Το Παλιό δικαστικό μέγαρο Κομοτηνής εκτιμάται ότι χτίστηκε το 1870 από Ολλανδό αρχιτέκτονα ως Διοικητήριο της Οθωμανικής Διοίκησης της Γκιουμουρτζίνας (παλαιότερο όνομα της Κομοτηνής). Σήμερα βρίσκεται δίπλα στο νέο δικαστικό μέγαρο στο κέντρο της Κομοτηνής. Την ίδια εποχή που χτίστηκε το διοικητήριο χτίστηκε και ο Πύργος του Ρολογιού. Γραπτά αρχεία δεν σώζονται για το κτήριο αυτό γιατί κατά την αποχώρησή τους το 1944 οι Βουλγαρικές αρχές κατοχής καταστρέψανε όλα τα αρχεία. Ως αρχιτεκτονική το κτήριο έχει ανάμειξη αρχιτεκτονικών ρυθμών (εκλεκτικισμός) και θεωρείται τυπικό κτήριο Οθωμανικής διοίκησης, παρόμοιο με κτήρια της Κωνσταντινούπολης.

Ιστορία

Το κτήριο λειτούργησε ως Διοικητήριο της Οθωμανικής Διοίκησης από το 1870 μέχρι το 1913. Την εποχή εκείνη η Γκιουμουρτζίνα (Κομοτηνή) ήταν σαντζάκι (επαρχείο) του βιλαετίου (νομαρχίας) της Αδριανούπολης. Το σαντζάκι συμπεριλάμβανε τους καζάδες (υποεπαρχίες) των σημερινών Νομών Ροδόπης, Ξάνθης αλλά και το νότιο μέρος της περιφέρειας του Χάσκοβο που σήμερα ανήκει στη Βουλγαρία. Όταν με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου (το 1913) η πόλη δόθηκε στους Βούλγαρους, στο κτήριο αυτό εγκαταστάθηκε η διοίκηση μέχρι το 1919. Μετά το 1920 με τις συνθήκες Νεϊγύ και Σεβρών η Θράκη ενσωματώνεται στο Ελληνικό κράτος και η Κομοτηνή απελευθερώνεται από την 9η Μεραρχία Σερρών με τον Παμίκο Ζυμβρακάκη. Ο Ζυμβρακάκης παραλαμβάνει την πόλη στο παλιό δικαστικό μέγαρο. Το κτήριο γίνεται η έδρα της διοίκησης Θράκης, η οποία συμπεριλαμβάνει τις επαρχίες Κομοτηνής, Σαπών και Ξάνθης. Μετά το 1922 και τη συνθήκη της Λωζάνης το 1923 στο κτήριο μεταφέρονται οι δικαστικές αρχές. Το κτήριο στέγαζε τις δικαστικές αρχές μέχρι το 2004. Σήμερα το κτήριο παραμένει αναξιοποίητο αν και έχει προταθεί να διαμορφωθεί ως το πρώτο Δικαστικό Μουσείο της Ελλάδος.

Παραπομπές