Πληροφορίες
Το Μονοπάρι είναι ημιορεινό χωριό της Κρήτης στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης με υψόμετρο 380 μέτρα.
Γεωγραφία - Αξιοθέατα
Το Μονοπάρι βρίσκεται προς τα όρια με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων σε απόσταση 15 χλμ. ΝΔ. από την πόλη του Ρεθύμνου. Το χωριό είναι κτισμένο δυτικά της επαρχιακής οδού Ρεθύμνου - Αγίας Γαλήνης, ανάμεσα στους οικισμούς Άνω Βαλσαμόνερο (Β.) και Κάτω Μαλάκι (ΝΔ.). Η ονομασία του χωριού προέρχεται από παραφθορά του ονόματος Castello Bonriparo, του οχυρού που υπήρχε βορειοδυτικά στο σημερινό ύψωμα "Καστέλο". Στα ιταλικά Bon Riparo σημαίνει "καλό οχυρό" ή "ισχυρό φρούριο". Σύμφωνα με μια εκδοχή το κάστρο κτίστηκε, όταν το 1206 κατέλαβε μέρος της Κρήτης, ο πειρατής και κόμης της Μάλτας Ερρίκος Πεσκατόρε ως επικεφαλής των Γενουατών και την οχύρωσε με 15 φρούρια. Σύμφωνα με άλλη, είχε ήδη κτιστεί από την εποχή του Βυζαντίου επί Κομνηνών (1185) και ονομαζόταν "πύργος των Μελισσηνών". Η ιστορία του φρουρίου σχετίζεται και με την επανάσταση των "Δύο Συβρίτων", η οποία διήρκεσε 19 χρόνια (1217-1236) μεταξύ των δύο σημερινών ορεινών επαρχιών του Ρεθύμνου Αμαρίου - Αγίου Βασιλείου ή των οικογενειών Σκορδίληδων - Μελισσηνών.
Διοικητικά
Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Άνω Βαρσαμονέρου. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το Άνω Βαλσαμόνερο αποτελούν την τοπική κοινότητα Άνω Βαλσμονέρου που ανήκει στη δημοτική ενότητα Νικηφόρου Φωκά του Δήμου Ρεθύμνης και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει μόνιμο πληθυσμό 30 κατοίκους.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Μονοπάρι Ρεθύμνου από τον ιστότοπο της εφημερίδας Ρεθεμνιώτικα Νέα Κάστρο Μπονριπάρο - Μονοπάρι Ρεθύμνου στο https://www.youtube.com/ Η πεζοπορική διαδρομή Κάστελλος – Μονοπάρι – Καλονύκτης από τον ιστότοπο Hellaspath:Αρχείο ορεινών διαδρομών για GPS στα Ελληνικά βουνά
