Πληροφορίες
Η Ποντοηράκλεια γνωστή και ως Βασιλίτσα είναι πεδινό χωριό της Κεντρικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς.
Γεωγραφικά - ιστορικά στοιχεία
Η Ποντοηράκλεια βρίσκεται δίπλα στα σύνορα Ελλάδος - Βόρειας Μακεδονίας, ανατολικά του ποταμού Αξιού και νοτιοδυτικά της λίμνης Δοϊράνης. Είναι κτισμένη στις βόρειες παρυφές της πεδιάδας Αρτζάν σε υψόμετρο 110 μέτρα. Απέχει 35 χλμ. ΒΔ. από το Κιλκίς, 14 χλμ. Β.-ΒΑ. από το Πολύκαστρο (έδρα δήμου) και 8 χλμ. ΝΑ. από το συνοριακό σταθμό Ευζώνων. Οι κάτοικοί της είναι Πόντιοι πρόσφυγες και Σαρακατσάνοι. Η καταγωγή των Ποντίων είναι από το Καρακαβούζ της Ηράκλειας της Ποντικής. Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Ερεσελί και κατοικούνταν από Τούρκους. Οι Τούρκοι προσέφυγαν στην Τουρκία με τη συνθήκη της Λωζάνης, το 1923. Οι Πόντιοι πρόσφυγες αρχικά είχαν εγκατασταθεί στο Βασιλίτσι Μεσσηνίας, κοντά στην Κορώνη αλλά τελικά αποχώρησαν για τη Μακεδονία. Για το λόγο αυτό το χωριό ονομάζεται και Βασιλίτσα. Στα νοτιοανατολικά της Ποντοηράκλειας προς τα Σουλτογιανναίικα, υπάρχει η αρχαιολογική θέση "Τσαουσίτσα" ή "Καστράκια" που σχετίζεται πιθανόν με την αρχαία πόλη Χαίται. Από το 1994 έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος για "λόγους προστασίας οικισμού και νεκροταφείων της εποχής του σιδήρου, καθώς και λειψάνων τείχους μεταγενέστερων χρόνων που σώζονται εκεί".
Διοικητικά στοιχεία
Ως Ερεσελή αναφέρεται επίσημα το 1919 στο ΦΕΚ 48Α - 05/03/1919 να προσαρτάται στην τότε κοινότητα Ματσικόβου (Ευζώνων). Το 1954 με το ΦΕΚ 25Α - 13/02/1954 μετονομάστηκε σε Ποντοηράκλεια. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το Κάστρο αποτελούν την τοπική κοινότητα Ποντοηράκλειας που ανήκει στη δημοτική ενότητα Πολυκάστρου του Δήμου Παιονίας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ως κοινότητα έχει πληθυσμό 700 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 692. Το 1971 είχε 739 κατοίκους ενώ το 1981 είχε 863.
Αναφορές
Διαδικτυακές Πύλες, Δήμος Πολυκάστρου, Ποντοηράκλεια Πανδέκτης, Μετονομασίες οικισμών Φ. Μ. Πέτσα, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, Κοσμήματα στην Αρχαιότητα