Πληροφορίες
Η Πάνδροσος είναι ημιορεινό χωριό και δημοτική κοινότητα της Θράκης στην Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης. Η ομώνυμη δημοτική κοινότητα, που περιλαμβάνει και τους οικισμούς Νυμφαία και Σύμβολα, το 2021 είχε συνολικό πληθυσμό 344.
Γεωγραφία - Αξιοθέατα
Η Πάνδροσος βρίσκεται στους νότιους πρόποδες της Ανατολικής Ροδόπης σε υψόμετρο 200 μέτρα και στη βόρεια άκρη της πεδιάδας της Κομοτηνής σε απόσταση 8 χλμ. Β.-ΒΑ. από το κέντρο της πόλης. Το χωριό είναι κτισμένο στη νότια είσοδο μιας χαράδρας (χαράδρα Νυμφαίας). Στη δυτική του άκρη περνάει ο χείμαρρος Καρυδόρρεμα ή Μπουκλουτζάς και δυτικότερα είναι το Δάσος Νυμφαίας ενώ ανατολικά περνάει ο Κάθετος Άξονας Ροδόπης, νοτιοδυτικά είναι το Τυχηρό και νότια η Καρυδιά. Η Πάνδροσος αποτελεί δημοφιλή προορισμό αναψυχής για τους κατοίκους της Ροδόπης, λειτουργεί περιφερειακό ιατρείο και αξιοθέατο είναι το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας για παιδιά (κατάλληλο και για άτομα με προβλήματα όρασης) που στεγάζεται στο ανακαινισμένο πρώην κοινοτικό κατάστημα του χωριού. Σε απόσταση 1,5 χλμ. Β.-ΒΔ. βρίσκονται τα ερείπια του κάστρου της Νυμφαίας ή Καλές Νυμφαίας πού πιθανολογείται ότι είναι του 14ου αιώνα και το πέρασμα Makaza, δηλ. την οδική σύνδεση από την πεδιάδα της Κομοτηνής μέχρι αυτήν της Φιλιππούπολης μέσω της οροσειράς της Ροδόπης. Η παλιά ονομασία του χωριού είναι Ντερέ Κιόϊ και μέχρι το 1922 οι πρώτοι του κάτοικοι ήταν Βούλγαροι. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, την ανταλλαγή πληθυσμών και μέχρι το 1938 εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες κυρίως από την Ανατολική Ρωμυλία (Χέλιο, Σαράντα Εκκλησιές, Βρύσες, Άγιο Γιάννη, Γέννα, Μάλγαρα, Βιζύη, Σκεπαστή, Ραιδεστό, Σοφίδες, Χαριούπολη) και λιγότερο από τη Μικρά Ασία (περιοχή Καισάρειας και Προύσας).
Διοικητικά
Η παλιά ονομασία του χωριού είναι Ντερέ Κιόϊ και μέχρι το 1922 οι πρώτοι του κάτοικοι ήταν Βούλγαροι.Μετά την απελευθέρωση, αναφέρεται επίσημα ως Πάνδροσος το 1924 στο ΦΕΚ 194Α - 14/08/1924 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» μαζί με τα Σύμβολα και τη Νυμφαία αποτελούν την τοπική κοινότητα Πανδρόσου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Κομοτηνής του Δήμου Κομοτηνής και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει ως πληθυσμό 115 κατοίκους.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Η αρχαία Μεγαλιθική Ακρόπολη των Θρακών στο Πάνδροσο Ροδόπης από τον ιστότοπο http://www.arxeion-politismou.gr/ Πάνδροσος από τα Γενικά Αρχεία Κράτους - Αρχεία Νομού Ροδόπης Η πεζοπορική διαδρομή "Οχυρό Νυμφαίας από Πάνδροσο" στον ιστότοπο http://eoskomotinis.blogspot.com/
