Πληροφορίες
Ο Άγιος Θαλέλαιος είναι χωριό της δυτικής πεδινής Νάξου σε υψόμετρο 75-95 μέτρων και έχει 106 κατοίκους (απογραφή 2011). Διοικητικά υπάγεται ο δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων.
Γενικά στοιχεία
Ο οικισμός είναι κτισμένος σε υψόμετρο 100 μέτρων στο δυτικό τμήμα του νησιού, 5 χλμ ανατολικά της πρωτεύουσας του νησιού Χώρας επί του οδικού άξονα Χώρας - Μελάνων - Κυνιδάρου. Μέχρι το 1928 έφερε την ονομασία Άγιος Θαλάλαιος ενώ διοικητικά ανήκε έως το 1997 στην κοινότητα Μελάνων της επαρχίας Νάξου. Στη συνέχεια υπήχθη στον καποδιστριακό δήμο Νάξου ενώ από το 2011 αποτελεί τμήμα του καλλικρατικού δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Πολιούχος του χωριού είναι ο Άγιος Θαλέλαιος προς τιμήν του οποίου διοργανώνεται κάθε χρόνο πανηγύρι στις 20 Μαΐου ενώ σημαντικό αξιοθέατο είναι τα απομεινάρια αρχαίου υδραγωγείου των ρωμαϊκών χρόνων.
Απογραφές Πληθυσμού
Διοικητικές μεταβολές
Το 1835, με 85 κατοίκους (21 οικογένειες), προσαρτάται στον νεοϊδρυθέντα δήμο Βίβλου της επαρχίας Νάξου, με έδρα τον οικισμό Γαλανάδο. Το 1912, ο οικισμός των αποσπάται από το δήμο Βίβλου και προσαρτάται στη κοινότητα Μελάνων. Το 1997, με την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστριας (νόμος 2539/97), ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Νάξου. Συγκεκριμένα, με το πρόγραμμα Καποδίστριας υπαγόταν στο Δημοτικό Διαμέρισμα Μελάνων, του Δήμου Νάξου, του νομού Κυκλάδων, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Νήσων Αιγαίου Πελάγους. Το 2010, με την εφαρμογή του προγραμματος Καλλικράτης (νόμος 3852/2010), ο οικισμός προσαρτάται στο νεοσύστατο δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων. Σήμερα, μετά τη τελευταία μεταβολή του 2010 (πρόγραμμα Καλλικράτης), αποτελεί μαζί με τους οικισμούς Κουρουνοχώρι ( 105 κ.), Μέλανες ( 414 κ.) και Μύλους ( 27 κ.) την Τοπική Κοινότητα Μελάνων ( 652 κ.). Η τ.κ. Μελάνων υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Νάξου, του δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, της περιφερειακής ενότητας Νάξου (του πρώην νομού Κυκλάδων), στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.