικων χωριών, κατά την περίοδο της επανάστασης. «Μετά, πήγαμε στα Παλαιοχώρια, που κατοικούνταν ως επί το πλείστον από παλιούς αρματολούς, στρατιώτες των Στορναραιων και από συντρόφους γεωργούς των ιδίων. Όλα αυτά τα χωριά Παράμερο, Μεσοχώρα, Μοσχόφυτο, Βαλκάνο, Πολυνέρι και Μυρόφυλλο, βρίσκονταν προφυλαγμένα από πολλούς στενούς τόπους και ρέματα, γύρω από το ψηλό βουνό Αλαμάνος και Γκαβαλιώρα. Αυτά τα χωριά ήταν καλύτερα προστατευμένα από τα Βλαχοχώρια. Περιηγήθηκα βουνά με απότομους βράχους, φαράγγια, σπηλιές, στενά και δάση με ωραία και άπειρα νερά. Είπα, ότι αληθινά η ελευθερία υπάρχει σ'αυτά τα μέρη, γιατί τέτοια χαρίσματα δεν είχαν όσα βουνά πέρασα και είδα μέχρι τότε ή τουλάχιστον δεν τα περπάτησα με λεπτομέρεια όπως αυτά. Συμπέρανα ότι το αίσθημα της ελευθερίας και της παλιάς κλεψιάς (εννοεί των ανυπότακτων ανδρών) γεννιέται από την ηθική ανατροφή εκείνων των ανθρώπων».
Διοικητικές μεταβολές
Το 1883, ο οικισμός, με την τότε ονομασία Κορνέσι και πληθυσμό 421 κατοίκους, προσαρτάται στον νεοϊδρυθέντα δήμο Κοθωνίων με έδρα την Βιτσίστα (σημερινή Μεσοχώρα). Το 1912, αποφασίζεται οι οικισμοί που έχουν πάνω από 300 κατοίκους και σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης, να αποτελέσουν αυτοτελείς κοινότητες. Ο οικισμός Κορνέσι αποσπάται από το δήμο Κοθωνίων, ο οποίος καταργείται και ορίζεται έδρα της νεοϊδρυθείσας κοινότητας Κορνεσίου. Στην κοινότητα προσαρτάται και ο οικισμός Βαλκάνο. Το 1927, ο οικισμός μετονομάζεται σε Μοσχόφυτον και αντίστοιχα η κοινότητα. Το 1961, στην απογραφή, αναγνωρίζονται οι οικισμοί Λεπτοκαρυά (59 κ.), Πλατανάκια (31 κ.), Καψιοχαίικα (61 κ., η σημερινή Ορεινή) και προσαρτώνται στην κοινότητα Μοσχοφύτου. Το 1997, με την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστριας (νόμος 2539/97), η κοινότητα Μοσχοφύτου καταργείται και ο ο οικισμός προσαρτάται στον νεοϊδρυθέντα δήμο Πυνδαίων με έδρα τον οικισμό Στουρναραίικα. Το 2010, με την εφαρμογή του προγραμματος Καλλικράτης (νόμος 3852/2010), ο δήμος Πυνδαίων καταργείται και ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Πύλης με έδρα την Πύλη. Σήμερα, μετά τη τελευταία μεταβολή του 2010 (πρόγραμμα Καλλικράτης), ο οικισμός του Μοσχόφυτου με τη Λεπτοκαρυά (8 κ.), την Ορεινή (5 κ.) και τα Πλατανάκια (7 κ.) αποτελούν την τοπική κοινότητα του Μοσχόφυλου (27 κ.), η οποία υπάγεται στη δημοτική ενότητα Πινδέων του δήμου Πύλης της περιφερειακής ενότητας Τρικάλων.
Απογραφές
Πληθυσμιακή εξέλιξη
Η μεταβολή του μόνιμου πληθυσμού έχει ως εξής:
Άλλα στοιχεία
Απογραφή 2011. Απογράφησαν 7 μόνιμοι κάτοικοι και 15 παρόντες (πραγματικός ή de facto πληθυσμός). Η τοπική κοινότητα εκτείνεται σε 22,289 τ.χλμ. Απογραφή 2001. Απογράφησαν 18 μόνιμοι κάτοικοι, από τους οποίους οι 13 ήταν ομοδημότες, οι 3 ετεροδημότες και οι 2 αλλοδαποί. Το δημοτικό διαμέρισμα εκτεινόταν σε 22,329 τ.χλμ.
