Η Πατιάλα (Χίντι: पटियाला, Παντζάμπι: ਪਟਿਆਲਾ) είναι μια πόλη στο νοτιοανατολικό Παντζάμπ, στη βορειοδυτική Ινδία . Είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της πολιτείας και είναι η διοικητική πρωτεύουσα της περιφέρειας Πατιάλα. Στα περίχωρα της πόλης βρίσκεται το Κίλα Μουμπάρακ (Τυχερό Κάστρο), ένα φρούριο που χτίστηκε το 1763 από τον αρχηγό των Τζατ Σίντου, Μπάμπα Αλα Σινγκ, τον ιδρυτή της βασιλικής δυναστείας του κράτους Πατιάλα (πολιτική οντότητα της περιόδου 1763–1948). Την περίοδο 1948-1956 η πόλη ήταν η πρωτεύουσα στην "Ένωση της Πατιάλα και των Κρατών του Ανατολικού Παντζάμπ", που περιλάμβανε 8 μικρά κράτη. Από την 1η Νοεμβρίου 1956 η Πατιάλα υπάγεται στο Παντζάμπ. Στη λαϊκή κουλτούρα, η πόλη εξακολουθεί να φημίζεται για τα παραδοσιακά της τουρμπάνια Πατιάλα Σάχι (τύπος καλύμματος κεφαλής), τα παράντα (τούφα εξτένσιον για τα μαλλιά), τα Πατιάλα σαλβάρ (τύπος γυναικείων παντελονιών), τα τζούτι (τύπος υποδημάτων) και το Πατιάλα πεγκ (μονάδα μέτρησης όγκου υγρών).

Ιστορία

Το κράτος της Πατιάλα ιδρύθηκε το 1763 από τον Μπάμπα Άλα Σινγκ, έναν αρχηγό των Τζατ Σιχ, ο οποίος έχτισε το φρούριο Κίλα Μουμπάρακ, γύρω από το οποίο χτίστηκε η σημερινή πόλη της Πατιάλα. Μετά την Τρίτη Μάχη του Πάνιπατ το 1761, στην οποία οι Μαράτα νικήθηκαν από τους Ντουρανί, οι Αφγανοί κυριάρχησαν σε όλο το Παντζάμπ. Εκείνη την περίοδο οι κυβερνήτες της Πατιάλα άρχισαν να συλλέγουν βασιλικά εμβλήματα. Το κράτος της Πατιάλα είδε πάνω από σαράντα χρόνια ενός αδιάλειπτου αγώνα κυριαρχίας με την Αφγανική Αυτοκρατορία των Ντουρανί, την Αυτοκρατορία των Μαράτα και την Αυτοκρατορία των Σιχ της Λαχόρης. Το 1808, ο κυβερνήτης της Πατιάλα σύναψε συνθήκη με τους Βρετανούς που έχτιζαν μία μεγάλη αυτοκρατορία στην Ινδική υποήπειρο, και αντιτάχθηκε στον Σιχ Μαχαραγιά Ράντζιτ Σινγκ της Λαχόρης. Όταν ήταν επαρχία των Βρετανικών Ινδιών, οι Βρετανοί τιμητικά απηύθυναν στην Πατιάλα στρατιωτικό χαιρετισμό με "17 κανονιές". Οι κυβερνήτες της: Κάραμ Σινγκ, Ναρίντερ Σινγκ, Ρατζίντερ ΣΙνγκ, Μπουπίντερ Σινγκ, Μαχέντρα Σινγκ και Γιαντβίντρα Σινγκ αντιμετωπίστηκαν με σεβασμό και αξιοπρέπεια από τους Βρετανούς.

