Το Λουτροχώρι (αλλιώς Λουτροχώριov ή Μπάνια, ποντιακά: Λουτροχώρ) είναι ένα χωριό, οικισμός του Δήμoυ Σκύδρας της περιφερειακής ενότητας Πέλλας στην Κεντρική Μακεδονία. Ανήκει στο δημοτικό διαμέρισμα Πετραίας, μαζί με την Πετραία και το Πλεύρωμα. Κατά την απογραφή του 2011 το Λουτροχώρι είχε 458 κατοίκους. Είναι χτισμένο στα όρια των νoμών Πέλλας και Ημαθίας στον οδικό άξονα Σκύδρας - Βέροιας και έχει μέσο υψόμετρο περίπoυ 90 μέτρα. Στα βορειοδυτικά του χωριού υπάρχει ο λόφος Κάμπερ, με την κορυφή του Προφήτη Ηλία να δεσπόζει στα 358μ., ονομασία που έλαβε απ΄το ομώνυμο παλαιό εξωκλήσσι, στα ερείπια του οποίου οι κάτοικοι έχτισαν προ δεκαπενταετίας μεγαλοπρεπή ναό. Το Λουτροχώρι ιδρύθηκε από τους Πόντιους πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν σε δύο φάσεις στην κοιλάδα της Μπάνιας, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Τη δεκαετία του 1930, η πολιτεία παραχώρησε εκτάσεις στους κατοίκους, με αποτέλεσμα οι πρόσφυγες που επανίδρυσαν μερικά χρόνια νωρίτερα το χωριό τα Μπάνια, να μπορέσουν να μετακινηθούν βορειοδυτικά και σε απόσταση 500μ. να χτίσουν το σημερινό χωριό, που από το 1926 μετονομάστηκε σε Λουτροχώρι. Άξιο αναφοράς, είναι ότι στο Λουτροχώρι υπάρχουν oι ομώνυμες ιαματικές μεταλλικές πηγές και Λουτρά, οι οποίες είναι πανελληνίως γνωστές για τις ποικιλόμορφες θεραπευτικές τους ιδιότητες. Αρχείο:Loutra-loutrochoriou-skydra-pella-justpella.jpg Επίσης, η ποδοσφαιρική ομάδα του τοπικού Αριστοτέλη, κατέχει από τη περίοδο 1991/92 ένα ποδοσφαιρικό ρεκόρ σε εθνικό επίπεδο, καθώς είναι η ομάδα του μικρότερου πληθυσμιακά χωριού της Ελλάδας, που κατάφερε να αγωνιστεί στην Δ΄ Εθνική.

Ιστορία

Η ευρύτερη περιοχή του Λουτροχωρίου ήταν κατοικημένη από την αρχαιότητα. Κατά παράθεση γνωμών των αρχαίων ιστορικών διαπιστώνεται ότι η περιοχή ήταν γνωστή κυρίως για τα ύδατα και τα λουτρά της. Τα αρχαία Λουτρά αποτελούσαν γεωγραφικά, τα κεντρικά Λουτρά της Μακεδονικής Βασιλικής Δυναστείας του Φιλίππου Β' και του Μ. Αλεξάνδρου και βρισκόντουσαν στο κέντρο του τριγώνου Αιγών - Βεργίνας - Πέλλας, των τριών τελευταίων κατα σειρά πρωτευουσών του βόρειου αρχαίου Ελληνικού βασιλείου της Μακεδονίας. Αργότερα, η περιοχή υπήρξε υπο Ρωμαϊκή (146 π.Χ. - 324), Βυζαντινή (324 - 1430) και Οθωμανική (1430 - 1912) κυριαρχία. Τυχαία ευρήματα από τα τέλη του 19ου αιώνα, όπως επιγραφές και γλυπτά, έδειξαν ότι στη περιοχή υπήρχαν και κάποιοι τάφοι από την αρχαιότητα.

Ελληνική Επανάσταση του 1821

Το Λουτροχώρι (τότε ονομάζονταν Μπάνια) υπέστη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, καθώς οι κάτοικοί του με επικεφαλής τον οπλαρχηγό Στόλιο Δήμου, προσπάθησαν το 1822, να φυλάξουν το πέρασμα του Λουδία από βορρά, έτσι ώστε να αποτρέψουν Οθωμανική επέμβαση στην πολιορκούμενη Νάουσα. Έκτοτε το χωριό Μπάνια ή Μπάινα ή Πάινα, σχεδόν ερήμωσε. Μετέπειτα κατοικούνταν από ελάχιστους Μακεδόνες Έλληνες κολίγους. Δύο μαρμάρινοι σταυροί σε πλάκες, της δεκαετίας του 1880, βρέθηκαν στις εκκλησίες του Προφήτη Ηλία (στην κορυφή του λόφου Κάμπερ) και του Αγίου Γεωργίου (δίπλα στο κονάκι του μπέη) αντίστοιχα, οι οποίες αν και απέχουν 3 χλμ. η μια απ΄την άλλη, αποτέλεσαν τις εκκλησίες στις οποίες εκκλησιαζόντουσαν οι κάτοικοι του χωριού Πάινα. Την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα κατοικούνταν από 6 οικογένειες (γύρω στους 80 κατοίκους).

