Η Θέρμη είναι πόλη και έδρα του ομώνυμου δήμου του Νομού Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης σε υψόμετρο 65 μέτρων και απέχει 15 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Η Κοινότητα Θέρμης ιδρύθηκε το 1918 και αναγνωρίστηκε ως δήμος το 1994. Το 1998 στα πλαίσια της εφαρμογής του Ν.2539/97 («Καποδίστριας») συνενώθηκε με τις Κοινότητες Νέας Ραιδεστού, Ταγαράδων και Νέου Ρυσίου. Σύμφωνα με την απογραφή πληθυσμός της Θέρμης ανέρχεται σε 16.004 κατοίκους κατά την απογραφή του 2011 και 5.998 κατοίκων κατά την απογραφή του 1991.

Ιστορία

Στην περιοχή του Σέδες βρέθηκαν ίχνη οικισμού της νεολιθικής εποχής (5000 π.Χ.), ενώ κατά την περίοδο των αρχαίων χρόνων και της κλασσικής αρχαιότητας είχε αναπτυχθεί μια σημαντική αρχαία πόλη, η Θέρμη, από την οποία σύμφωνα με τον Ηρόδοτο πήρε την επωνυμία του ο Θερμαϊκός κόλπος. Στους παλαιοχριστιανικούς και βυζαντινούς χρόνους η Θέρμη, που ονομαζόταν τότε Σέδες, ήταν πλούσια αγροτική περιοχή και χρησιμοποιήθηκε για την εγκατάσταση μετοχίων αυτοκρατορικών μονών. Έπειτα από την Δ' Σταυροφορία η Θέρμη περιήλθε στο Σταυροφορικό Βασίλειο της Θεσσαλονίκης (1204-1224) όπου έγινε διοικητικό κέντρο της πεδιάδας της Καλαμαριάς. Αυτή την εποχή χτίστηκε και ο Ενετικός Πύργος στο κέντρο του οικισμού που διασώθηκε έως το 1955. Έπειτα από την κατάληψη της Θεσσαλονίκης η Θέρμη προσαρτήθηκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και έπειτα από λίγα χρόνια επέστρεψε στη Βυζαντική Αυτοκρατορία έως και το 1430. Κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας (1430-1912) τα μετόχια κατασχέθηκαν και εγκαταστάθηκαν στη Θέρμη οθωμανοί γεωργοί, για τις ανάγκες των οποίων κατασκευάσθηκε ήδη από τον 16ο αιώνα τζαμί. Μέχρι την απελευθέρωση το «τσιφλίκι Σέδες» ανήκε στον Σουλεϊμάν Πασά. Σε όλη τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας ανήκε διοικητικά στο ναχιγιέ της Καλαμαριάς. Με την αποχώρηση των Τούρκων από τη Μακεδονία το τσιφλίκι περιήλθε στο Ελληνικό Κράτος. Στις 11 Μαρτίου 1917, με διαταγή της προσωρινής κυβέρνησης του Βενιζέλου έγινε κατάληψη του «τσιφλικιού Σέδες» για τις ανάγκες του εποικισμού. Οι πρώτοι πρόσφυγες που εποίκισαν την περιοχή από το 1914 προέρχονταν από την Μανδρίτσα της Ανατολικής Ρωμυλίας (60 οικογένειες) και από περιοχές της Ανατολικής Θράκης (Θούριο, Κιοπλή, Φανάρι και Κωνσταντινούπολη). Στη συνέχεια (1924-25) εγκαταστάθηκαν 73 οικογένειες από την περιοχή της Ανατολικής Ρωμυλίας (και ειδικότερα από τη Στενήμαχο και τα Άνω Βοδενά), ενώ το 1926 εγκαταστάθηκαν 64 οικογένειες από τον Πόντο (από τις περιοχές Κοτυώρων, Αργυρούπολης, Σαμψούντας και Νικοπόλεως), 27 οικογένειες από τη Δυτική Μικρά Ασία, 20 από τη Θράκη και 4 από τον Καύκασο. Μετά το 1920 έφθασαν και αρκετοί Βλάχοι και Σαρακατσάνοι. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η Θέρμη ήταν αρχικά υπό γερμανική κατοχή και διοίκηση (04/1941- 07/1943) και εν συνεχεία υπό βουλγάρικη στρατιωτική διοίκηση και γερμανική διοίκηση (07/1943- 10/1944). Μετά τη δεκαετία του '70 η Θέρμη αρχίσε να αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς και από αγροτικός προσφυγικός οικισμός να μεταβάλλεται σε σύγχρονο περιαστικό οικισμό με αυξανόμενο πληθυσμό. Το 1981 αριθμούσε 3.120 κατοίκους, το 1991 5.998, ενώ το 2001 11.360. Η εκρηκτική αυτή πληθυσμιακή ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα της μετεγκατάστασης κατοίκων της Θεσσαλονίκης. Από τον Οκτώβριο του 2017 ο Δήμος Θέρμης πέτυχε την ένταξη του στο «Διεθνές Δίκτυο των Πόλεων που Μαθαίνουν» της UNESCO (Global Network of Learning Cities). Στόχος του Δικτύου είναι η παροχή έμπνευσης, τεχνογνωσίας και «καλών πρακτικών» σε διεθνές επίπεδο στις πόλεις-μέλη του. Οι πόλεις που μαθαίνουν σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν σημαντικά από την ανταλλαγή ιδεών με τις άλλες πόλεις του δικτύου.. Στο Δήμο Θέρμης λειτουργούν: Πολιτιστικό Κέντρο, Βιβλιοθήκη, Πινακοθήκη, Δημοτικός Κινηματογράφος, Δημοτικό Ωδείο, Εθνικο-τοπικοί και Πολιτιστικοί Σύλλογοι και Πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής. Η Θέρμη χωρίζεται στις Περιοχές:

