Το Αμάραντο είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Καστανιάς, του δήμου Μετεώρων, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Τρικάλων, στην περιφέρεια Θεσσαλίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, καθώς και των μεταβολών μετά από αυτό το πρόγραμμα.. Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Καλαμπάκας του νομού Τρικάλων, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Θεσσαλίας.

Μέχρι το 1928 ο οικισμός ονομαζόταν Βενδίστα .

Γεωγραφία

Το Αμάραντο είναι ορεινό χωριό στο δυτικοκεντρικό τμήμα του νομού Τρικάλων. Βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές της κορυφής «Κυνηγός» («Όμορφη Ράχη», 1.845 μ.) της νότιας Πίνδου, πάνω στην επαρχιακή οδό Γαρδικίου-Μουργκάνης και ακριβώς νότια της Καστανιάς, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 900. Απέχει 55 χλμ. περίπου ΒΔ. των Τρικάλων. Η τοπική κοινότητα Αμαράντου είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 52,604 χμ² (2011). Μέχρι το 2020 περιελάμβανε και τον οικισμό Ελάφι, αλλά με το ΦΕΚ 173Α - 10/09/2020 το Ελάφι ορίστηκε έδρα αυτόνομης κοινότητας.

Πληθυσμός

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1883 ως Βενδίστα και προσαρτήθηκε στον δήμο Καστανέας του νομού Τρικ(κ)άλων. Το 1928 μετονομάστηκε σε Αμάραντο(ν). Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Αμαράντου και προσαρτήθηκε στον δήμο Καστανιάς. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Καστανιάς και προσαρτήθηκε στον δήμο Καλαμπάκας, ο οποίος το 2018 μετονομάστηκε σε δήμο Μετεώρων.

Ιστορικά στοιχεία

Ο οικισμός αναφέρεται ως Vendista στην τουρκική απογραφή του 1454/55 μεταξύ των τιμαρίων Τρικαλινών Σπαχήδων. Στις ίδιες πηγές μνημονεύεται και ως Βεντίστα, Βενδίστα και Βανδήσθα.

Αξιοθέατα και διατηρητέα

Η εκκλησία της Αγίας Αναστασίας στην ανατολική είσοδο του οικισμού Το παλαιό καμπαναριό του 19ου αιώνα και ο παλαιός νερόμυλος, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, διότι αποτελεί σημαντική εγκατάσταση της προβιομηχανικής εποχής και σώζεται αναλλοίωτος μέχρι σήμερα. Τα ερείπια του Αρχοντικού Γιαννούση που, κατά την τουρκοκρατία, χρησιμοποιήθηκε για τη στέγαση της «Αλληλοδιδακτικής Σχολής Βενδίστης», που είχε ιδρύσει και συντηρούσε ο Μητροπολίτης Λαρίσης Δωρόθεος ο Σχολάριος, ο οποίος καταγόταν από το χωριό. Περίπου το 1866 ο γιος του στρατηγού της Επανάστασης του 1821 Σπυροκώστα Γιαννούση, Ιωάννης Γιαννούσης, έχτισε το αρχοντικό. Το 1943 το Αρχοντικό έγινε Γενικό Νοσοκομείου του ΕΛΑΣ και κάηκε από τους Γερμανούς Οι βρύσες στις θέσεις «Μπούρα» και «Γιαννούσης» οι παλαιότερες για την τροφοδοσία του χωριού, ενώ στη θέση «Κουφορίτο» υπάρχει λιθόκτιστη βρύση – πηγή στην είσοδο ελατοδάσους. Η πηγή «Σίδηρο» με κατάλληλο χώρο αναψυχής, στον δρόμο προς Κρανιά.

Εκδηλώσεις

Το αντάμωμα των απανταχού Αμαραντιωτών, που διοργανώνει ο Σύλλογος Αμαραντιωτών Τρικάλων από 10-18 Αυγούστου στη θέση «Κουφορίτο».

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ) Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (εκδ. Βαρελάς) eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://amarantoskalabakas.wordpress.com/%CE%BB%CE%AF%CE%B3%CE%B1-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%BF/