Εγκατάσταση προσφύγων

Μετά τον επιτυχή Μακεδονικό αγώνα και τους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους, όπου απελευθερώθηκε η ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας και σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1913, στο χωριό κατοικούσαν 6 οικογένειες και 23 κάτοικοι. Οι λιγοστοί ντόπιοι κολλίγοι κάτοικοι αποχώρησαν την ίδια χρονιά. Το ίδιο έτος σημειώθηκε εγκατάσταση προσφύγων από τον Πόντο. Η εγκατάσταση στα Μπάνια, των Ποντίων προσφύγων, πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις. Η πρώτη έγινε με την απελευθέρωση το 1912/13, με την ονομασία Μπάνια, από έξι προσφυγικές οικογένειες από την περιοχή του Καρς (στα τότε σύνορα Ρωσίας - Τουρκίας) του Πόντου και τα χωριά Τουρκεσόν και Αλίσοφι, ενώ ακολούθησε τα επόμενα χρόνια μια δεύτερη και μεγαλύτερη σε όγκο εγκατάσταση, που έλαβε χώρα μετά τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής και με την ανταλλαγή των πληθυσμών της Μικρασιατι­κής καταστροφής. Μερικά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1926, έγινε λόγω της σημαντικής αύξησης του πληθυσμού και της επιτακτικής ανάγκης που δημιουργήθηκε από αυτό, η πρώτη ιστορικά επέκταση στο σχέδιο του οικισμού προς τα Βορειοδυτικά και ταυτόχρονα η αλλαγή της επίσημης ονομασίας του σε Λουτροχώριον (από: λουτρό + χωριόν, δηλαδή: χωριό με λουτρά). Κατά την περίοδο του Β΄ΠΠ, αρκετοί κάτοικοι του Λουτροχωρίου επιστρατεύτηκαν από τον ελληνικό στρατό και πολέμησαν υπερ Πίστεως και Πατρίδος. Παραταύτα, οι γερμανικές δυνάμεις κατέλαβαν το χωριό, όπως και ολόκληρη τη χώρα από το 1941 μέχρι το 1944. Στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε οι κάτοικοι του χωριού αναγκάστηκαν να μετακομίσουν από τα μέσα του 1947 μέχρι το Μάρτη του 1950, στα γειτονικά χωριά Αρσένι, Άσπρο και Σκύδρα, μιας και η ευρύτερη περιοχή του χωριού, ήταν πέρασμα των αντιμαχώμενων πλευρών, με αποτέλεσμα το Λουτροχώρι να είναι ακατοίκητο ως την Άνοιξη του 1950, όπου έληξε ο εμφύλιος και οι κάτοικοι επέστρεψαν. Τις δεκαετίες του 1960 και 1970, υπήρξε μεγάλο κύμα μετανάστευσης των κατοίκων κυρίως προς το εξωτερικό και τη Γερμανία, αλλά και προς τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, για αναζήτηση καλύτερων οικονομικών αποδοχών και συνθηκών ζωής. Την επταετή περίοδο της δικτατορίας (1967-1974) ασφαλτοστρώθηκαν οι δρόμοι του χωριού και απέκτησαν πρόσβαση στον ηλεκτρισμό όλα τα νοικοκυριά, ενώ το 1977 ιδρύθηκε ο Αθλητικός Εκπολιτιτικός Σύλλογος Αριστοτέλης Λουτροχωρίου. Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, ένα νέο κύμα προσφύγων ελληνικής καταγωγής από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, εγκαταστάθηκε στο χωριό και μέσα στα επόμενα χρόνια ενσωματώθηκε πλήρως στην τοπική κοινωνία του χωριού. Το 1995, ιδρύθηκε ο Μορφωτικός Ποντιακός Σύλλογος "Το Καρς" Λουτροχωρίου, ενώ το 1998 έγινε η τελευταία διαμόρφωση της πλατείας και των δρόμων του χωριού.

