Το Πανόραμα είναι προάστιο της Θεσσαλονίκης και σύμφωνα με την Απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 17.679 μόνιμους κατοίκους. Έως την 31-12-2010 αποτελούσε τον ομώνυμο δήμο του Νομού Θεσσαλονίκης στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Βάσει του Νόμου 3852/2010 "Πρόγραμμα Καλλικράτης" ο Δήμος Πανοράματος συνενώθηκε με τους Δήμους Χορτιάτη και Πυλαίας συνιστώντας τον ενιαίο Δήμο Πυλαίας - Χορτιάτη ο οποίος λειτουργεί από την 1-1-2011. Ως έδρα έχει οριστεί το Πανόραμα. Βρίσκεται ΝΑ του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, σε απόσταση 14 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης, στους πρόποδες του όρους Χορτιάτη και σε υψόμετρο 450 μέτρων. Έχει έκταση 33.000 στρεμμάτων.

Ιστορία

Η ύπαρξη αρχαιολογικών ευρημάτων στην περιοχή Πλατανάκια των οκτώ βυζαντινών νερόμυλων και υδραυλικών κατασκευών οι οποίοι λειτουργούν με υδρομυλικό σύστημα χάρη στη μεγάλη κλίση του εδάφους και αποτελούν τυπικό "βιοτεχνικό συγκρότημα" αποτελούν ένα πολύτιμο τεκμήριο για τη βιομηχανική αρχαιολογία. Το Πανόραμα κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας κατοικούνταν τουλάχιστον από τον 18ο αιώνα από μουσουλμάνους. Το αρχικό του όνομα ήταν Αρσακλί ή Ακσακλί. Διοικητικά υπαγόταν στο ναχιγιέ της Καλαμαριάς. Το νέο χωριό ιδρύθηκε το 1914 από Μικρασιάτες που προέρχονταν από την Πύγα της Μικράς Ασίας. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τα συμμαχικά στρατεύματα εγκατέστησαν ένα πρόχειρο νοσοκομείο και το 1922 με την ανταλλαγή πληθυσμών που αποφασίστηκε στη Συνθήκη της Λωζάνης συστάθηκε οικισμός με πληθυσμούς από την Τραπεζούντα και την Αργυρούπολη. Με τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου η περιοχή εξελίχθηκε σε παραθεριστικό κέντρο της Θεσσαλονίκης ενώ εικάζεται πως αργότερα σε συνέλευση της τότε κοινότητας προτάθηκε η αλλαγή του ονόματος σε 'Πανόραμα' λόγω της θέσης που προσφέρει αμφιθεατρική θέα προς την πόλη της Θεσσαλονίκης. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο καθημερινά ομάδες ανθρώπων από την Καλαμαριά μετέβαιναν καθημερινά στο Πανόραμα με τα πόδια περνώντας περιμετρικά από το Συγκρότημα Αλλατίνη και την Πυλαία προκειμένου να μαζέψουν πουρνάρια τα οποία έπειτα αντάλλασσαν με ψωμί στους φούρνους. Το 1957 ιδρύθηκε, μερικά χιλιόμετρα μακριά από το χωριό, η Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Πανοράματος από τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα τον Α' με πρώτη ηγουμένη την Θεοδώρα Χερτούρα, από το Μοναστήρι της Μακεδονίας. Η ανέγερση των κτισμάτων της μονής έγινε σταδιακά τις επόμενες δεκαετίες. Μέχρι το 1970 την περιοχή καταλάμβαναν σχεδόν παντού χωράφια και αγριόφυτα ενώ λιγοστές ήταν οι κατοικίες και η σύνδεση με την πόλη ήταν δύσκολη. Με τα χρόνια πιο συγκεκριμένα από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 η κοινότητα αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε σε προάστιο της Θεσσαλονίκης φτάνοντας να καταλαμβάνει έκταση 33.000 στρεμμάτων και με πληθυσμό 17.679 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021.

Η πόλη του Πανοράματος

Η πόλη του Πανοράματος βάσει της απογραφής 2011 έχει πραγματικό πληθυσμό 17.546 κατοίκους και αποτελεί οικιστική περιοχή μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων στην μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης. Τελευταίος Δήμαρχος ήταν ο Ιγνάτιος Καϊτεζίδης ο οποίος εκλέχτηκε πρώτος ιστορικός Δήμαρχος του νέου ενιαίου Καλλικρατικού Δήμου Πυλαίας - Χορτιάτη.

Συγκοινωνία

Η δημόσια συγκοινωνία με το κέντρο της πόλης της Θεσασαλονίκης αλλά και με άλλες περιοχές γίνεται με το λεωφορείο 58 του Ο.Α.Σ.Θ. Ωστόσο εκτεταμένη είναι η χρήση Ι.Χ.

Κοινωφελείς εγκαταστάσεις

Η πόλη έχει δικό της (δημοτικό) θερινό κινηματογράφο, κολυμβητήριο και Γυμναστήριο

Εκπαίδευση

Το Πανόραμα έχει 3 δημόσια δημοτικά σχολεία, 1 Γυμνάσιο, 1 Λύκειο καθώς επίσης και πολλά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια όλων των βαθμίδων.

Δήμος Πανοράματος

Διοίκηση του Δήμου

Από τη σύσταση του ο οικισμός δεν μπορούσε, εξαιτίας του μικρού αριθμού των κατοίκων να δημιουργήσει κοινότητα υπάγονταν διοικητικά στην κοινότητα των Καμπουτζήδων μετέπειτα Πυλαία και είχαν έναν εκπρόσωπο που είχε το ρόλο του Προέδρου. Ο πρώτος πρόεδρος ήταν ο Λάζαρος Παναγιωτίδης.

Συνοικίες

Το Πανόραμα χωρίζεται στις Περιοχές:

Άνω Πανόραμα (Παλαιό Πανόραμα) Νόμος 751 (Άγιος Παντελεήμων ή Κάτω Πανόραμα) Νέο Πανόραμα Πλατανάκια

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://web.archive.org/web/20071228115656/http://www.aiia.csd.auth.gr/GR/Hortiatis/history.htm https://web.archive.org/web/20070925232158/http://www.panorama-city.gr/