Πληροφορίες
Οι Θαλάμες (παλαιότερα Κουτήφαρι) είναι παραδοσιακός οικισμός του Δήμου Δυτικής Μάνης του νομού Μεσσηνίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011 έχει επίσημο πληθυσμό 43 κατοίκων.
Τοποθεσία
Οι Θαλάμες είναι κτισμένες σε ημιορεινή τοποθεσία (υψόμετρο 430 μέτρα) στη δυτική πλευρά της οροσειράς του Ταΰγετου. Βρίσκονται σε απόσταση 58 χλμ νοτιοανατολικά της Καλαμάτας.
Ιστορικά στοιχεία
Η περιοχή των Θαλαμών φέρεται να κατοικείται τουλάχιστον από την μυκηναϊκή περίοδο. Αργότερα αποτέλεσε πόλη Λακεδαιμόνιων περιοίκων που γνώρισε σημαντική ανάπτυξη ενώ επί ρωμαιοκρατίας αποτέλεσε μέλος του Κοινού των Ελευθερολακώνων. Η πόλη ήταν επίσης ονομαστή για τις ιερές πηγές και το ονειρομαντείο της στο οποίο λατρευόταν αρχικά η Πασιφάη και έπειτα η Ινώ. Από τον 14ο αιώνα και μετά το χωριό ήταν γνωστό ως Κουτήφαρι, ονομασία που πήρε από τον αγιογράφο Ιωάννη Κουτήφαρη, ο οποίος έλαβε το 1316 την περιοχή ως φέουδο από τους Παλαιολόγους. Στο Κουτήφαρι, όπως και σε άλλους οικισμούς της Μάνης, λειτούργησε σχολή αγιογραφίας από την οποία αναδείχτηκαν αρκετοί ντόπιοι καλλιτέχνες με σημαντική δράση στην ευρύτερη περιοχή. Το 1618, σύμφωνα με υπόμνημα που συντάχτηκε από τον Πέτρο Μεδίκο με αποδέκτη τον Κάρολο Νεβέρ, στο Κουτήφαρι κατοικούσαν 40 οικογένειες, ενώ ο οικισμός αναφέρεται και στην επιστολή που στάλθηκε το 1684 από τους προκρίτους της Μάνης προς τον Βενετό στρατηγό Φραγκίσκο Μοροζίνι ενόψει του ΣΤ΄ βενετοτουρκικού πολέμου.
Με την ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους ο οικισμός υπήχθη στην επαρχία Οιτύλου του νομού Λακωνίας, ενώ με βασιλικό διάταγμα του 1835 ορίστηκε έδρα του δήμου Θαλαμών, ενός από τους 16 νεοϊδρυθέντες δήμους της συγκεκριμένης επαρχίας. Το 1841 ο δήμος καταργήθηκε και το Κουτήφαρι προσαρτήθηκε στον δήμο Λεύκτρου μέχρι το 1912 όταν αναγνωρίστηκε ως έδρα της κοινότητας. Το 1938 περιήλθε μαζί με την υπόλοιπη ιστορική περιοχή της Έξω ή Δυτικής Μάνης στο νομό Μεσσηνίας αποτελώντας κοινότητα της επαρχίας Καλαμών, ενώ δύο χρόνια μετά μετονομάστηκε σε Θαλάμες. Το 1997 με βάση την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση του σχεδίου Καποδίστριας, οι Θαλάμες υπήχθησαν στον επανασυσταθέντα δήμο Λεύκτρου και από το 2011 ανήκουν στον καλλικρατικό δήμο Δυτικής Μάνης. Από τις Θαλάμες κατάγονταν ο διακεκριμένος ζωγράφος Παναγιώτης Δοξαράς, οι αγιογράφοι του 18ου αιώνα Αναγνώστης Σελεμπερδάκης, Αναγνώστης Δημαγγελέας και Πούλος Δημαγγελέας, ο πρώτος μπέης της Μάνης Τζανέτος Κουτούφαρης, η οικογένεια Γεννηματά (κυριότεροι εκπρόσωποι της ήταν ο πολιτικός Γιώργος Γεννηματάς - προτομή του οποίου έχει στηθεί στο χωριό -, η κόρη του, Φώφη, πολιτικός, πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και ο στρατηγός και αρχηγός ΓΕΣ Ιωάννης Γεννηματάς) και ο Γρηγόριος Σκαλκέας, διακεκριμένος γιατρός και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Αξιοθέατα
Οι Θαλάμες έχουν ανακηρυχτεί ως παραδοσιακός οικισμός. Στο χωριό έχει διασωθεί σε μια από τις αρχαίες πηγές, τοίχος των κλασικών χρόνων εμπλουτισμένος με αρχιτεκτονικά τόξα του 13ου αιώνα. Σημαντικά αξιοθέατα είναι οι εκκλησίες του Αγίου Βασιλείου (12ος αιώνας), του Αγίου Ιωάννη, του Αγίου Κωνσταντίνου στον Πλάτανο (1669), και του Προφήτη Ηλία στον μικρό οικισμό Σωματιανά (χρονολογείται τον 12ο αιώνα και διαθέτει τοιχογραφίες του 1280). Άλλα αξιοθέατα είναι η κρήνη του 1714 που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού στην οποία εντοιχίστηκε τμήμα αρχαίας στήλης, καθώς και οι χαρακτηρισμένοι ως διατηρητέοι πύργοι των οικογενειών Δερεζέα και Σταυριανέα, η οικία Λεβή και η οικία της οικογένειας Γεννηματά.