Ονομασία

Το χωριό κατά την Τουρκοκρατία ονομάζονταν Μπάνια, λόγω των παρακείμενων ιαματικών πηγών. Μετά την απελευθέρωση του χωριού, το όνομα διατηρήθηκε έως το ΦΕΚ: 413/1926, όταν το χωριό μετονομάστηκε στις 15 Νοεμβρίου 1926, σε Λουτροχώρι. Το όνομα προέρχεται από την εναλλαγή της αρχαιοελληνικής κοινής: βαλανεῖον, → αρχικά, στο λατινικό: balneum, → μετέπειτα, στο ιταλικό: bagno → και τέλος, στο νεολληνικό: μπάνιο /πληθ.: μπάνια, δηλαδή λουτρό /πληθ.: λουτρά και οφείλεται στις ομώνυμες ιαματικές πηγές λουτρά ή μπάνια, της περιοχής. Η σημερινή του ονομασία Λουτροχώρι, αποτελεί απόδοση των "Μπάνιων" σε συνδυασμό με τη λέξη χωριό (απο: λουτρό + χωριόν, → δηλαδή: χωριό με λουτρά).

Μεταλλικά ύδατα

Ιαματικές πηγές Λουτροχωρίου

Δείτε επίσης: Λουτρά Λουτροχωρίου Πέλλας Στο Λουτροχώρι, υπάρχουν oι ιαματικές μεταλλικές πηγές Λουτρά., Το Ιαματικό Νερό Λουτροχωρίου, έχει χαρακτηριστεί από το Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπόθερμο, υποτονικό, μεσομεταλλικό και θειούχο, με 17 μέταλλα και ιχνοστοιχεία ( HCO3 - Na - Ca - Cl - Mg - HS - B - K ) ενώ η Ολομέλεια του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας του Υπουργείου Υγείας το κατατάσσει στην κατηγορία των Ιαματικών Νερών και υποδεικνύει τις θεραπευτικές ενδείξεις του για δερματολογική χρήση, δερματικές παθήσεις και ερεθισμούς, ρευματοπάθειες, αρθροπάθειες, εκφυλιστικές εκβάσεις τραυμάτων, για παθήσεις του πεπτικού συστήματος (όταν χορηγείται από το στόμα), των πνευμόνων (αναπνευστικού) και για παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος (υπό μορφή λουτροθεραπείας). Το νερό έχει θερµοκρασία 23 °C (73,4 °F), είναι μέτριο προς ψυχρό και είναι κατάλληλο για πόσιμο. Η αξία των πηγών είχε εκτιμηθεί ιδιαίτερα από τα αρχαία κιόλας χρόνια, πρώτοι, όμως οι Γερμανοί έκαναν ανάλυση των νερών και πιστοποίησαν τις ιαματικές (θεραπευτικές) τους ιδιότητες. Σήμερα το νερό χρησιμοποιείτα και για την Παρασκευή φυσικών καλλυντικών γνωστής εταιρίας.

Πληθυσμός

Ο οικισμός του Λουτροχωρίου ιδρύθηκε από Πόντιους πρόσφυγες, προερχόμενους από τα χωριά Αλίσοφι και Τουρκεσόν της περιοχής του Καρς, ενώ κάποιοι από αυτούς κατάγονταν από τις περιοχές της Τραπεζούντας, της Αργυρούπολης και της Σεβάστειας. Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην περιοχή στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Οι σημερινοί κάτοικοι του χωριού, παρόλο που είναι κυρίως τρίτης και τέταρτης γενιάς, παρατηρείται ότι διατηρούν αναλλοίωτα, πολλά από τα ήθη και έθιμα των προγόνων τους.

Γεωγραφία

Η επιφάνεια του σημερινού οικισμού είναι 0,276237 τ.χλμ. ή 276,237 στρέμματα, ενώ η συνολική επιφάνεια του χωριού μαζί με τα αγροκτήματα ανέρχεται σε 7,506625 τ.χλμ. ή 7.506,625 στρέμματα.

Οι Απoστάσεις από

Κλίμα

Το Λουτροχώρι έχει μεσογειακό εύκρατο κλίμα, με ήπιους, βροχερούς χειμώνες και ζεστά, ξηρά καλοκαίρια.

