Ο Άγιος Αντώνιος είναι χωριό του δήμου Θέρμης στο νομό Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στις νότιες πλαγιές του όρους Kάλαυρος κοντά στα όρια με το νομό Χαλκιδικής. Έχει έκταση 261,5 στρέμματα και απέχει από τη θάλασσα, τον Θερμαϊκό κόλπο, 12 περίπου χιλιόμετρα. Οι κάτοικοι, που στη μεγάλη πλειοψηφία τους είναι πρόσφυγες, φτάνουν τους 647 στην απογραφή του 2011 και είναι Πόντιοι (από το ομώνυμο χωριό του Πόντου κυρίως), Σαρακατσάνοι και Θρακιώτες. Απέχει περίπου 35 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη.

Παράδοση

Στους αρχαίους χρόνους η περιοχή όπου βρίσκεται το χωρίο και συγκεκριμένα από το μεγάλο Καράμπουρνου μέχρι το λαιμό της Κασσάνδρας λεγόταν Κρούσις, από το όνομα της γυναίκας του Αινεία, του μεγαλύτερου μετά τον Έκτορα ήρωα των Τρώων. Ο Αινείας μετά την άλωση της Τροίας από τους Έλληνες εγκατέλειψε την πατρίδα του και ξεκίνησε ακολουθούμενος από την γυναίκα του Κρέουσα (εξ ού και το όνομα Κρουσίς) που ήταν κόρη του βασιλιά των Τρώων, τα παιδιά τους, ανάμεσα στα οποία η κόρη τους, Ανθεμώνη, που έδωσε το όνομά της στην πόλη Ανθεμούς, και του πατέρα του, Αγχίση. Σκοπός του ταξιδιού του ήταν το Λάτιο, η σημερινή Ιταλία, ωστόσο εγκαταστάθηκε πρώτα στο μεγάλο Καράμπουρνου όπου αφού έθαψε τον πατέρα του, που δεν άντεξε την ταλαιπωρία της μετακίνησης, έχτισε την πόλη Αίνεια. Από τότε αυτό που σήμερα ονομάζεται μεγάλο Καραμπουρνού ονομάστηκε Αινεία Άκρα και Αιναίον Ακρωτήριο. Ο Αινείας εξακολούθησε το ταξίδι του προς την Ιταλία, αλλά η γυναίκα του Κρεούσα με τον γιο τους, Ασκάνιο, και τις θυγατέρες παρέμεινε στη νεοχτισμένη πόλη Αίνεια και βασίλεψε μέχρι το θάνατό της. Η πόλη Αίνεια αναπτύχθηκε τόσο, ώστε τον 6ο αιώνα π.Χ. έκοψε νομίσματα, αργυρά τετράδραχμα, που στη μία όψη τους είχαν παράσταση του Αινεία να φέρει στους ώμους του τον γέροντα πατέρα του. Ωστόσο, ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι η Αινεία χτίστηκε από κατοίκους της Ερέτριας τον 8ο αιώνα π.Χ. Η Κρουσίς άρχιζε από την πόλη Αίνεια και έφτανε μέχρι την Ποτίδαια στο λαιμό της Κασσάνδρας. Στους ιστορικούς χρόνους αυτή η ίδια περιοχή και μέχρι σήμερα ακόμα ονομάζεται Καλαμαρά. Ο Γάλλος περιηγητής Μ.Ε. Cousinery αναφέρει:

[...]Περπατήσαμε σ’ένα μέρος σκεπασμένο από κήπους, αμπέλια, καλλιέργειες. Αυτή η περιοχή στην περίοδο της Τουρκοκρατίας φέρει το όνομα Καλαμερία που στην Ελληνική γλώσσα ισοδυναμεί με το Καλά-Μέρη. Οι Φράγκοι που ταξιδεύουν στην Θεσσαλονίκη την αποκαλούν Καλαμαρί.

Ιστορία

Στα παλιά χρόνια η περιοχή καλύπτονταν από πυκνά δάση, με πολλά νερά και εξασφάλιζε στους γύρω κατοίκους πλούσιο κυνήγι και άφθονη ξυλεία. Ωστόσο δεν βρέθηκαν, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, ίχνη αρχαίων νομισμάτων, ίσως επειδή δεν έχει ακόμη γίνει συστηματική ανασκαφή. Αλλά και για την βυζαντινή περίοδο δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες, εκτός από τα έγγραφα των Μονών του Αγίου Όρους, τα οποία ωστόσο δίνουν πληροφορίες μόνο για τα μετόχια και κτήματα των Μοναστηριών που αφθονούσαν στην περιοχή. Υπάρχουν χωριά που αναφέρονται σε μεσαιωνικές πηγές και στο μεταξύ χάθηκαν, αλλά και χωριά νεότερα όπως ο Άγιος Αντώνιος που δεν αναφέρεται σε μεσαιωνικές πηγές. Ωστόσω μεσαιωνικές πηγές αναφέρουν την τοποθεσία (Αγία Ιερουσαλήμ) στο χώρο μεταξύ Αγίου Αντωνίου και Μονοπηγάδου.

Δραστηριότητες

Το 1980 ιδρύθηκε ο Μ.Α.Σ Ατρόμητος Αγίου Αντωνίου, η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού, η οποία αγωνίζεται στην Α' Ερασιτεχνική κατηγορία της Ε.Π.Σ Μακεδονίας με πολλές επιτυχίες στον ερασιτεχνικό ποδοσφαιρικό χώρο. Το 1997, ιδρύθηκε ο Γυναικείος Αγροτικός Συνεταιρισμός Αγίου Αντωνίου, μέλος της Ένωσης Γυναικείων Συνεταιρισμών Ελλάδας, ο οποίος ασχολείται με την παραγωγή παραδοσιακών τοπικών προϊόντων.

Παραπομπές

Πηγές

Τερζούδη, Μαρία (29 Μαΐου 2008). «'Αγιος Αντώνιος - Πρωτοπορία γυναικών με όπλο την παράδοση». Μακεδονία. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2011.