Το Αρδαμέρι είναι ένα χωριό του νομού Θεσσαλονίκης, σκαρφαλωμένο στο όρος Χορτιάτη. Ο παραδοσιακός χαρακτήρας του χωριού εντοπίζεται στα άτακτα τοποθετημένα σπίτια και τα στενά δαιδαλώδη δρομάκια του που καταλήγουν τις περισσότερες φορές σε αδιέξοδο. Το χωριό έχει περίπου 900 ψηφοφόρους και μόνο 125 μόνιμους κατοίκους. Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Κορώνειας του Δήμου Λαγκαδά, μαζί με τα χωριά Άγιος Βασίλειος, Γερακαρού, Βασιλούδι και Λαγκαδίκια. Το χωριό καταστράφηκε από τους Τούρκους 2 φορές: Με την κατάληψη της Θεσσαλονίκης το 1430 από τους Τούρκους και στην επανάσταση του 1821, όταν δημιουργήθηκε ένα κίνημα στην περιοχή, με επικεφαλής τον Εμμανουήλ Παππά. Η προσπάθεια όμως αυτή, βάφτηκε με αίμα. Οι κάτοικοι του Αρδαμερίου συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821 ανάμεσά τους διακρίθηκαν οι αγωνιστές Βασίλειος Συρόπουλος, Γεώργιος Μαριανός (1797-1831) και Κωνσταντίνος (Κωνσταντής) Αργύρης.

Τοποθεσία

Το Αρδαμέρι απέχει 38 χλμ. από την Θεσσαλονίκη και βρίσκεται στις ΒΑ παρυφές του Χορτιάτη. Μαζί με τον Άγιο Βασίλειο, το Βασιλούδι τη Γερακαρού και τα Λαγκαδίκια συναποτελούν σήμερα τη Δημοτική Ενότητα Κορώνειας του Δήμου Λαγκαδά. Ο επισκέπτης με αυτοκίνητο έχει δύο επιλογές ως προς την πρόσβασή του στο χωριό: -Μέσω παλαιού δρόμου Θεσσαλονίκης-Καβάλας -Μέσω Πανοράματος-Χορτιάτη

Πολιτιστικός Σύλλογος

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αρδαμερίου ιδρύθηκε το 1983. Σκοπός του είναι «η σύμμετρη και αρμονική ανάπτυξη και καλλιέργεια των πνευματικών και αισθητικών ικανοτήτων των κατοίκων του χωριού, η διατήρηση και διάδοση της λαϊκής παράδοσης και την αναβίωση των ηθών και εθίμων»

Δραστηριότητες του Πολιτιστικού Συλλόγου

Λειτουργία τριών τμημάτων χορευτικού, τα οποία περιλαμβάνουν συνολικά περίπου 65 άτομα όλων των ηλικιών και στα οποία διδάσκονται οι παραδοσιακοί χοροί και η διάδοση των τοπικών εθίμων και παραδόσεων. Διατήρηση και λειτουργία λαογραφικής συλλογής. Περιοδική έκδοση της εφημερίδας «Τα νέα του Αρδαμερίου». Παραστάσεις των χορευτικών τμημάτων στο νομό Θεσσαλονίκης, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.

Μορφωτικός Αθλητικός Σύλλογος «Δράση Αρδαμερίου»

Ο Μορφωτικός Αθλητικός Σύλλογος Δράση Αρδαμερίου είναι ποδοσφαιρικός σύλλογος του χωριού, που ιδρύθηκε στις 6 Μαΐου του 1975. Η ομάδα αγωνίζεται στο πρωτάθλημα της Β’ κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Μακεδονίας, ενώ μεγαλύτερη επιτυχία θεωρείται η συμμετοχή στο πρωτάθλημα Α’ κατηγορίας. Έδρα της ομάδας είναι το γήπεδο Αρδαμερίου. Έμβλημα της ομάδας είναι ο Λευκός Πύργος και ένα χέρι να σχηματίζει το σήμα της νίκης ενώ χρώματά της το μπλε και το άσπρο Σημαντικό γεγονός στην ιστορία της ομάδας ήταν ο φιλικός αγώνας με την ομάδα παλαίμαχων ποδοσφαιριστών του ΠΑΟΚ στο γήπεδο του χωριού στην επέτειο 30 χρόνων από την ίδρυσή της στις 15 Αυγούστου του 2005. Μεταξύ των παλαίμαχων ποδοσφαιριστών του ΠΑΟΚ που συμμετείχαν ήταν και ο Γιώργος Κούδας.

Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου

Από μνημεία, το κυριότερο είναι η Κοίμηση, ναός του 1836, χτισμένος σε παλιότερη βασιλική, της οποίας σώζονταν αρκετά γλυπτά ενσωματωμένα στην τοιχοποιία, κι άλλα, κυρίως κιονίσκοι από θωράκια, φυτεμένα στην νότια αυλή. Η εκκλησία, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, καίγεται από τους Τούρκους το 1821 και ξαναχτίζεται πάνω στο παλιό κτίσμα το 1836, με τη βοήθεια όλων των κατοίκων. To 2004 πραγματοποιήθηκε η επισκευή και η αναστήλωση του καμπαναριού της εκκλησίας.

Έδρα επισκοπής

Το Αρδαμέρι υπήρξε έδρα της επισκοπής, με πρώτο γνωστό επίσκοπο τον Ερκούλων Ιωάννη.(Η Ιερά Επισκοπή Αρδαμερίου ανήκε στην Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και η πρώτη αναφορά της στα κείμενα γίνεται το 980 περίπου αν και φαίνεται ότι υπήρχε από παλιότερα. Περιλάμβανε 17 κωμοπόλεις και χωριά : Γαλάτιστα, Λιβάδι, Ζαγκλιβέρι, Ραβνά, Αδάμ, Σανά, Δουμπιά, Σουποτίκια (Ριζά), Τοπλίκια (Πετροκέρασσα), Παλαιόχωρα, Κρήμνη, Καϊτζίκι (Παλαιόκαστρο), Γεροπλάτανος, Ρεσιτνίκα (Άγιος Πρόδρομος), Στανός, Λοζίκι (Μελισσουργός), Αρδαμέρι και Περιστερά, εκτεινόταν δηλαδή σε μία περιοχή στα όρια των δύο σημερινών νομών Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής, είχε έδρα το Αρδαμέρι και καταργήθηκε το 1934.) Ο επόμενος επίσκοπος ήταν ο επίσκοπος Ηλίας το 1100μ.χ. Η επισκοπή Αρδαμερίου κράτησε μέχρι το 1650, όταν άλλαξε σε επισκοπή Αρδαμερίου και Γαλατίστης και το 1938 Αγίου Όρους, Ιερισσού και Αρδαμερίου. Η επισκοπή διαλύθηκε στον μεσοπόλεμο. Αρδαμέρι είναι σλαβόηχη λέξη και μάλιστα «αρχαϊκή»(άν ήταν νεότερη, δεν θα άρχιζε από «αρ» αλλά από «ρα»: Ρεάχοβα, Ραλένκοβα,Ραδομίρι). Εντύπωση προκαλούσε η ονομασία «Ερκουλίων». Ερκούλιοι αναφέρονται στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια, ως μιά φυλή. Ερκούλιος, γένος Μιθραϊκό, ήταν ο Μαξιμιανός, ο συνεταίρος του Διοκλητιανού, από τα μέρη του Σιρμίου. Το χωριό αναφερόταν ως Έρκουλα ή Ερκούλιον κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο. Η εκκλησία, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, καίγεται από τους Τούρκους το 1436 και ξαναχτίζεται πάνω στο παλιό κτίσμα το 1836, με τη βοήθεια όλων των κατοίκων. To 2004 πραγματοποιήθηκε η αναστήλωση του καμπαναριού της εκκλησίας.

Αποστάσεις

Γύρω περιοχές

Συγκοινωνία

Οι γραμμές του ΟΑΣΘ που περνάνε από το χωριό και τον κυκλικό κόμβο είναι οι 86Μ, 86Ν και η 86R.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επίσημη ιστοσελίδα του Αρδαμερίου Ιερά Μητρόπολις Ιερισσού, Αγίου όρους & Αρδαμερίου Το Αρδαμέρι από δορυφόρο

Σημειώσεις