Πληροφορίες
Η Λευκοθέα είναι ημιορεινό χωριό της Ηπείρου στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων.
Γεωγραφικά - Ιστορικά στοιχεία
Η Λευκοθέα βρίσκεται ανατολικά από τα Όρη Κουρέντων σε υψόμετρο 382 μέτρα ενώ απέχει περίπου 17 χλμ. Δ. από την Ελεούσα (έδρα του δήμου) και 19 χλμ. Δ. από την πόλη των Ιωαννίνων. Το χωριό συγκαταλέγεται στα Γραμμενοχώρια, είναι από τα παλαιότερα και υπάρχουν συχνές αναφορές για αυτό σε Ηπειρωτικά μεσαιωνικά κείμενα. Στην οθωμανική στατιστική (Σαλναμέ) του 1895 την αναφέρει ως Ραχοβίτσα να απογράφεται ως τσιφλίκι του Ναχιγιέ Κουρέντων του Καζά Ιωαννίνων σε απόσταση 4 ώρες πορεία μακριά με 148 κατοίκους. Στη βόρεια άκρη του χωριού περνάει η ΕΟ Ιωαννίνων - Ηγουμενίτσας ενώ στη νότια, στο δρόμο προς Κοκκινόχωμα, είναι οι πηγές "Κεφαλή" και το ομώνυμο μονότοξο πέτρινο γεφύρι ανοίγματος 2,5 μέτρων. Από το 2007 το γεφύρι έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο "διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα ηπειρωτικής λαϊκής αρχιτεκτονικής, τεχνικής στην κατασκευή των γεφυριών και ιστορικής μαρτυρίας όσον αφορά τον τρόπο επικοινωνίας και κοινωνικοοικονομικής οργάνωσης της περιοχής". Η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο "διότι αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής τέχνης της υστεροβυζαντινής περιόδου στην Ήπειρο. Πρόκειται για σταυροειδή με τρούλλο ναό με νάρθηκα διακοσμημένο με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες του 1778".
Διοικητικά στοιχεία
Αναφέρεται επίσημα μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου το 1919 με την παλιά του ονομασία Αραχωβίτσα στο ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1955 με το ΦΕΚ 287Α - 10/10/1955 μετονομάστηκε σε Κεφαλόβρυσο και το 1961 με το ΦΕΚ 99Α - 20/06/1961 σε Λευκοθέα. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Λευκοθέας της δημοτικής ενότητας Ευρυμένων που υπάγεται στο δήμο Ζίτσας και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει ως πληθυσμό 76 κατοίκους ενώ σε αυτές του 1981 και 1991 από 119 και 98 αντίστοιχα.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Λευκοθέα (Αραχωβίτσα) Ιωαννίνων στο https://lefkotheaioannina.blogspot.com/