Πληροφορίες
Οι Λεύκες Πάρου (επίσημα Λεύκαι) είναι μεσόγειο ορεινό χωριό της νήσου Πάρου σε υψόμετρο των 200 μέτρων.
Γεωγραφικά στοιχεία
Οι Λεύκες απέχουν από την Παροικιά 10 χλμ. Είναι το ορεινότερο χωριό της Πάρου και έχει πλήθος εκκλησιών καθώς και μερικούς από τους τελευταίους ανεμόμυλους που σώζονται στο νησί. Ο τελευταίος μυλωνάς της Πάρου (μπάρμπα Αρτέμης) που λειτουργούσε το μύλο του στις Λεύκες πέθανε το 1996. Το χωριό πήρε το όνομά του από τις πολλές λεύκες, δηλαδή τα δέντρα, που υπήρχαν παλαιότερα στην τοποθεσία. Ο κεντρικός δρόμος του χωριού, που οδηγεί στο κέντρο των Λευκών, είναι ασπρισμένος και λιθόστρωτος, και ονομάζεται Ράμνος, διότι παλαιότερα ένα δέντρο ράμνος δέσποζε κατάμεσα στο δρόμο αυτό. Κάτοικοι το αφαίρεσαν με την πάροδο του χρόνου, για να έχουν καλύτερη πρόσβαση στο κέντρο του χωριού.
Ιστορικά στοιχεία
Στα τέλη του 19ου αιώνα οι Λεύκες αποτελούσαν το κέντρο του Δήμου Υρίας που υπάγονταν στην Επαρχία Νάξου στο Νομό Κυκλάδων και υπήρξε μέχρι το 1912. Το όνομα του δήμου προέρχεται από το Υρία, ένα από τα αρχαία ονόματα της Πάρου. Πρωτεύουσα του Δήμου Υρίας ήταν οι Λεύκες στον οποίο συμπεριλαμβάνονταν τα χωριά Αγγυριά, ή Αγκαιριά, Αλυκή, Ανερατζιά, Βούνια, Καμάρι, Κάμπος, Λαγκάδα, Μάλτες και Μαράθι. Ο παραπάνω Δήμος από της εφαρμογής του νόμου ΔΝΖ΄/1912 «Περί Δήμων και Κοινοτήτων» μετατράπηκε σε κοινότητα Λευκών. Την εποχή εκείνη παρουσίαζε ιδιαίτερη ανάπτυξη. Στη δεκαετία του 1970 γνώρισε μεγάλη ερήμωση λόγω αστυφιλίας όπου πολλοί κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και κυρίως στο Μαρούσι και τα Μελίσσια αναζητώντας εργασία. Τα τελευταία όμως χρόνια λόγω τουρισμού παρουσιάζει μια νέα ανάπτυξη με ανοικοδόμηση οικιών και εξωραϊσμούς για μια ήρεμη και γλυκιά ζωή. Με το Σχέδιο Καποδίστριας η Κοινότητα Λευκών εντάχθηκε ως τοπικό διαμέρισμα στον ενιαίο Δήμο Πάρου. Στην απογραφή του 2011 το χωριό έχει πληθυσμό 545 κατοίκους, ενώ στην απογραφή του 2001 αριθμούσε 519.
Πηγές
Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τομ. ΚΓ΄, σελ.746 (Δήμος Υρίας). "Διαδρομές Πάρου και Αντιπάρου" έκδοση Εμπορικού Συλλόγου Πάρου. Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ελευθερουδάκη, τόμος 12ος, 1931, Αθήνα, Εκδ. Οίκος Ελευθερουδάκης, λήμμα «Υρίας δήμος». "Λεύκες Πάρου πεντέμισι αιώνες ιστορία", Ευάγγελος Ν. Καστανιάς, Αθήνα 1998, έκδοση Κοινότητας Λευκών & Προοδευτικού Συλλόγου Λευκιανών Αθήνας.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Λεύκες Πάρου, ένα χωριό που μοιάζει με αυλή (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)