Η πόλη της Πατιάλα σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε με τεχνοτροπία αρχιτεκτονικής Ινδουϊστικών ναών, επειδή οι πρώτοι κάτοικοί της ήταν οι Ινδουιστές του Σιρχιντ που έστησαν τις επιχειρήσεις τους έξω από την Πύλη Νταρσάνι. Επί του παρόντος, επικεφαλής του βασιλικού Οίκου είναι ο Λοχαγός Αμαρίνταρ Σινγκ, ο οποίος διετελεί θητεία ως ο 15ος Προϊστάμενος Υπουργός του Παντζάμπ από το 2017 . Οι βασιλείς θεωρούνται ως μορφές πολιτιστικής και πολιτικής σημασίας στο ανατολικό Παντζάμπ. Ο Μαχαραγιάς Κάραμ Σινγκ, ο οποίος κυβέρνησε το 1813 -1845 (το Βασίλειο των Σιχ της Πατιάλα στο Παντζάμπ) συμμάχησε με την Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών και τάχθηκε με τους Βρετανούς στον Α' Πόλεμο Άγγλων-Σιχ, εναντίον της αυτοκρατορίας των Σιχ του Μαχαραγιά Ράντζιτ Σινγκ.

Τουριστικά αξιοθέατα

Ναός Σρι Κάλι Ντέβι

Ο Ναός Σρι Κάλι Ντέβι είναι ένας Ινδουιστικός ναός αφιερωμένος στον Μάα Καάλι. Χτίστηκε το 1936 από τον Σιχ κυβερνήτη του κράτους της Πατιάλα, τον Μαχαραγιά Μπουπίντερ Σινγκ, ο οποίος χρηματοδότησε την κατασκευή του ναού και επιμελήθηκε την διακόσμησή του. Ο θρύλος λέει ότι ο Μαχαραγιάς ήθελε να προστατεύσει την πόλη από τις πλημμύρες με ετήσιες θυσίες στο ναό. Έφερε τα αγάλματα ύψους 1,82 μ. των Κάλι και Τζιότι από τη Βεγγάλη και πρόσφερε έναν νεροβούβαλο για πρώτη θυσία ζώου (μπάλι) στο ναό. Ο ναός έχει ανακηρυχτεί εθνικό μνημείο για την όμορφη δομή του. Το μεγάλο συγκρότημα προσελκύει πιστούς, Ινδουϊστές και Σιχ, από απόμακρες περιοχές. Στο κέντρο του συγκροτήματος υπάρχει ένας πολύ παλαιότερος ναός της Ρατζ Ρατζεσβάρι. Εδώ οι πιστοί προσφέρουν σιναπέλαιο, φακές ντάαλ, γλυκίσματα, καρύδες, βραχιόλια και μαντίλες τσούνι, κατσίκες, όρνιθες και ποτά στη Θεία Μητέρα. Στα φεστιβάλ Ναβαράτρι προσφέρονται κατά μέσο όρο πάνω από 60.000 μπουκάλια αλκοολούχων ποτών, τα οποία φυλάσσονται στο "Σάραμπ Κουντ" (κελάρι) του ναού.

Γκουρουντβάρα Ντουκ Νιβάραν Σαχίμπ

Οι τοπικές παραδόσεις, που τεκμηριώνονται από ένα παλιό χειρόγραφο που φυλάσσεται στο Γκουρουντβάρα, λένε ότι o Μπαγκ Ραμ, ένας τζίβαρ (κάστα ψαράδων) του χωριού Λεχάλ, περίμενε τον ένατο Γκουρού των Σιχ, τον Γκουρού Τεγκ Μπαχαντούρ, που διέμενε προσωρινά στην πόλη Σαϊφαμπάντ (σημερινή Μπαχαντούργκαρ), και τον παρακάλεσε να επισκεφτεί το χωριό του και να το ευλογήσει ώστε οι κάτοικοί του να απαλλαγούν από μία σοβαρή και περίεργη αρρώστια που τους βασάνιζε για πολύ καιρό. Την 24η Ιανουαρίου 1672 ο Γκουρού επισκέφθηκε το Λεχάλ και έμεινε κάτω από μία Ινδική συκιά στην όχθη μιας λίμνης. Η αρρώστια έφυγε από το χωριό. Η τοποθεσία όπου είχε καθίσει ο Γκουρού Τεγκ Μπαχαντούρ έγινε γνωστή ως Ντουκ Νιβάραν, που σημαίνει «εξάλειψη του πόνου». Οι πιστοί λένε ότι το νερό της λίμνης του ιερού έχει θεραπευτικές ιδιότητες, και ότι όλες οι αρρώστιες θεραπεύονται με "ίσνααν" (υδροθεραπεία με κρύο νερό) για 5 συνεχόμενες ημέρες.

