Η Καρυώτισσα είναι χωριό του δήμου Πέλλας, της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 10 μέτρα ενώ απέχει περίπου 10 χλμ. δυτικά των Γιαννιτσών και 30 χλμ. ανατολικά της Έδεσσας.

Ιστορία

Κατά τη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου, δημιουργήθηκε ένας μικρός οικισμός κατά το 15ο αιώνα που εξυπηρετούσε τις ανάγκες του αγροκτήματος (τσιφλικιού) που δημιουργήθηκε, από τους απογόνους του Γαζή Εβρενός. Κατά τον 20ό αιώνα είναι ένας μικρός οικισμός 12 χριστιανικών οικογενειών και 8 τσιγγανικών μουσουλμανικών. Ο οικισμός ήταν κτισμένος στη βόρεια όχθη της λίμνης των Γιαννιτσών, 4 χλμ. νότια του σύγχρονου χωριού. Η τοποθεσία χαρακτηρίζονταν από 3 λόφους ύψους 20 μέτρων και 4 επαύλεις των γαιοκτημόνων του τσιφλικιού. Σήμερα σώζεται ο πύργος μίας εκ των επαύλεων. Στην παλαιά Καρυώτισσα λειτούργησε τόσο Ελληνικό, όσο και Βουλγαρικό σχολείο κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα. Μέρος των κατοίκων ασπάστηκε την εξαρχία, αλλά οι συνεχείς συγκρούσεις οδήγησαν στη ραγδαία μείωση, ιδίως του χριστιανικού πληθυσμού. Με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923, οι μουσουλμάνοι προσέφυγαν στην Τουρκία, ενώ στην Καρυώτισσα εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από το Νεοχώρι της Ανατολικής Θράκης. Την εποχή αυτή δημιουργήθηκε και ο οικισμός στην σημερινή τοποθεσία. Το 1935 με την αποξήρανση της λίμνης των Γιαννιτσών δόθηκε λύση στο πρόβλημα των ακτημόνων αγροτών. Σήμερα αποτελεί κεφαλοχώρι της περιοχής.

Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία

Ως ξεχωριστός οικισμός αναφέρεται επίσημα, μετά την απελευθέρωση, το 1918 στο ΦΕΚ 152Α - 09/07/1918 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Καδινόβου (σημερινοί Γαλατάδες). Το 1926 με το ΦΕΚ 217Α - 30/06/1926 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, ανήκει στη κοινότητα Γιαννιτσών η οποία υπάγεται στη δημοτική ενότητα Γιαννιτσών του Δήμου Πέλλας ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2011 απογράφησαν 1.779 κάτοικοι. Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:

Παραπομπές