"Πολιτισμός"

Αθλητισμός

Ο αθλητικός εκπολιτιστικός σύλλογος Αριστοτέλης Λουτροχωρίου (Α.Ε.Σ. Αριστοτέλης Λουτροχωρίου) είναι ποδοσφαιρικός σύλλογος που ιδρύθηκε το 1977 στο Λουτροχώρι (ανεπισήμως από το 1976), προς τιμήν του διδασκάλου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, φιλοσόφου και πολυεπιστήμονα Αριστοτέλη. Η ποδοσφαιρική ομάδα του Αριστοτέλη προπονείται και έχει ως έδρα της το - πρώην κοινοτικό και νυν - δημοτικό γήπεδο του Λουτροχωρίου, που βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του χωριού, δίπλα στο δασύλιο και πριν το όρος Κάμπερ. Το γήπεδο του Λουτροχωρίου, διαθέτει φυσικό χλοοτάπητα, σύγχρονα αποδυτήρια και προβολείς υψηλής τάσης και αποτελεί συνάμα, το σημείο επαφής αρκετών νέων, καθώς και το χώρο προετοιμασίας και προπονήσεων, κάποιων μεγαλύτερων συλλόγων της περιοχής. Ο σύλλογος έχει μία συνεχή ανοδική πορεία και έχει διακριθεί ιδιαίτερα σε κάποιες αγωνιστικές περιόδους δημιουργώντας μάλιστα και κάποια ρεκόρ. Όπως:

1987-88 - Η συμμετοχή τριών νεαρών ποδοσφαιριστών του συλλόγου, ως βασικά στελέχη της πρωταθλήτριας Ελλάδος ομάδας του Τ.Ε.Λ. Έδεσσας, στο πανελλήνιο πρωτάθλ. Λυκείων. 1990-91 - Η κατάκτηση του πρωταθλήματος της Α΄ ερασιτεχνικής κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Νομού Πέλλας, μόλις 14 χρόνια μετά την ίδρυσή του. 1991-92 - Ο σύλλογος από το μικρότερο πληθυσμιακά χωριό της Ελλάδος, που αγωνίστηκε στη Δ΄ Εθνική ποδοσφαιρική κατηγορία.

Αξιοθέατα

Η πλατεία του χωριού. Το πανέμορφο Εξωκλήσσι Προφήτης Ηλίας στους πρόπoδες του λόφου Kάμπερ στα όρια τών νoμών Πέλλας και Ημαθίας. Οι υδροθειούχες ιαματικές πηγές. Η λιμνούλα ή όπως την ονομάζουν οι κάτοικοι η πηγή.[1] Ο Πευκώνας δίπλα στο Στάδιο του Λουτροχωρίου.

Παραδοσιακός Ποντιακός Σύλλογος

Τοπικές παραδοσιακές εκδηλώσεις

"Καθαρά Δευτέρα": ( 40 ημέρες πριν το Πάσχα ) Γιορτή χαρταετού. Παραδοσιακή μουσική, χοροί και τραγούδι. "Αναλήψεως": ( 40 ημέρες μετά το Πάσχα ) Παραδοσιακό θρησκευτικό πανηγύρι στο πανέμορφο χώρο του ναού της Αναλήψεως στην πλατεία του χωριού. Παραδοσιακή μουσική, χοροί και τραγούδι. "Προφήτη Ηλία": ( 20 Ιουλίoυ ) Παραδοσιακό θρησκευτικό πανηγύρι στο πανέμορφο Εξωκλήσσι Προφήτης Ηλίας στο όρος Kάμπερ. Παραδοσιακή μουσική, χοροί και τραγούδι.

"Οικονομία"

Απο το 1980, το Λουτροχώρι χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα εκβιομηχάνισης καθώς λειτουργούν δίπλα στον oικισμό 2 ("Βερλάν ΑΕ" και "Κoλμπλάν", της "Μακεδονικής" του Ομίλου Κλωνατέξ) εργοστάσια βαμβακοϋφαντουργίας και παραγωγής κατασκευής ενδυμάτων. Αυτό βοήθησε οικονομικά την ανάπτυξη του oικισμού καθώς κύρια ασχολία και πηγή εισοδήματος των κατοίκων πριν την εγκατάσταση των εργοστασίων ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Κύριες καλλιέργειες είναι τα ροδάκινα, κεράσια, μήλα, σιτηρά, αμπέλια, δαμάσκηνα, και τα τελευταία χρόνια ακτινίδια και ελιές. Το ζωικό κεφάλαιο αποτελείται από αίγοπρόβατα και βοοειδή. Το Λουτροχώρι παράγει από τις καλύτερες ποικιλίες ροδάκινων, μήλων και κερασιών που ξεχωρίζουν στις εγχώριες και διεθνείς αγορές.

Σημειώσεις

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

To Λουτροχώρι από το διάστημα O Xάρτης του Λουτροχωρίου O Xάρτης του Λουτροχωρίου (3d)