Άγιος Τρύφων Δροσιά Διόνυσος Σέδες Τεχνόπολη Πράσινα φανάρια Λήδα Μαρία Φράγμα

Οικονομία

Στη Θέρμη βρίσκονται οι έδρες ή οι εγκαταστάσεις πολλών μεγάλων επιχειρήσεων, όπως η Goody's, η Μασούτης ΑΕ, η SATO, η ΣIΜΕΝΣ Τηλεβιομηχανική, η Εγνατία Οδός ΑΕ και οι κεντρικές εγκαταστάσεις της Lidl Ελλάς. Στο δήμο Θέρμης βρίσκονται, επίσης, το NOESIS (Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας), καθώς και το Regency Casino.

Πρόσβαση

Πλησίον της Θέρμης διέρχεται η Ε.Ο 16 συνδέοντας την Θέρμη με την Θεσσαλονίκη προς τα δυτικά και με τον Πολύγυρο προς τα ανατολικά. Εναλλακτικά ο αυτοκινητόδρομος 24 μέσω του κόμβου της Θέρμης συνδέει πάλι την Θέρμη με την Θεσσαλονίκη προς τα δυτικά και με τα Νέα Μουδανιά προς τα νότια. Ο ΟΑΣΘ εξυπηρετεί την Θέρμη με τις γραμμές 66, 67 και 60Ε. Η γραμμή 66 ενώνει την Θέρμη με την Χαριλάου ,η γραμμή 67 με το ΙΚΕΑ και το Τριάδι και η γραμμή 60Ε με το ΙΚΕΑ και το Πανόραμα.

Πληθυσμός

Η εξέλιξη του πληθυσμού της Θέρμης έχει ως εξής:

Η Θέρμη πλέον αποτελεί ένα πλούσιο προάστιο της Θεσσαλονίκης. Ο πληθυσμός της αυξάνεται ολοένα καθώς διαθέτει τράπεζες, αγορά, σουπερμαρκετ, υπηρεσίες για τους πολίτες.

Διαδρομές - Μονοπάτια

- Το Μονοπάτι του Βαθύλακκου - Τα Ορεινά Μονοπάτια - Λιβάδι Πετροκέρασα - Λιβάδι – Μακροκοπάνα με ποδήλατο - Περιστερά – Χορτιάτης με ποδήλατο - Μακροκοπάνα – Προφήτης Ηλίας - Άγιος Χαράλαμπος – Κίοσκι (Περιστερά) - Περιστερά – Ρέμα Αγίας Κυριακής - Περιστερά – Κορυφογραμμή - Περιστερά – Κάτω Περιστερά - Άγιος Ανδρέας – Ξωκλήσι Άγιος Χαράλαμπος – Στης «Περδίκας το Σπίτι»

Πηγές

Θέρμη - Ιστορία και Πολιτισμός, έκδοση Δημοτικής Επιχείρησης Τουριστικής και Πολιτιστικής Ανάπτυξης του Δήμου Θέρμης. Μ. Μαραβελάκη, Α. Βακαλόπουλου, «Οι προσφυγικές εγκαταστάσεις στην περιοχή Θεσσαλονίκης». Ανατύπωση Εκδόσεις Βάνιας. Θεσσαλονίκη, 1993.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Θέρμης