Η Βισταγή (γνωστή και ως Πισταγή και Μπισταγή) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Αμαρίου, στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Βρίσκεται σε υψόμετρο 500 μέτρων, στους δυτικούς πρόποδες του Ψηλορείτη. Απέχει 38 χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την κτηνοτροφία.

Ιστορικά στοιχεία

Το χωριό αρχικά βρισκόταν στη θέση Ξεροχώρι, όπου ακόμη και σήμερα σώζονται κατάλοιπα οικισμού. Σύμφωνα με την παράδοση, το χωριό μετακινήθηκε στην σημερινή του θέση, όταν ο μπιστικός (έμπιστος) ενός βοσκού παρατήρησε ότι ένας τράγος επέστρεφε στο κοπάδι βρεγμένος. Τον ακολούθησε και είδε ότι έπινε νερό από μία πηγή. Το χωριό μετακινήθηκε σε εκείνη τη θέση. Πάνω από το χωριό υπάρχουν ερείπια ενετικού πύργου με θυρεό. Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Pistagi στην επαρχία Αμαρίου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από Καστροφύλακα αναφέρεται ως Pistagi με 451 κατοίκους και 329 οφειλόμενες αγγαρείες. Ο Βασιλικάτα το αναφέρει το 1630 ως Pistagij. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή απογραφή του 1834, στο χωριό κατοικούσαν 50 χριστιανικές και 2 μουσουλμανικές οικογένεια. Το 1881 είχε 514 κατοίκους και ανήκε στο δήμο Μοναστηρακίου. Στην απογραφή του 1900, το χωριό αναφέρεται ως Μπισταγή και από την απογραφή του 1920 και έπειτα αναφέρεται ως Βισταγή. Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Εκκλησίες

Η δίκλιτη ενοριακή εκκλησία είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και στον Αγίου Χαράλαμπο. Σύμφωνα με την παράδοση κτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα. Άλλες εκκλησίες του χωριού είναι η Αγία Βαρβάρα με επιγραφή «ΑΨΠΓ 1783 Οκτωβρίου 7. Δια πρεσβειών της Αγίας Βαρβάρας, μνήσθητι Κύριε, Ιερεμίου Ιερομονάχου, Καθηγουμένου των Ασωμάτων» η οποία βρίσκεται στην παρά τον ναό βρύση, ο Άγιος Γεώργιος ο οποίος λειτουργούσε στο παρελθόν ως σχολείο και στο ανώφλι του σώζεται η επιγραφή «Έτος 1850 Μαΐου 19, Μνήσθητι Κύριε της δούλης Σου», ο ναός της Μεταμόρφωσης δίπλα στο Ηρώο και ο κοιμητηριακός ναός του αγίου Αντωνίου.

Διοικητικά στοιχεία

Η Βισταγή αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίηση του Κλεισθένης Ι, μαζί με την Μονή Ασωμάτων αποτελούν την κοινότητα Βισταγής που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Σιβρίτου του δήμου Αμαρίου και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ως κοινότητα έχει 201 κατοίκους ενώ ως οικισμός 90.

Προσωπικότητες

Ιωάννης Ορφανός, βουλευτής Πειραιώς Ηλίας Λαμπίρης, γιατρός και βουλευτής Ρεθύμνης εκλεγμένος με το ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Ξανθός, γιατρός και βουλευτής Ρεθύμνης εκλεγμένος με το ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος διατέλεσε υπουργός υγείας.

Παραπομπές