Γκουρουντβάρα Μότι Μπαγκ Σαχίμπ

Βρίσκεται στην πόλη της Πατιάλα. Ο Σρι Γκουρού Τεγκ Μπαχαντούρ ξεκίνησε ένα ταξίδι για το Δελχί και πέρασε από εκεί την 14η Ιουνίου 1675. Ο Ναβάμπ Σαΐφ Αλί Καν, ένας ευσεβής Μουσουλμάνος, ήταν θαυμαστής του, τον φιλοξένησε και του ζήτησε να μείνει όσο θέλει. Ο Γκουρού έμεινε για 3 μήνες, μέχρι να περάσει η περίοδος των βροχών. Τις ημέρες διαλογιζόταν στο Φρούριο, ενώ τα απογεύματα προσφερόταν για συζητήσεις. Την 17η Σεπτεμβρίου 1675 ο Γκουρού Σαχίμπ έφυγε συνεχίζοντας το ταξίδι του.

Φρούριο της Μπαχαντούργκαρ

Το Φρούριο βρίσκεται σε απόσταση 6 χλμ από την Πατιάλα, στο δρόμο προς την Τσαντίγκαρ. Χτίστηκε το 1658 μ.Χ. από τον Μουγκάλ Ναβάμπ Σαΐφ Καν, και το 1837 ανακαινίστηκε από τον Σιχ Μαχαραγιά Κάραμ Σινγκ. Η κατασκευή του διήρκεσε 8 χρόνια και κόστισε περίπου 1 εκατομμύριο Ινδικές Ρουπίες. Καλύπτει μία έκταση 2.100 τ.μ. Περιβάλλεται από στρογγυλό τείχος και τάφρο, με περιφέρεια κύκλου σχεδόν 2 χλμ. Ο Μαχαραγιάς Κάραμ Σινγκ ονόμασε το Φρούριο Μπαχαντούργκαρ, προς τιμήν του Σιχ Γκουρού Τεγκ Μπαχαντούρ που έμεινε εκεί για 3 μήνες και 9 ημέρες προτού αναχωρήσει για το Δελχί, όπου εκτελέστηκε από τον Αυτοκράτορα Αόρανζεμπ το 1675 μ.Χ. Το φρούριο περιλαμβάνει το ιστορικό "Γκουρουντβάρα του Ενάτου Γκουρού", που ετήσια δέχεται πολλούς επισκέπτες στους εορτασμούς του Βαϊσάκι την 13η Απριλίου.

Φρούριο Κίλα Μουμπάρακ

Το συγκρότημα κτιρίων του Κίλα Μουμπάρακ καλύπτει μία έκταση 40 στρεμμάτων στην καρδιά της πόλης, και περιλαμβάνει το κύριο ανάκτορο ή Κίλα Αντρούν (σημαίνει «εσωτερικό φρούριο»), τον ξενώνα ή Ραν Μπας και την αίθουσα της βασιλικής αυλής ή Ντάρμπαρ Χωλ. Στον εξωτερικό χώρο υπάρχει η Πύλη Νταρσάνι, ένας ναός του Σίβα, και τα παζαρομάγαζα των δρόμων γύρο από το Κίλα που εμπορεύονται πολύτιμα στολίδια, χρωματιστά χειροποίητα υφάσματα, υποδήματα τζούτι και φανταχτερά παράντα (εξτένσιον για τα μαλλιά). Χρησιμοποιήθηκε ως κύρια κατοικία από την βασιλική οικογένεια της Πατιάλα μέχρις ότου μεταφέρθηκαν στο τότε νεόχτιστο Παλαιό Ανάκτορο Μότι Μπαγκ.. Η είσοδος είναι μέσω μιας επιβλητικής πύλης. Το αρχιτεκτονικό στυλ του ανακτόρου είναι μία σύνθεση από τεχνοτροπίες των ύστερων Μουγκάλ και του Ρατζαστάν. Το συγκρότημα διαθέτει 10 προαύλιους χώρους κατά μήκος του άξονα βορρά-νότου, εκ των οποίων έκαστο είναι μοναδικό σε μέγεθος και χαρακτήρα, μερικά είναι πολύ μικρά και άλλα είναι απλά σχισμές στο ύφασμα του κτιρίου. Μολονότι το Αντρούν είναι ένα ενιαίο διασυνδεδεμένο κτίριο, περιγράφεται ως μία σειρά από ανάκτορα. Κάθε σετ δωματίων σχηματίζει ένα σύμπλεγμα γύρω από ένα προαύλιο χώρο, και φέρει ένα όνομα: Τόπκανα, Κίλα Μουμπάρακ, Σις Μαχάλ, Θησαυροφυλάκιο και Φυλακή. Δέκα από τα δωμάτια είναι ζωγραφισμένα με τοιχογραφίες ή περίτεχνα διακοσμημένα με καθρέφτες και χρυσάφια.

