Η Άνω Μερά είναι χωριό της Μυκόνου. Είναι έδρα ομώνυμης δημοτικής κοινότητας, του δήμου Μυκόνου. Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Σύρου. Η Άνω Μερά είναι πεδινό, μεσόγειο χωριό στην ενδοχώρα της Μυκόνου. Βρίσκεται στο κέντρο του νησιού και στις ανατολικές απολήξεις του υψώματος του Αγίου Παταπίου (239 μ.), σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 100. Απέχει 8 χλμ. περίπου Α. της Χώρας Μυκόνου. Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1879 και προσαρτήθηκε στον δήμο Μυκόνου. Το 1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Άνω Μεράς και προσαρτήθηκε στο δήμο Μυκονίων.

Δημοτική κοινότητα

Η δημοτική κοινότητα Άνω Μεράς είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 41,625 χμ² (2011). Περιλαμβάνει και τους οικισμούς Καλαφάτη, Κταπόδια (νησίδα) και Τραγονήσι (νησίδα).

Πληθυσμός

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της δημοτικής κοινότητας)

Γενικά στοιχεία

Η Άνω Μερά είναι χωριό με παραδοσιακό χρώμα, κτισμένο σε κομβικό σημείο, με γραφικά σοκάκια και εκκλησίες κυκλαδικής αισθητικής, αλλά και αξιόλογη τουριστική υποδομή. Εδώ βρίσκεται και το κεντρικό εργαστήριο κοπανιστής του νησιού. Στον οικισμό εδρεύει ο Α.Σ. Άνω Μερά Μυκόνου, με συμμετοχές τόσο στη Γ΄ Εθνική ποδοσφαίρου ανδρών, όσο και στη Γ΄ Κατηγορία ποδοσφαίρου γυναικών. Η Άνω Μερά είναι η αφετηρία για τις πεζοπορίες και εξορμήσεις στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού, με πολλές παραλίες και αξιοθέατα (λίμνη Φωκού, παραλίες Μερχιά, Καλό Λιβάδι, Αγία Άννα, Τηγάνι, Τραγονήσι κ.α.).

Αξιοθέατα

Η κεντρική πλατεία του χωριού, με παραδοσιακές ταβέρνες και καφενεία Η Μονή Παναγίας της Τουρλιανής στην κεντρική πλατεία. Έχει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο κατασκευασμένο στη Φλωρεντία, εντυπωσιακό κωδωνοστάσιο και αυλή με μαρμάρινη βρύση και ανάγλυφη διακόσμηση. Ιδρύθηκε από μοναχούς της Καταπολιανής της Πάρου, το 1542, στη θέση παλαιότερης εκκλησίας αφιερωμένης στα Εισόδια της Θεοτόκου. Η μονή ανακαινίστηκε το 1767 Το Μουσείο της Μονής Τουρλιανής, με λαογραφική συλλογή, γεωργικά εργαλεία, εκκλησιαστικά κειμήλια, επιτάφια αντικείμενα, βυζαντινές και αναγεννησιακές εικόνες, κ.α. Ο ανεμόμυλος, σε ύψωμα του χωριού Η Μονή Παλαιοκάστρου, κτισμένη σε λόφο βόρεια του χωριού, όπου υπάρχουν και τα ερείπια του Κάστρου Γκύζη. Ιδρύθηκε τον 18ο αιώνα και έχει καθολικό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, επίχρυσο τέμπλο και αξιόλογες εικόνες Το Κάστρο Γκύζη (Παλαιόκαστρο), μεσαιωνικό κτίσμα του 13ου αιώνα. Στη θέση αυτή έχουν εντοπιστεί αρχαίο τείχος, λείψανα κτηρίων, ίχνη ταφικής πυράς και κεραμική Γεωμετρικών, Αρχαϊκών και Ελληνιστικών Χρόνων Η παραλία «Φτελιά», στον μυχό του όρμου Πανόρμου, βορειοδυτικά του οικισμού. Εδώ υπάρχουν ίχνη νεολιθικού οικισμού

Εκδηλώσεις

Το πανηγύρι της Παναγίας Τουρλιανής, το δεκαπενταύγουστο.

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1996, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1964 (ΠΛ) Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010 Χάρτες «ROAD» (Μύκονος 1:40.000) Google Earth eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://mykonos.gr/ano-mera/ https://www.youtube.com/watch?v=HiTd_Ywbn_0 https://mykonos.gr/