Η Ελαία, αναφερόμενη συχνά ως η Ελιά και παλαιότερα ως το Μπούζι ή το Μπούζιον, είναι οικισμός κοντά στο Σιδηρόκαστρο και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Τριφυλίας, του Νομού Μεσσηνίας. Πολύ γνωστή και δημοφιλής, κυρίως στους κατοίκους της περιοχής, είναι η παραλία του οικισμού, γνωστή ως η Παραλία της Ελαίας.

Τοποθεσία

Η Ελαία βρίσκεται περίπου 15,5 χιλιόμετρα προς τα βόρεια της Κυπαρισσίας και περίπου 12,5 χιλιόμετρα βορειοδυτικά από το Σιδηρόκαστρο. Έχει υψόμετρο 13 μέτρα και απέχει λίγα μέτρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Κοντά στην Ελαία, προς τα ανατολικά της, βρίσκονται η Φόνισσα σε απόσταση 3,5 περίπου χιλιομέτρων και προς τα νότιά της ο Αγιαννάκης σε απόσταση 3,5 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα. Η πρόσβαση στο χωριό γίνεται μέσω της Εθνικής Οδού 9.

Ιστορία

Το χωριό έχει ιστορία που ακολουθεί την γενικότερη ιστορία της Τριφυλίας. Το χωριό με την παλαιότερη ονομασία του ως Μπούζι προσαρτήθηκε αρχικά στον παλαιό Δήμο Αυλώνος το 1845, όπου και παρέμεινε, ως το 1912, που ο δήμος καταργήθηκε. Το Μπούζι αναφέρεται, το 1853, στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, μαζί με το Καλόν νερόν, τα Καλύβια Καραμουσταφά και την Βλασάδα, ως «θέσεις αγροτικαί, ολίγο κατοίκητοι» του Δήμου Αυλώνος της Επαρχίας Τριφυλίας, με βάση την απογραφή του 1851. Έδρα του Δήμου Αυλώνος τότε, βάση της ίδιας πηγής, ήταν το χωριό Σιδηρόκαστρον. Το 1899, το χωριό μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας, για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας, ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Από το 1845 ως το 1940 το χωριό αναφερόταν επίσημα ως το Μπούζι, ενώ από το 1940 ως το 1956 αναφερόταν επίσημα ως το Μπούζιον. Το 1912 το Μπούζι προσαρτάται αρχικά στην Κοινότητα Αγαλιανής, στην οποία ως έδρα ήταν η Αγαλιανή και είχαν ενταχθεί επίσης οι εξής οικισμοί: Ο Αγιαννάκης, η Καϋμένη Γυναίκα (σήμερα ο Πρόδρομος), το Καλονερόν, το Αϊσέρη (μεταγενέστερα ο Άγιος Σεραφείμ, καταργήθηκε το 1940) και η Βλασσάδα. Το 1948 το Μπούζιον αποσπάται από την Κοινότητα Αγαλιανής και γίνεται έδρα στην Κοινότητα Μπουζίου,, ενώ στην κοινότητα αυτή προσαρτήθηκε επίσης τότε η Φόνισσα και ο Αγιαννάκης. Το 1956 ο οικισμός Μπούζιον και η Κοινότητα Μπουζίου μετονομάζονται σε Ελαία και Κοινότητα Ελαίας αντίστοιχα. Το χωριό παρέμεινε στην ''Κοινότητα Ελαίας, με τις αλλαγές στις ονομασίες, από το 1956 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», η Ελαία υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Αυλώνα Μεσσηνίας, ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» η Ελαία ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Τριφυλίας. Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αετού, Αυλώνος, Γαργαλιάνων, Κυπαρισσίας, Φιλιατρών και την κοινότητα Τριπύλας. Η Ελαία σήμερα είναι οικισμός και έδρα της Τοπικής Κοινότητας της Ελαίας του Δήμου Τριφυλίας, στην οποία ανήκουν επίσης ο Αγιαννάκης και η Φόνισσα.

Κάτοικοι

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 228 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες. Τα τελευταία χρόνια η Ελαία έχει επίσης αρχίσει να αναπτύσσεται τουριστικά, αφού ολοένα περισσότεροι τουρίστες ανακαλύπτουν την παραλία της.