Στο συγκρότημα υπάρχει μια μικρή Βρετανική κατασκευή με Γοτθικές καμάρες, μαρμάρινα τζάκια και χτιστές τουαλέτες, στεγασμένη με οροφή τεχνοτροπίας των Μουγκάλ Ρατζαστάνι. Ο πύργος έχει μια φλόγα που σιγοκαίει από τον καιρό του Μπάμπα Αλα Σινγκ, μαζί με μια φλόγα που έφερε από το Ναό Τζβάλα Τζι (της φωτιάς). Ετήσια διακοσμείται όμορφα για το Φεστιβάλ Κληρονομιάς.

Σις Μαχάλ

Το συγκρότημα κτιρίων του Παλαιού Ανακτόρου Μότι Μπαγκ, που χτίστηκε τον 19ο αιώνα από τους Μαχαραγιάδες, περιλαμβάνει το πολύ γνωστό Σις Μαχάλ, που κυριολεκτικά μεταφράζεται ως το «Παλάτι με τους Καθρέφτες». Το μαχάλ περιέχει πολυάριθμες τοιχογραφίες, εκ των οποίων οι περισσότερες έγιναν υπό την βασιλεία του Μαχαραγιά Ναρίντερ Σινγκ. Η λίμνη μπροστά στο ανάκτορο προσθέτει στην ομορφιά του τοπίου. Η γέφυρα Λάξμαν Τζούλα που διασχίζει τη λίμνη είναι ένα διάσημο αξιοθέατο. Ένα μουσείο στεγάζει τη μεγαλύτερη συλλογή μεταλλίων από τον κόσμο που συλλέχθηκαν από την Αυτού Εξοχότητα, τον Μαχαραγιά Μπουπίντερ Σινγκ.

Επί του παρόντος, το μουσείο και το κεντρικό κτίριο είναι κλειστά για το κοινό λόγω ανακαίνισης. Προσβάσιμα για τους τουρίστες είναι τα περίγυρα του Μαχάλ και η γέφυρα Λάξμαν Τζούλα.

Κήποι του Μπαραντάρι

Οι κήποι του Μπαραντάρι, που βρίσκονται βόρεια της παλαιάς πόλης της Πατιάλα, έξω από την Πύλη της Σερανβάλα, δημιουργήθηκαν κατά τη βασιλεία του Μαχαραγιά Ρατζίντερ Σινγκ. Στον κήπο υπάρχει μεγάλη ποικιλία από σπάνια δέντρα και είδη φυτών και άνθεων, που πλαισιώνουν τα εντυπωσιακά κτίρια της αποικιοκρατίας, το μαρμάρινο άγαλμα του μαχαραγιά Ραντζίντερ Σινγκ και ένα μουσείο με τις συλλογές του Μαχαραγιά Ράντζιτ Σινγκ. Οι κήποι προορίζονταν για βασιλικό ανάκτορο με ένα στάδιο κρίκετ, πίστα πατινάζ και ένα μικρό παλάτι στην καρδιά του, το Ρατζίντερ Κότι, που τώρα έχει μετατραπεί σε ξενοδοχείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Μπαραντάρι στα Ινδικά σημαίνει Δώδεκα Πόρτες. Μετά από εκτεταμένα έργα ανακαίνισης, το 2009 άρχισε να λειτουργεί ως το πρώτο ξενοδοχείο πολιτιστικής κληρονομιάς του Παντζάμπ, από την ξενοδοχειακή επιχείρηση Νιμράνα.

