Η Νάουσα είναι μια κωμόπολη της Πάρου. Αποτελεί τη δεύτερη σε πληθυσμό κωμόπολη της νήσου Πάρου μετά την Παροικιά, από την οποία και απέχει 10 χλμ.. Είναι παράλια πόλη, με μικρό ασφαλή λιμένα στον ανατολικό μυχό του ομώνυμου γραφικού όρμου, Όρμου Νάουσας, στο βόρειο άκρο του νησιού. Ο πληθυσμός της το 1928 ήταν 959 κάτοικοι, ενώ στην απογραφή του 2001 έφθανε τους 2.316 κατοίκους. Από το 1926 διέθετε δημοτικό σχολείο, αστυνομικό σταθμό και τηλεγραφείο. Σήμερα η Νάουσα αποτελεί έδρα ενός των επτά δημοτικών διαμερισμάτων του Δήμου Πάρου στο οποίο και υπάγονται όλα τα βόρεια χωριά, μεταξύ των οποίων ο Αμπελάς, οι Καμάρες, οι Κολυμπήθρες, η Λάγκερη, τα Λιβάδια, η Ξιφάρα, τα Πρωτόργια καθώς και κάποια μοναστήρια. Ο συνολικός πληθυσμός του Δημοτικού διαμερίσματος της Νάουσας φθάνει τους 3027 κατοίκους (2001). Παλαιότερα αποτελούσε Δήμο, "τέως Δήμος Ναούσης", της Επαρχίας Νάξου, στον οποίο συμπεριλαμβάνονταν όλα τα χωριά της Β. Πάρου όπως και το χωριό Κώστος Πάρου με συνολικό πληθυσμό 1750 κατοίκους. Ως οικισμός η Νάουσα φέρεται να διαμορφώθηκε γύρω από το ομώνυμο λιμάνι κατά τη βυζαντινή περίοδο. Έφερε οχυρωμένο τείχος τμήμα του οποίου διασώζεται μέχρι σήμερα το οποίο κατέληγε σε καστέλλιον που υπήρξε ενετικός προμαχώνας του οποίου επίσης ένα τμήμα του σώζεται. Τέλος σημειώνεται ότι τόσο η βυζαντινή όσο και η μεταβυζαντινή εποχή είναι αποτυπωμένες στα παλιά σπίτια και τις μικρές μεν αλλά ιστορικές εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής. Η κύρια εκκλησία της Νάουσας είναι αφιερωμένη στη Κοίμηση της Θεοτόκου.

Αξιοθέατα

Αρχαιολογικά

Από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά αξιοθέατα της περιοχής είναι η θέση «Κουκουναριές» πάνω από την περιοχή του οικισμού Κολυμπήθρες στο νότιο-δυτικό μυχό του όρμου Νάουσας. Στη θέση αυτή ο αρχαιολόγος Δ. Σκιλάρντι ανακάλυψε μυκηναϊκό ανάκτορο του 1200 π.Χ. που κρίθηκε το σπουδαιότερο του Νομού Κυκλάδων. Το ανάκτορο αυτό φέρεται να καταστράφηκε από φωτιά. Αρχαιολογικά ευρήματα από το χώρο αυτό εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο της Παροικιάς. Επίσης στην αρχαιολογική θέση Πλαστήρας, στο νότιο μέρος του μυχού του όρμου, βρέθηκαν πολλά ειδώλια και τάφοι με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που ανάγονται στη πρωτο-κυκλαδική εποχή. Αρχαιολογικό επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιοχή Σάντα Μαρία που βρίσκεται στην ΒΑ. παραλία της Πάρου, στον ομώνυμο όρμο καθώς και στην έναντι αυτού βραχονησίδα Φιλίζι.

Ιστορικά

Στα ιστορικά αξιοθέατα περιλαμβάνονται το αρχαίο τείχος και το τμήμα του Καστελλίου που διασώζονται καθώς και η εντός του όρμου νησίδα Αγία Καλή επί της οποίας είχαν στήσει το στρατηγείο τους οι Ρώσοι όταν κατέλαβαν τις Κυκλάδες το 1770 με αρχηγούς τους Ορλώφ. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η ιστορική Μονή Αγίου Αθανασίου στα Πρωτόρια Νάουσας, της οποίας τα κελιά μετά από ανακαίνιση έχουν μετατραπεί σε βυζαντινό μουσειακό χώρο όπου εκτίθενται ξυλόγλυπτα, γλυπτά βυζαντινής και ενετικής περιόδου, πολλά λατρευτικά σκεύη, εικόνες Παριανών και Κρητικών αγιογράφων του 12ου και 13ου αιώνα από τις οποίες σπουδαιότερες είναι η «Δέηση» (15ου αι.), η «Αποκαθήλωση» (16ου αι.) και η «Παναγία η βρεφοκρατούσα» (επίσης 16ου αι.), καθώς και το μοναδικό τμήμα αγιογραφίας που σώθηκε από τον βυζαντινό ναό. Σημειώνεται ότι το μοναστήρι αυτό επί τουρκοκρατίας ήταν σχολείο των Καθολικών.

Λαογραφικά

Στο Λαογραφικό Μουσείου Νάουσας Πάρου εκτίθενται μεταξύ άλλων παραδοσιακές φορεσιές (ανδρικές και γυναικείες) όχι μόνο από τις Κυκλάδες αλλά και από διάφορες άλλες περιοχές του Ελληνισμού που δημιούργησε το χορευτικό φολκλορικό συγκρότημα «Νάουσα Πάρος», καθώς και η λαογραφική συλλογή του ιατρού Όθωνα Κάπαρη που κληροδότησε στη κοινότητα η οποία περιλαμβάνει βιβλιοθήκη, πλούσιο φωτογραφικό αρχείο και κάποια αρχαιολογικά ευρήματα. Τέλος το λαογραφικό ενδιαφέρον για την περιοχή συμπληρώνει το «Μουσείο οίνου» που αποτελεί ειδικό διαμορφωμένο χώρο του οινοποιείου της οικογένειας Μωραΐτη, με αίθουσα γευσιγνωσίας και προβολής πολυθεάματος.

Πηγές

"Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ.ΙΗ΄, σελ.53.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

faroi.com: Ο πέτρινος παραδοσιακός φάρος στο ακρωτήριο Κόρακας στη Νάουσα Πάρου Τουριστικός οδηγός Πάρου