Μασταμπάς είναι η αραβική ονομασία των πυραμιδοειδών τάφων της αρχαίας Αιγύπτου και ειδικότερα οι βαθμιδωτοί. Το εσωτερικό τους ήταν υπόγειο όπου εκεί κατά τους ερευνητές υποστηρίζεται ότι τοποθετούνταν ο νεκρός μέσα σε ξύλινο ή λίθινο φέρετρο. Στην ανατολική πλευρά των περισσοτέρων φέρονταν κόγχη - είσοδος σε μορφή θύρας καλούμενη ψευδόθυρα που συμβόλιζε την είσοδο στο βασίλειο των πνευμάτων. Η ψευδόθυρα ήταν διακοσμημένη με επιγραφές και τοιχογραφίες και σ' αυτήν τελούνταν οι νεκρικές σπονδές. Υποστηρίζεται πως αυτές οι κόγχες αποτέλεσαν την απαρχή των ομοίων κατασκευών στη μετέπειτα αρχιτεκτονική των χριστιανικών και αργότερα των μουσουλμανικών ναών.

Χρήση του όρου στην Κρήτη

Με το ίδιο όνομα Μασταμπάς φέρονται μια πρώην κοινότητα που σήμερα αποτελεί συνοικία του Ηρακλείου Κρήτης και ένας συνοικισμός στο Ρέθυμνο Κρήτης. Ως προς την πρώτη συνοικία, η ονομασία Μασταμπάς οφείλεται στο γεγονός ότι πολύ παλιά η περιοχή ήταν χώρος ταφής Τούρκων πολεμιστών.

Πηγές

Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τ.13ος, σ.93