Εθνικό Ίδρυμα Αθλητισμού

Ιδρύθηκε το 1961 και είναι το μεγαλύτερο Ασιατικό αθλητικό ίδρυμα στην πόλη της Πατιάλα. Το 1973 μετονομάστηκε σε Εθνικό Ίδρυμα Αθλητισμού Νετάτζι Σούμπας, προς τιμήν του Ινδού ήρωα.

Στεγάζεται στο παλαιό ανάκτορο Μότι Μπαγκ της βασιλικής οικογένειας, που αγοράστηκε από την κυβέρνηση της Ινδίας μετά την Ινδική Ανεξαρτησία. Στο κτίριο φυλάσσονται διάφορα αναμνηστικά αντικείμενα από τον αθλητικό χώρο, όπως ένας δίσκος βάρους 95 κιλών που χρησιμοποιούσε ο Πακιστανός παλαιστής "Μεγάλος Γκάμα" στις ασκήσεις με βαθιά καθίσματα, το χρυσό μετάλλιο που κέρδισε ο Ινδός παίκτης χόκεϊ Ντιάν Τσαντ στους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928 στο Άμστερνταμ, και τα αθλητικά παπούτσια της Ινδής αθλήτριας του στίβου, Π.Τ. Ούσα, από τους Ασιατικούς Αγώνες του 1986 στη Σεούλ.

Εκπαίδευση

Από την Aνεξαρτησία της Ινδίας το 1947, η Πατιάλα έχει αναδυθεί ως σημαντικό εκπαιδευτικό κέντρο στην πολιτεία του Παντζάμπ. Στην πόλη εδρεύουν: το Πανεπιστήμιο του Τάπαρ, η Σχολή Διοίκησης του Τάπαρ, το Πανεπιστήμιο του Παντζάμπ, η Εθνική Νομική Σχολή του Ράτζιβ Γκάντι, το Κολέγιο Μοχίντρα, η Νομική Σχολή Άριανς, το Νοσοκομείο Ρατζίντρα, η Κρατική Ιατρική Σχολή, η Κρατική Σχολή Φυσικής Αγωγής του Καθ. Γκούρσεβακ Σινγκ, το Γυναικείο Κρατικό Κολέγιο, και η Κρατική Εμπορική Σχολή του Μπίκραμ. Στην Πατιάλα υπάρχουν πολλοί χώροι παιχνιδιών, όπως το Αθλητικό Συγκρότημα Ράτζα Μπαλίντρα που διαθέτει κλειστό γήπεδο, το Αθλητικό Στάδιο Γιανταβίντρα, το Ρινκ Χωλ για πατινάζ με τροχοπέδιλα, το Στάδιο Κρίκετ Ντρουβ Παντοβε και το Εθνικό Ίδρυμα Αθλητισμού της Πατιάλα.

Δημογραφικά στοιχεία

Ο Ινδουισμός είναι η κυρίαρχη θρησκεία της πόλης, ακολουθούμενη από τον Σιχισμό. Οι μειονότητες είναι Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί, τζαϊνιστές και Βουδιστές. Η απογραφή του 2011 έδειξε ότι η αστική ζώνη της Πατιάλα είχε πληθυσμό 446.246 κατοίκων και η πόλη της Πατιάλα 406.192. Οι άνδρες αποτελούν το 54% του πληθυσμού και οι γυναίκες το 46%. Το μέσο ποσοστό αλφαβητισμού είναι 86%, υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο 64,9%. Το 10% του πληθυσμού ήταν ηλικίας μικρότερης των 5 ετών.

