Το Πριγκιπάτο του Ριαζάν (ρωσικά: Великое княжество Рязанское) ήταν ρωσικό πριγκιπάτο, με πρωτεύουσα το Ριαζάν, το οποίο υφίστατο από το 1078, ημερομηνία κατά την οποία ανεξαρτητοποιήθηκε από το Πριγκιπάτο του Τσέρνιγκοφ, έως το 1571, όταν και ενσωματώθηκε εντός των εδαφών της Μοσχοβίας.

Προ της εισβολής του Μπατού Χαν

Μεταξύ του 1097 και του 1155, το πριγκιπάτο κατέστη κυρίαρχο κράτος, ενώ, έως το 1161, σύμφωνα με τον Κώδικα του Ιπάτιεφ (του οποίου το πρώτο μέρος αποτελείται από το Πρώτο Χρονικό), ήταν γνωστό ως Πριγκιπάτο του Μουρόμ-Ριαζάν. Πρώτος μονάρχης του Ριαζάν ήταν, πιθανώς, ο Γιαροσλάβ Σβιατοσλάβιτς, Πρίγκιπας του Τσέρνιγκοφ (εκ των πόλεων των Ρως του Κιέβου), ο οποίος, στη συνέχεια, κατέστη Πρίγκιπας του Μουρόμ-Ριαζάν. Πρωτεύουσα του πριγκιπάτου κατέστη του Ριαζάν. Ωστόσο, η σημερινή πόλη του Ριαζάν βρίσκεται σε απόσταση 64 χιλιομέτρων βόρεια της πρωτεύουσας εκείνης της περιόδου, η οποία, ιστορικά, αναφέρεται ως Στάραγια Ριαζάν (μτφ. «Παλαιό Ριαζάν»). Κατά τα τέλη του 12ου αιώνα, το πριγκιπάτο ξεκίνησε σειρά πολέμων εναντίον του γειτονικού Μεγάλου Δουκάτου του Βλαντίμιρ-Σούζνταλ, του οποίου, παλαιότερα, είχε υπάρξει υποτελές κράτος. Κατά τη διάρκεια των διαφόρων συγκρούσεων, η πόλη του Ριαζάν δέχθηκε αριθμό επιθέσεων, ενώ, το 1209, έλαβε χώρα η σημαντικότερη εξ'αυτών, από τους Βουλγάρους του Βόλγα. Το 1217, έλαβε χώρα ένα σημαντικό γεγονός για την ιστορία του Ριαζάν: κατά τη διάρκεια εμφυλίου πολέμου ο οποίος είχε ξεσπάσει εντός του πριγκιπάτου, έξι πρόσωπα σημαντικής επιρροής σε πολιτικό επίπεδο φονεύθηκαν από τον Γκλεμπ Βλαντιμίροβιτς, ο οποίος, στη συνέχεια, αυτομόλησε στην αντίπαλη παράταξη, η οποία αποτελείτο από τους Κουμάνους. Περίπου κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου, το πριγκιπάτο δέχθηκε την υποστήριξη του Βλαντίμιρ-Σούζνταλ, μέσω της υπέρ του παρέμβασης του τελευταίου στον υπό εξέλιξη εμφύλιο πόλεμο, η οποία αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα προκειμένου το Ριαζάν να πετύχει να επανέλθει σε μία κατάσταση εσωτερικής πολιτικής σταθερότητας. Το 1217, ο Γκλεμπ Βλαντιμίροβιτς, χαίροντας της υποστήριξης των Κουμάνων, επεχείρησε να αποτραβήξει το Ριαζάν από την επιρροή του γειτονικού βόρειου πριγκιπάτου, ωστόσο, τελικώς, ηττήθηκε από έτερο Πρίγκιπα του Ριαζάν, τον Ίνγκβαρ Ιγκόρεβιτς, ο οποίος, στη συνέχεια, κατέστη μόνος μονάρχης του κράτους. Τον Δεκέμβριο του 1237, το πριγκιπάτο αποτέλεσε το πρώτο εκ των κρατών των Ρως του Κιέβου που κλήθηκε να αντιμετωπίσει τη μογγολική εισβολή. Το πριγκιπάτο κατελήφθη πλήρως, σχεδόν το σύνολο της πριγκιπικής οικογένειας σκοτώθηκε και η πρωτεύουσά του ισοπεδώθηκε ολοσχερώς, ενώ, η τελευταία, στη συνέχεια, μεταφέρθηκε σε διαφορετική γεωγραφική τοποθεσία. Το 1238, τμήμα των στρατιωτικών δυνάμεων του Ριαζάν αποσύρθηκε, προκειμένου να ενωθεί με εκείνες του Βλαντίμιρ-Σούζνταλ και να βαδίσει εναντίον των δυνάμεων του Μπατού Χαν, πλησίον της Κολόμνα.

Περίοδος της Χρυσής Ορδής

Το 1301, ο πρίγκιπας Δανιήλ της Ρωσίας έθεσε υπό τον έλεγχό του το Ριαζάν, έπειτα από σχετικές πολιτικές στρατηγικές, ενώ, στη συνέχεια, προχώρησε στη φυλάκιση του πρίγκιπα Κονσταντίν Ρομάνοβιτς. Το 1305, ο υιός του Δανιήλ, ο πρίγκιπας Γιούρι της Μόσχας, διέταξε την θανάτωσή του. Οι δύο αμέσως επόμενοι διάδοχοι του Κονσταντίν σκοτώθηκαν από την Χρυσή Ορδή. Το 1380, ο πρίγκιπας Όλεγκ Ιβάνοβιτς δεν συμμετείχε στη Μάχη του Κουλίκοβο, μία μάχη ιδιαίτερης σημασίας για την ιστορία του Μεγάλου Δουκάτου της Μόσχας, παρά το γεγονός πως ο ίδιος ήταν σύμμαχος του Μαμάι (γεγονός για το οποίο έγινε αποδέκτης βαρύτατων ύβρεων εντός των χρονικών της συγκεκριμένης περιόδου). Κατά τη διάρκεια σχεδόν του συνόλου της ιστορίας του, το Πριγκιπάτο του Ριαζάν βρέθηκε σε πόλεμο με το Προνσκ και τα περίχωρά του, ο οποίος ολοκληρώθηκε με την πλήρη προσάρτηση του Προνσκ από το Ριαζάν, το 1483, κατά τη διάρκεια της περιόδου βασιλείας της Άννας του Ριαζάν.

Προσάρτηση του Ριαζάν

Το 1520, ο Μέγας Πρίγκιπας Βασίλειος Γ΄ της Ρωσίας συνέλαβε ως αιχμάλωτο και φυλάκισε στη Μόσχα τον ύστατο Πρίγκιπα του Ριαζάν, Ιβάν Ε΄, λόγω των σχέσεων του τελευταίου με την Κριμαία, η οποία κυβερνείτο από τον χάνο Μεχμέντ Α΄ Γκιράι. Το 1521, ο πρίγκιπας Ιβάν Ιβάνοβιτς πέτυχε να διαφύγει προς το Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας. Στη συνέχεια, το 1521, το Πριγκιπάτο του Ριαζάν προσαρτήθηκε από τη Μοσχοβία.

Δείτε επίσης

Όμπλαστ του Ριαζάν

Παραπομπές