Πληροφορίες
Η Καλαμαύκα είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητος του δήμου Ιεράπετρας, στην ανατολική Κρήτη. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 425 κατοίκους. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 500 μέτρων στους ανατολικούς πρόποδες των Λασιθιώτικων ορέων, σε απόσταση 13 χιλιομέτρων βορειοδυτικά από την Ιεράπετρα.
Ιστορία
Υπάρχουν ίχνη κατοίκησης από την μινωική εποχή. Στα Μέσο-Κάστελα υπάρχουν ίχνη κατοίκησης από το 1100 π.Χ. και στη θέση Κισσός έχει βρεθεί μινωική έπαυλη. Στο λόφο Κάστελο βρέθηκε χάλκινο ειδώλιο, αφιερωμένο στον θεό Ασκληπιό, που πιστωποιεί την ύπαρξη αρχαίου ελληνικού ιερού. Στο λόφο Κάστελο έχει βρεθεί σημαντικός εκτεταμένος αρχαίος οικισμός, οι κύριες φάσεις κατοίκησης του οποίου χρονολογούνται από τα γεωμετρικά έως και τα ρωμαϊκά χρόνια. Ο οικισμός αυτός έχει ταυτιστεί με την αρχαία πόλη Λάρισα. Η Καλαμαύκα αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Calamafca στην επαρχία Ιεράπετρας. Στην απογραφή του Καστροφύλακα το 1583 (Κ138), αναφέρεται ως Calamafca με 435 κατοίκους. Επίσης, αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630, την τουρκική απογραφή του 1671 (ως Kalamfka με 37 χαράτσια) και στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, με 100 οικογένειες. Στη απογραφή του 1881 ανήκε στο δήμο Ανατολής και είχε 458 κατοίκους. Η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Αξιοθέατα
Η περιοχή χαρακτηρίζεται από τις πηγές της. Από την περιοχή Κεφαλοβρύσι πηγάζει ο Καλαμαυκιανός ποταμός, ο οποίος διασχίζει τον οικισμό. Κοντά στη νότια συνοικία του χωριού υψώνεται ο απότομος λόφος Κάστελος, ύψους περίπου 200 μέτρων. Στην κορυφή του, προσβάσιμο μέσω σκάλας με 248 σκαλοπάτια, βρίσκεται μέσα σε σπήλαιο, ο ναός του Σταυρού. Κοντά στη Καλαμαύκα βρίσκεται το φαράγγι του Χαυγά.
Κοινότητα Καλαμαύκας
Εκτός από την έδρα της, η Κοινότητα Καλαμαύκας περιλαμβάνει και τους οικισμούς Καμάρα και Ψαθί. Η απογραφή του 2011 αναφέρει:
Καλαμαύκα, η (425) Καμάρα, η (27) Ψαθί, το (12) Συνολικά η κοινότητα έχει 464 κατοίκους. Η Κοινότητα εκπροσωπείται από πενταμελές Συμβούλιο με επικεφαλής τον Πρόεδρο κ. Κωνσταντίνο Κρασσά.
Κοινοτάρχες Καλαμαύκας
Οι κάτωθι εκλέχθηκαν και υπηρέτησαν (ή υπηρετούν) ως Πρόεδροι της Κοινότητος Καλαμαύκας.