Πληροφορίες
Η Χώρα της Κύθνου, επίσης γνωστή ως Μεσαριά, είναι η πρωτεύουσα της Κύθνου και έδρα του Δήμου Κύθνου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ζουν σε αυτή 561 κάτοικοι.
Τοπωνύμιο
Όπως πολλές πρωτεύουσες νησιών του Αιγαίου ονομάζεται Χώρα ωστόσο είναι γνωστή στους ντόπιους και με την ονομασία Μεσαριά. Η δεύτερη ονομασία προέρχεται από το γεγονός πως είναι χτισμένη στο εσωτερικό του νησιού. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή έχει τις ρίζες της στο φραγκικό Μισσαρία. Ως εκ τούτου οι κάτοικοι της Χώρας ονομάζονται και Μεσσαριώτες.
Περιγραφή
Η Χώρα βρίσκεται στην ενδοχώρα, κεντρικά/βόρεια του νησιού. Παλαιότερα ήταν ένα μικρό αγροτικό χωριό, αλλά αναπτύχθηκε από τον 17ο αιώνα και μετά. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση μετά από επίθεση του πειρατή Μπαρμπαρόσα το 1537, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την πρωτεύουσά τους, το Κάστρο της Ωριάς ή Κατακέφαλο και προτίμησαν να εγκατασταθούν μακριά από τη θάλασσα, στη Μεσαριά. Η ίδια παράδοση αναφέρει πως τα πρώτα σπίτια χτίστηκαν γύρω από την Αγία Τριάδα. Το 1791 ξεκίνησε να λειτουργεί στη Χώρα το πρώτο σχολείο. Λειτούργησε στο μοναστήρι της Παναγίας του Νίκους, λίγο έξω από τη Χώρα. Πρώτος δάσκαλος ήταν ο μοναχός Παρθένιος Κουλούρης από τη Σίφνο.Τον διαδέχτηκε το 1809 ο ντόπιος μοναχός Μακάριος Φιλιππαίος, ο οποίος δίδαξε με επιτυχία για αρκετά χρόνια. Η Χώρα μετά την Ελληνική Επανάσταση ορίστηκε και επίσημα πρωτεύουσα της Κύθνου. Στη Χώρα στεγάζονται οι πρώτες τάξεις του διεδρικού Δημοτικού Σχολείου Κύθνου. Λειτουργούν ακόμα περιφερειακό ιατρείο και διάφορες επιχειρήσεις τουρισμού και εστίασης.
Αξιοθέατα
Στη Χώρα υπάρχουν πολλές εκκλησίες και δυο μοναστήρια: η Αγία Τριάδα (η παλαιότερη εκκλησία του νησιού), ο ναός του Αγίου Σάββα του 17ου αιώνα, ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος με τέμπλο του 17ου αιώνα, ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, ο Άγιος Νικόλαος, η Αγία Βαρβάρα στον Αστέρα, η μονή της Παναγίας του Νίκους και το μοναστήρι του Προδρόμου στο Χορδάκι. Στη Χώρα συναντά κανείς και τα απομεινάρια από παλιούς ανεμόμυλους. Στη Χώρα σχεδιάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κύθνου που θα φιλοξενήσει πλήθος ευρημάτων απ' την αρχαία πρωτεύουσα του νησιού, το Βρυόκαστρο. Επίσης θα φιλοξενήσει την υπαίθρια Αρχαιολογική Συλλογή του Πάρκου του Καθολικού της Χώρας όπου έχουν τοποθετηθεί από το 1973 γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη που έχουν βρεθεί στην Κύθνο.
Δημογραφία
Η πορεία του πληθυσμού στις απογραφές των τελευταίων ετών είναι η ακόλουθη:
