Πληροφορίες
Οι Βρύσες είναι χωριό της Κοινότητος Ακουμίων του δήμου Αγίου Βασιλείου, της περιφερειακής ενότητος Ρεθύμνης της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχουν 84 κατοίκους. Απέχει 39 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο και είναι κτισμένες σε υψόμετρο 550 μ.
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Vrisses de Cumia στην επαρχία Αγίου Βασιλείου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Vrisses de Cumia με 121 κατοίκους, ενώ μνεία στο χωριό κάνει και ο Βασιλικάτα το 1630 με την ονομασία Vrisses de Cumia. Στην απογραφή του 1834, η οποία πραγματοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους, απογράφεται μαζί με άλλα δέκα χωριά της περιοχής. Στην απογραφή του 1881 υπαγόταν στο δήμο Αγίου Πνεύματος και είχε αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, με 158 κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 172 κατοίκους. Στην απογραφή του 1920 αναφέρεται ως έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου. Οι Βρύσες το 1925 προσαρτήθηκαν στην κοινότητα Ακουμιών, μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση, όταν το χωριό προσαρτήθηκε στον Δήμο Λάμπης. Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Σημεία ενδιαφέροντος
Στο χωριό σώζεται πύργος, μάλλον των πρώτων οθωμανικών χρόνων (τέλη 17ου - αρχές 18ου αιώνα). Ο πύργος διατηρείται σε ερειπιώδη κατάσταση και είναι κατασκευασμένος με αργολιθοδομή. Χαρακτηριστικές είναι οι «ζεματίστρες» που προφυλάσσουν τις εισόδους καθώς και τα «κλουβιά» στις γωνίες του γείσου που στηρίζονταν σε λίθινα φουρούσια. Έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο, επειδή αποτελεί ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα παραδείγματα πύργου που ανήκει στον τύπο του στενομέτωπου παραλληλόγραμμου.
Βρυσανοί επιφανείς
Γρηγοράκης Μανώλης, αθλητικογράφος Γρηγοράκης Μιχάλης, πολιτευτής Ρεθύμνης με το ΚΚΕ και καθηγητής Παπαδάκης Νικ. Αλέξανδρος, καθηγητής ορυκτολογίας Παπαδάκης π.Γ. Κωνσταντίνος, πολιτευτής και Μακεδονομάχος Παπαδάκης π.Γ. Νικόλαος, καθηγητής κλασικής φιλολογίας και πρύτανης Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Φραγκεδάκης Εμμανουήλ, γιατρός και συγγραφέας
