Η Μυρτιά (παλιά: οι Βαρβάροι) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Αρχανών-Αστερουσίων στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης, η οποία παλιότερα ανήκε στην Επαρχία Πεδιάδος. Η απόστασή του οικισμού από το Ηράκλειο είναι 15 χλμ.

Γενικά στοιχεία

Οι κάτοικοι ασχολούνται με την αμπελοκαλλιέργεια και την ελαιοκομία, στον οικισμό βρίσκεται το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, ενώ μεταξύ άλλων στο χωριό εδρεύουν επίσης: Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας, Αίθουσα Συνεδριάσεων, Δημοτικό Σχολείο, Νηπιαγωγείο, Πολιτιστικός Σύλλογος, Αγροτικός Σύλλογος, Οικοτεχνία με Παραδοσιακά Προϊόντα, Φούρνος, Φαρμακείο, Κρεοπωλεία, πολλές Καφετέριες, Καφενεία και Ταβέρνες. Ποδοσφαιρικά δραστηριοποιείται ο Αστέρας Μυρτιάς, ομάδα του τοπικού πρωταθλήματος[1], ιδρυθείσα το 1978. Στο χωριό βρίσκονται οι ιεροί ναοί της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, το Γενέθλιον της Θεοτόκου, του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Αντωνίου.

Ιστορικά στοιχεία

Ο οικισμός φημίζεται εδώ και 7 αιώνες για την παραγωγή κρασιού. Το παλαιότερο όνομά του ήταν Βαρβάροι (αρσενικό) και οφείλεται στην εγκατάσταση σε αυτό βαρβάρων, δηλαδή μη Ελλήνων στρατιωτών από το Νικηφόρο Φωκά, έπειτα από την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Σαρακηνούς το 961. Αναφέρεται ότι το 1206 ο κρητάρχης Στέφανος Αγιοστεφανίτης και η σύζυγός του, Άννα, δώρισαν στη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου της Πάτμου αμπέλια που βρίσκονταν στο χωριό Βαρβάροι. Αναφέρεται επίσης σε συμβόλαιο του 1271 : 19 Luglio 1271, Sabathinus Georgius habitator in casali Varvari dare tenetur Abrae iudeo…(Ant. Creta, Torino, 1942, p. 153). Το 1583 αναφέρεται από τον Καστροφύλακα με το όνομα Varvarus με 106 κατ. (Κ 95). Στην τουρκική απογραφή (1671) αναφέρεται Varvaru με 36 χαράτσια. Είναι το πατρικό χωριό του Νίκου Καζαντζάκη, όπου βρίσκεται και το ομώνυμο Μουσείο προς τιμήν του λογοτέχνη. Δείτε Κοινότητα Μυρτιάς

Προσωπικότητες εκ Μυρτιάς (Βαρβάρων)

Μιχαήλ Καζαντζάκης (1856–1932), έμπόρος γεωργικών προϊόντων και κρασιού, πατέρας του Νίκου Καζαντζάκη.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Μυρτιά Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη Eπίσημη σελίδα toυ Μουσείου Καζαντζάκη στο Facebook) Μουσείο(Youtube)

Παραπομπές

Βιβλιογραφία

Το Ηράκλειον και ο νομός του. Ηράκλειο: Νομαρχία Ηρακλείου. 1971.