Το Βαθύ (ή αλλιώς Άνω Βαθύ και Παλαιό Βαθύ), είναι κωμόπολη της Σάμου. Είναι χτισμένο στην πλαγιά του λόφου πάνω από την πόλη της Σάμου με την οποία ουσιαστικά αποτελεί ενιαίο πολεοδομικό συγκρότημα. Συχνά οι κάτοικοι του νησιού ονομάζουν Βαθύ το σύνολο της πόλης της Σάμου μαζί με το Άνω ή Παλαιό Βαθύ. Το όνομά του το οφείλει στη θέση του στο βάθος ενός κόλπου. Το Βαθύ ανήκει στον Δήμο Ανατολικής Σάμου και έχει πραγματικό πληθυσμό, σύμφωνα με την απογραφή του 2011 1.888 κατοίκους. Ο πληθυσμός ολόκληρου του πολεοδομικού συγκροτήματος Βαθέoς - Σάμου είναι συνολικά 8.079 κάτοικοι.

Ιστορικά στοιχεία

Το Βαθύ θεωρείται από τους παλαιότερους οικισμούς της Σάμου. Για την προέλευση της ονομασίας του, κυριαρχεί η άποψη που την αποδίδει στη θέση του οικισμού, στο βάθος μεγάλου κόλπου. Στην αρχική σύνθεση του πληθυσμού του οικισμού περιλαμβάνονται πληθυσμιακές ομάδες από την Πελοπόννησο άλλα και τη Χίο. Το Βαθύ εξελίχθηκε μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα σε έναν από τους μεγαλύτερους οικισμούς του νησιού. Στην απογραφή του 1828, είχε 4.073 κατοίκους. Από το Βαθύ κηρύχτηκε στις 20 Απριλίου του 1821 η επανάσταση του 1821 στη Σάμο. Ακολούθησε και επισήμως η κήρυξή της από τον Λυκούργο Λογοθέτη, στο Μεσαίο Καρλόβασι στις 8 Μαΐου 1821. Ο οικισμός αποτέλεσε διοικητικό κέντρο του νησιού κατά την περίοδο της Καποδιστριακής διοίκησης (1828-1830).

Αξιοθέατα

Το Βαθύ διατηρεί αναλλοίωτα στοιχεία της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Στεγάζεται σε αυτό το αρχαιολογικό μουσείο και διατηρείται εκκλησιαστική συλλογή της βυζαντινής περιόδου. Στο δημαρχείο φυλάσσεται αξιόλογη συλλογή πινάκων και το Σύνταγμα της Σάμου. Το Βαθύ είναι σήμερα χαρακτηρισμένος τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.

Πρόσωπα

Από το Βαθύ κατάγονται:

Ο πρωτεργάτης της ενσωμάτωσης της Σάμου στην Ελλάδα και μετέπειτα πρωθυπουργού της Ελλάδας Θεμιστοκλής Σοφούλης. Ο οπλαρχηγός του 1821 Κωνσταντής Λαχανάς ή Καπετάν Λαχανάς, που κήρυξε την Επανάσταση της Σάμου. Ο λόγιος και πληρεξούσιος της Σάμου στις εθνοσυνελεύσεις της περιόδου της επανάστασης Χριστόδουλος Ματακίδης ή Ματακής. Ο σημαντικός ηθοποιός του μεταπολεμικού κινηματογράφου και θεάτρου Νίκος Σταυρίδης

Βιβλογραφία

Μανόλης Γ. Σέργης, «Επανασημασιοδοτήσεις ενός ιστορικού μνημείου: η περίπτωση του Λέοντος της πλατείας Πυθαγόρα στο Βαθύ Σάμου κατά την περίοδο 1930 - 1977», Σαμιακές Μελέτες, τομ. 5 (2002), σελ. 325-343.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Το Βαθύ στον ιστότοπο www.holiday.gr Άρθρο στην Καθημερινή