Τα Υστέρνια, επίσης γνωστά ως Ιστέρνια, είναι χωριό της Τήνου. Ο πληθυσμός τους είναι 119 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Παλαιότερα γράφονταν επίσημα Ιστέρνια, αλλά το 1996 η επίσημη γραφή διορθώθηκε σε Υστέρνια. Το χωριό συγκαταλέγεται στα παραδοσιακά κέντρα μαρμαροτεχνίας της Τήνου.

Τοποθεσία

Τα Υστέρνια βρίσκονται στο δυτικό τμήμα του νησιού, γνωστό ως Έξω Μέρη ή Έξω Μεριά. Απέχουν 23 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης της Τήνου και 4 χιλιόμετρα ανατολικά του Πανόρμου, χτισμένα σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα και σε υψόμετρο 310 μέτρων.

Ιστορικά στοιχεία

Για την ονομασία του οικισμού υπάρχουν δύο εκδοχές. Σύμφωνα με μία εκδοχή η ονομασία οφείλεται στο γεγονός πως στο παρελθόν το χωριό ήταν το τελευταίο που περνούσε αμαξωτός δρόμος, ενώ σύμφωνα με άλλη εκδοχή η ονομασία οφείλεται στις πολλές στέρνες που υπήρχαν γύρω από το χωριό.

Τα Υστέρνια αναπτύχθηκαν στο παρελθόν χάρη κυρίως στη ναυτιλία και στη μαρμαροτεχνία. Υπήρξαν το δεύτερο σημαντικότερο κέντρο της μαρμαροτεχνίας στην Τήνο μετά τον Πάνορμο, αναδεικνύοντας ορισμένους από τους σπουδαιότερους Έλληνες γλύπτες. Το χωριό άκμασε πληθυσμιακά κατά τον 18ο και 19ο αιώνα ενώ κατά τη διάρκεια του 20ου ο πληθυσμός παρουσίασε σημαντική μείωση. Σύμφωνα με την απογραφή του 1834 τα Υστέρνια είχαν 1.021 κατοίκους και ήταν ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του νησιού. Διοικητικά, στο διάστημα 1835-1912 ανήκαν στον δήμο Πανόρμου. Στο διάστημα 1912-1998 αποτέλεσαν έδρα ανεξάρτητης κοινότητας, της κοινότητας Υστερνίων.

Στο διάστημα 1998-2010 οπότε και ίσχυσε το πρόγραμμα Καποδίστριας εντάχθηκαν στον δήμο Εξωμβούργου ενώ σήμερα ανήκουν διοικητικά στον δήμο Τήνου.

Πρόσωπα

Από τα Υστέρνια κατάγονταν οι:

Γεώργιος Βιτάλης, Έλληνας γλύπτης (1835-1901) Λάζαρος Φυτάλης, Έλληνας γλύπτης (1831-1909) Λάζαρος Σώχος, Έλληνας γλύπτης (1862-1911) Αντώνιος Σώχος, Έλληνας γλύπτης (1888-1975) Νικόλαος Σώχος, Έλληνας γλύπτης (1908-1993) Ιερώνυμος Κοτσώνης, Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος

Παραπομπές