Πολιτισμός και παραδόσεις

Η επιρροή της Πατιάλα στην περιοχή Μάλβα ήταν περισσότερο από πολιτική. Η Πατάλα ήταν ένα κέντρο θρησκευτικής και πολιτιστικής ζωής. Όσον αφορά την εκπαίδευση, η πόλη ήταν πρωτοπόρα. Το Κολέγιο Μοχίντρα ήταν το πρώτο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Παντζάμπ που αξιολογήθηκε ως άριστο από τον οργανισμό αξιολόγησης και διαπίστευσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Στην Πατιάλα έχει εξελιχθεί μία ξεχωριστή αρχιτεκτονική τεχνοτροπία. Με δανεικά στοιχεία από την τεχνοτροπία των Ράτζπουτ, έχει ομορφιά και κομψότητα πλασμένη από τις τοπικές παραδόσεις. Με την υποστήριξη των Μαχαραγιάδων της Πατιάλα, έχει αναπτυχθεί ένα καθιερωμένο είδος μουσικής του Ινδουστάν που ονομάζεται «Πατιάλα Γκαράνα», που διατηρείται μέχρι τις μέρες μας. Από αυτήν τη μουσική σχολή έχουν περάσει ορισμένοι διάσημοι μουσικοί, εκ των οποίων πολλοί ήρθαν στην Πατιάλα μετά τη διάλυση της Αυλής των Μουγκάλ στο Δελχί τον 18ο αιώνα. Ο περισσότερο αναγνωρισμένος εκπρόσωπος αυτού του μουσικού είδους ήταν ο Ουστάντ Αλι Μπουξ. Οι απόγονοί του, ο Αχταρ Χουσαϊν Χαν και ο Γκουλάμ Αλί Χαν, πέτυχαν παγκόσμια αναγνώριση με την Πατιάλα Γκαράνα. Μετά τον Χωρισμό της Ινδίας (1947), οι Μουσουλμάνοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη μαζικά και να μετεγκατασταθούν στο Πακιστάν, ενώ πολλοί Ινδουιστές και Σιχ μετανάστευσαν από το Πακιστάν και εγκαταστάθηκαν στις ιδιοκτησίες των Μουσουλμάνων της Πατιάλα. Ο τότε Μαχαράγιας της Πατιάλα, ο Γιανταβίντρα Σινγκ, και η σύζυγός του Μαχαράνι Μοχίντερ Καουρ, έστησαν πολλά στρατόπεδα συγκέντρωσης και εργάστηκαν ακούραστα για να βοηθήσουν τους ανθρώπους.

Μεταφορές

Η Πατιάλα έχει έναν από τους μεγαλύτερους αριθμούς οχημάτων ανά κεφαλή στην Ινδία. Το οδικό δίκτυο της Πατιάλα συνδέεται με όλες τις πόλεις: Αμπάλα, Καϊταλ, Τσαντίγκαρ, Αμριτσάρ, κ.α. Το Δελχί είναι προσβάσιμο μέσω αυτοκινητοδρόμου και σιδηροδρόμου. Στην Πατιάλα υπάρχει σιδηροδρομικός σταθμός. Το Αεροδρόμιο της Πατιάλα δεν λειτουργεί. Το πλησιέστερο αεροδρόμιο είναι της Τσάντιγκαρ, για εσωτερικές πτήσεις, που απέχει 62 χλμ. από την πόλη. Η Πατιάλα βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη Νάμπα, που απέχει ~27 χλμ. ή μιάμιση ώρα δρόμου. Απόσταση από τις μεγάλες πόλεις:

Αμριτσάρ - 235 χλμ. Τσαντίγκαρ - 67 χλμ. Τσενάι - 2390 χλμ. Δελχί - 233 χλμ. Τζαϊπούρ - 454 χλμ. Τζαλαντάρ - 155 χλμ. Τζαμού - 301 χλμ. Καλκούτα - 1637 χλμ. Λάκναου - 669 χλμ. Λουντιάνα - 93 χλμ. Μουμπάι - 1627 χλμ. Ρατζπούρα - 32 χλμ Ζιρακπούρ - 58 χλμ.

Ψυχαγωγία

Η πόλη έχει τις ακόλουθες κινηματογραφικές αίθουσες: Φουλ, Μάλβα, Κάπιταλ, και του εμπορικού κέντρου SRS Omaxe.

Προάστια της Πατάλα

Νάμπα (δημοτικό συμβούλιο) 25 χλμ. Ρατζπούρα (δημοτικό συμβούλιο) 27 χλμ. Σαμάνα (Δημοτικό Συμβούλιο) 27 χλμ.

Παραπομπές