Ο Άγιος Φώτιος ο Μέγας (Κωνσταντινούπολη, 820 – 6 Φεβρουαρίου 893) διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 858 έως το 867 και από το 877 έως το 886. Θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες μορφές της εν γένει ιστορίας του Βυζαντίου και του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Ήταν επίσης ένας από τους σημαντικότερους λογίους του μεσαιωνικού Ελληνισμού. Καθοριστικής σημασίας για τις εκκλησιαστικές και πολιτικές εξελίξεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν η έρις του προς τον Πατριάρχη Ιγνάτιο για τον πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης, και η επακόλουθη διαμάχη με την Εκκλησία της Ρώμης, για την οποία διαμάχη η πολιτεία του Φωτίου υπήρξε μία από τις σημαντικότερες αφορμές. Καθοριστικότατη υπήρξε και η εμπλοκή του στις πολιτικές υποθέσεις της αυτοκρατορίας, δεδομένου ότι συνέβαλε στη διαμόρφωση των σχέσεων της αυτοκρατορίας με ξένους λαούς δια του ιεραποστολικού έργου του (π.χ. με τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων) αλλά και άφησε έντονο το αποτύπωμά του στην πολιτική θεωρία των Βυζαντινών. Σημαντικότατη ως προς το πρώτο υπήρξε η Επιστολή του προς τον ηγεμόνα των Βουλγάρων Βόρις-Μιχαήλ και ως προς το δεύτερο ένα "κάτοπτρο ηγεμόνος" που συνέγραψε με τίτλο "Κεφάλαια Παραινετικά""Η θεματική των βυζαντινών κατόπτρων ηγεμόνος της πρώιμης και μέσης περιόδου 398-1085. Συμβολή στην πολιτική θεωρία των βυζαντινών", Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 2005. Παναγοπούλου Αγγελική, «Ο βυζαντινός αυτοκρατορικός θεσμός στο στόχαστρο του πατριάρχη Φωτίου και των ηγεμόνων της Δύσης τον 9ο αιώνα,», Βυζαντινά,τομ. 29 (2009), σελ.231-257 Steven Runciman (2005). Η Βυζαντινή Θεοκρατία. Εκδόσεις Δόμος. ISBN 9607217225. Παΐδας Κ. Δύο παραινετικά κείμενα προς τον αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ¨ τον Σοφό (Εισαγωγή-Μετάφραση-Σχόλια), [Κείμενα Βυζαντινής Λογοτεχνίας, 5], Εκδόσεις Κανάκη, Αθήνα 2009.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Λαμπριανίδης, Γεώργιος, Ο μέγας Φώτιος ως ερμηνευτής της Αγίας Γραφής, Διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), Σχολή Θεολογική, Τμήμα Θεολογίας, 2001 V. Grumel, Photius et l'addition du Filioque au symbole de Nicée-Constantinople, Revue des études byzantines, τομ.5 (1947), σελ.218-234 Νομοκάνων (Nomocanon Photii Patriarchae Constantinopolitani), 1615. Φώτιος ο Μέγας, Επιστολή προς Βούλγαρον Ηγεμόνα, Αρχαίο κείμενο με εισαγωγή, μετάφραση καὶ σημειώσεις υπό Παν. Κ. Χρήστου. Περιοδικό Ἐποπτεία, Φεβρουάριος 1992, Ἀθήνα. Φωτίου του Πατριάρχου Λέξεων Συναγωγή