Η Αγία Κυριακή είναι οικισμός της Σάμου. Διοικητικά υπάγεται στην δημοτική κοινότητα και δημοτική ενότητα (τέως δήμο) Μαραθοκάμπου, του δήμου Δυτικής Σάμου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Σάμου, στην περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, καθώς και των μεταβολών που ακολούθησαν αυτό το πρόγραμμα.. Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία και νομό Σάμου, στο γεωγραφικό διαμέρισμα νήσων Αιγαίου Πελάγους.

Γεωγραφία

Η Αγία Κυριακή είναι ηπειρωτικός οικισμός της ΝΔ. Σάμου. Βρίσκεται στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του Κέρκη, πάνω στην επαρχιακή οδό που συνδέει τον Μαραθόκαμπο με τους Δρακαίους και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 90. Απέχει περίπου 55 χλμ. Δ.ΝΔ. της πόλης της Σάμου.

Πληθυσμός

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1928 και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Μαραθοκάμπου της Σάμου. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Μαραθοκάμπου και προσαρτήθηκε στον δήμο Μαραθοκάμπου. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010, αποσπάστηκε από τον δήμο Μαραθοκάμπου και προσαρτήθηκε στον δήμο Σάμου Με το ΦΕΚ 43Α - 09/03/2019, αποσπάστηκε από τον δήμο Σάμου και προσαρτήθηκε στον δήμο Δυτικής Σάμου.

Ασκητισμός

Στην περιοχή είχε αναπτυχθεί αναχωρητισμός- μοναχισμός και είχε δημιουργηθεί η περίφημη λάβρα του Κέρκη, που καταστράφηκε από τους αποστάτες Λέοντα Τριπολίτη και Δαμιανό όταν, μαζί με τους Σαρακηνούς, κατέκαψαν τη Σάμο και το Ταυρομένιο της Σικελίας. Τον 10ο αιώνα επανίδρυσε τη λάβρα του Κέρκη ο μοναχός Όσιος Παύλος ο Λατρινός. Ήλθε και μόνασε σε σπήλαιο ΒΑ. του οικισμού της Αγίας Κυριακής, όπου κατά παράδοση έζησε ο φιλόσοφος Πυθαγόρας διωκόμενος από τον τύραννο Πολυκράτη πριν καταφύγει στην Νότιο Ιταλία. Γύρω από τον χαρισματικό αυτόν αναχωρητή συγκεντρώθηκαν πολλοί αναχωρητές και έτσι αναπτύχθηκε ξανά ο ασκητισμός με κέντρο το χώρο του οικισμού της Αγίας Κυριακής.

Αξιοθέατα

Η φερώνυμη εκκλησία της Αγίας Κυριακής στη βορειοδυτική είσοδο του οικισμού. Είναι κτισμένη πάνω στα θεμέλια αρχαίου ναού Τα θεμέλια του ναού με το όνομα Άγιος Γεώργιος. Διακρίνεται η κόγχη του ιερού βήματος, ενώ στην τοποθεσία αυτή υπήρχε και αρχαίο νεκροταφείο.

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, εκδ. 1978, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ) Εγκυκλοπαίδεια Δομή, εκδ. 2002-4 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010 Google Earth eetaa.gr