Κτίρια – αξιοθέατα

Εκτός από τις κατοικίες, το κοινοτικό κτίριο και το παλαιό Δημοτικό Σχολείο, υπάρχει η εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας. Στα βορειοανατολικά του χωριού, βρίσκεται επίσης ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου. Στον οικισμό υπάρχουν παραδοσιακά ψητοπωλεία, εστιατόρια, καφετέριες και παντοπωλεία, καθώς το χωριό αποτελέσει «βάση» για την εξόρμηση προς την Νέδα και τους περίφημους καταρράκτες της, οι οποίοι απέχουν περίπου 20 χιλιόμετρα από το χωριό. Σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα στο χωριό έχουν ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ελαίας και ο Σύλλογος των απανταχού Ελαιωτών Τριφυλίας «ΤΟ ΜΠΟΥΖΙ», ο οποίος ιδρύθηκε το 2006. Από το σημείο στο οποίο βρίσκεται το χωριό, ο επισκέπτης μπορεί να βρεθεί, προς τα δυτικά, μετά από λίγα μέτρα στην Παραλία της Ελαίας και το Ιόνιο πέλαγος, ενώ πολύ κοντά στο χωριό βρίσκονται και οι εκβολές του ποταμιού της Νέδας. Στην περιοχή του οικισμού, αλλά και την ευρύτερη περιοχή, υπάρχουν επίσης τουριστικές εγκαταστάσεις με ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα.

Η Νέδα

Στην Παραλία της Ελαίας εκβάλει η Νέδα, το δεύτερο ποτάμι της Ελλάδας με θηλυκό όνομα μετά την Αράπιτσα, το οποίο αποτελεί σημαντικό αξιοθέατο και πόλο έλξης πολλών φυσιολατρών, οι οποίοι διανύουν τη διαδρομή προς το φαράγγι, το ποτάμι και τους καταρράκτες της.

Πευκοδάσος της Ελαίας

Πάνω από την Παραλία της Ελαίας και σχεδόν σε όλο το μήκος της, βρίσκεται επίσης το Πευκοδάσος της Ελαίας, το οποίο προσφέρει άφθονη σκιά τα καλοκαίρια, χρησιμοποιείται τακτικά για προσκοπικές κατασκηνώσεις και ενδείκνυται επίσης για πεζοπορία ή ποδηλατάδα.

Παραλία της Ελαίας

Σε απόσταση περίπου 15 χιλιομέτρων, προς τα βόρεια της Κυπαρισσίας και κοντά στα σύνορα με την Ηλεία, βρίσκεται η Παραλία της Ελαίας, η οποία διαθέτει «χρυσή» αμμώδη ακτή και θεωρείται από τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, ως μια καλή επιλογή για επισκέπτες οι οποίοι θέλουν να κολυμπήσουν σε πεντακάθαρα γαλανά νερά και να απολαύσουν, με ελεύθερη παραμονή ή με οργανωμένη υποδοχή μια από τις παραλίες στα βορειοδυτικά του νομού. Η Παραλία της Ελαίας επίσης έχει ενταχθεί στις προστατευόμενες περιοχές της Τριφυλίας, καθώς αποτελεί έναν από τους σημαντικούς βιότοπους για τη θαλάσσια χελώνα Καρέτα-Καρέτα. Ο Κυπαρισσιακός κόλπος φιλοξενεί πολλές φωλιές του είδους αυτού της οικογένειας των χελωνιίδων, το οποίο τελεί υπό εξαφάνιση και προστατεύεται από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).

Σιδηροδρομικός Σταθμός Ελαίας

Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Ελαίας είναι παλαιός ανενεργός σιδηροδρομικός σταθμός, ο οποίος βρίσκεται δίπλα στη Σιδηροδρομική γραμμή Πάτρας - Κυπαρισσίας.

Δείτε επίσης

Κυπαρισσία Σιδηρόκαστρο Δήμος Τριφυλίας Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας πρώην Δήμος Αυλώνα Μεσσηνίας

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Τριφυλίας, από την ιστοσελίδα: www.dimostrifylias.gr του Δήμου Τριφυλίας. Ελαία Μεσσηνίας, από την ιστοσελίδα: www.elaiamessinias.gr του Συλλόγου των απανταχού Ελαιωτών Τριφυλίας «ΤΟ ΜΠΟΥΖΙ». Η πανέμορφη παραλία που γεννάνε οι καρέτα καρέτα με το υπέροχο πευκοδάσος. Από εκεί μεταφέρθηκαν τα κλεμμένα μάρμαρα του Επικούρειου Απόλλωνα", 31/05/2017, από την ιστοσελίδα: www.mixanitouxronou.gr