Πληροφορίες
Για τον συνώνυμο οικισμό στον νομό Λασιθίου δείτε το λήμμα: Αγία Φωτιά Ιεράπετρας Λασιθίου
Η Αγία Φωτιά είναι χωριό της κοινότητας Σητείας, δημοτικής ενότητας και δήμου Σητείας, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Λασιθίου, στην περιφέρεια Κρήτης, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πριν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία Σητείας του νομού Λασιθίου, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Κρήτης.
Γεωγραφία
Η Αγία Φωτιά είναι παραθαλάσσιος οικισμός στο βορειοανατολικό τμήμα του νομού, στο κέντρο του όρμου Σητείας και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 60. Απέχει 5 χλμ. Α. της Σητείας και 75 χλμ. περίπου Α. του Αγίου Νικολάου.
Πληθυσμός
Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»
Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1925 και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Σητείας. Το 1926 αποσπάστηκε από την κοινότητα Σητείας και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Ρούσας Εκκλησιάς. Το ίδιο έτος αποσπάστηκε από την κοινότητα Ρούσας Εκκλησιάς και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Σητείας. (Πηγή: https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=19538)
Ιστορικά στοιχεία
Κοντά στον οικισμό και σε λόφο δίπλα στη θάλασσα (θέση «Κουφωτός) παρατηρήθηκαν λείψανα μινωικού συνοικισμού, και συγκεκριμένα, κυκλοτερή οικοδομήματα ή θόλοι, καθώς και ίχνη μεγάλου περιβόλου. Περισυνελέγησαν τεμάχια αγγείων μεσομινωικής εποχής. Εκτός από αυτά, βρέθηκαν και λείψανα ρωμαϊκού συνοικισμού και μάλιστα μεγάλος αριθμός (10-12) κολοσσιαίων κτιστών δεξαμενών (Λούτρες) (Ξανθουδ. Αρχ. Δελτ. ΙΙ, 24). Το 1971 ανασκάφηκε από τον Κωστή Δαβάρα το μεγαλύτερο, έως τότε, νεκροταφείο της Εποχής του Χαλκού στην Κρήτη. Συγκεκριμένα, 252 ασύλητοι τάφοι πρωτομινωικής περιόδου και 50 συλημένοι, οι περισσότεροι απλοί λακκοειδείς, αλλά, πολλοί από αυτούς με ελλειπτικό ή ακανόνιστο κυκλικό σχήμα και προθάλαμο. Τα πολυάριθμα ταφικά αγγεία που περισυνελέγησαν έφεραν εγχάρακτη διακόσμηση, κάτι που πιθανόν μαρτυρεί κυκλαδική επίδραση. Επίσης, ήρθαν στο φως λεπίδες οψιανού, χάλκινα αγκίστρια, περίαπτα και λίθινα αγγεία.
Αξιοθέατα
Η Μινωική Νεκρόπολη (βλ. ιστορικά στοιχεία), από τις σημαντικότερες της Κρήτης Η σπηλιά «Κρυφόσπηλιος», όπου έχουν εντοπιστεί ίχνη αρχαίας κατοίκησης Το εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, έξω από τον οικισμό Η βοτσαλωτή παραλία του οικισμού, στη θέση «Γλυφάδα Βρύση» Ο παλαιός διατηρητέος νερόμυλος.
Παραπομπές
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) eetaa.gr
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Παραλίες Αγίας Φωτιάς Σητείας από τον ιστότοπο https://www.cretanbeaches.com/