Η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας είναι η παλαιότερη δημόσια βιβλιοθήκη της Ελλάδας.

Ιστορική αναδρομή

Η Βιβλιοθήκη συγκροτήθηκε από τη δωρεά που έκανε ο Ιάκωβος Φραγκίσκος Σαβέριος Κανάλ, τοποτηρητής του Λατίνου Μητροπολίτη στην Κέρκυρα, ο οποίος το 1758 που πέθανε χάρισε στην Κερκυραϊκή Κοινότητα την πλούσια βιβλιοθήκη του, την οποία διατηρούσε στη Ρωμαιοκαθολική Μονή της Αγίας Ιουστίνης στη Γαρίτσα, και διακόσια χρυσά τσεκίνια για τον εμπλουτισμό και τη συντήρηση της συλλογής της. Εγκαινιάστηκε από τον Comeyra, στις 28 Ιουλίου 1798 στη Μονή της Παναγίας Τενέδου με τη φροντίδα του Έλληνα γιατρού Αντώνιου Μαρούλη και βιβλιοθηκάριος ορίστηκε ο νεαρός Ιωάννης Μαρμαράς. Τότε ονομάστηκε Εθνική βιβλιοθήκη του Νομού Κερκύρας και συμπληρώθηκε με βιβλία από τις μονές της Ευαγγελιστρίας (Annunziata) και του Αγίου Φραγκίσκου, με τη συλλογή να έχει φτάσει τους 4.000 τόμους. Στις 20 Νοεμβρίου το 1798, ο Ι. Μαρμαράς αντικαταστάθηκε από τον βιβλιοθηκάριο Ιακωβίνο Gaetano Rusconi από την Πάδοβα, ο οποίος κατέστρεψε και πούλησε πολλά βιβλία και η συλλογή κατέληξε σε 1.605 τόμους. Επί Επτανήσου Πολιτείας με βιβλιοθηκάριο τον λόγιο Ανδρέα Μουστοξύδη, διακεκριμένο στα γράμματα και την αρχαιολογία, η βιβλιοθήκη εμπλουτίστηκε από αγορές και δωρεές πνευματικών ανθρώπων και έφτασε τους 7.000 τόμους και τότε κανονίστηκε η Σφραγίδα της που πήρε ως έμβλημα την Απήδαλο Κερκυραϊκή Τριήρη και ολόγυρά της τις λέξεις: Bibliotheca Publica Corcyrese. Τα βιβλία συγκεντρώθηκαν το 1805 στην «Δημόσια Σχολή Κέρκυρας». Τον Μάιο του 1808 στη Βιβλιοθήκη ενσωματώθηκε η πλούσια βιβλιοθήκη του Ανδρέα Καλογερά, αποτελούμενη από 1675 τόμους με έργα Λατίνων Ποιητών και Λογογράφων και προσαρτήθηκε στην Ιόνιο Ακαδημία και βοήθησε πολύ στη λειτουργία της. Ο Γκίλφορδ την εμπλούτισε ακόμη περισσότερο με 25.000 τόμους από δωρεές (Ζωσιμάδων, Γ. Μοντσενίγου, Α. Πολυλά, Μ. Πιέρρη, Ν. Ζαμπέλη) και αγορές αλλά και από τη συλλογή των χειρογράφων του την οποία παραχώρησε. Την εποχή αυτή στην Κέρκυρα δημιουργήθηκε η Βιβλιοθήκη της Ιονίου Γερουσίας με πολιτικά βιβλία, η Βιβλιοθήκη του Υπέρτατου Συμβουλίου της Δικαιοσύνης με νομικά βιβλία και η Βιβλιοθήκη της Ιονίου Βουλής, που κατείχε και μια αξιόλογη ορυκτολογική συλλογή, δώρο του Ι. Καποδίστρια. Τότε η Δημόσια Βιβλιοθήκη Κέρκυρας εγκαταστάθηκε στο κτίριο της Ιονίου Ακαδημίας στην Πάνω Πλατεία με συνεχή εμπλουτισμό της και πλέον αριθμούσε 30.000 τίτλους. Σε αυτό το κτίριο παρέμεινε έως την Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 1943, που αποτεφρώθηκε από τις γερμανικές εμπρηστικές βόμβες. Μετά τον πόλεμο ανασυστάθηκε και εμπλουτίστηκε με νέες αγορές και δωρεές και αποτελεί μέχρι και σήμερα πολιτιστικό και πνευματικό κέντρο για τους κατοίκους του Νομού αλλά και για όποιον ενδιαφερόμενο την επισκέπτεται ωφελούμενος από την χρήση των υπηρεσιών της.

Η βιβλιοθήκη σήμερα

Σήμερα, στεγάζεται στους Αγγλικούς Στρατώνες του Παλαιού Φρουρίου και διαθέτει περίπου 75.000 έντυπα με θέματα που αφορούν όλο το φάσμα της ανθρώπινης γνώσης και πολλά τεκμήρια με θέματα που αφορούν τον τόπο και είναι ιστορικά και αποτελούν πολιτιστική κληρονομιά για την Ελλάδα και για κάθε ερευνητή. Κύριος σκοπός της είναι η προώθηση της εκπαίδευσης και της μελέτης, η διάδοση του βιβλίου, η εξυπηρέτηση των ερευνητικών και πληροφοριακών αναγκών των χρηστών της μέσα από συλλογές, υπηρεσίες και μέσα πληροφόρησης που διαθέτει και επιπρόσθετα, η διάσωση του πολιτισμού και η προβολή της ιστορίας του τόπου. Βιβλιοθήκες στην Κέρκυρα υπήρχαν από τα τέλη του 17ου αιώνα, στην ιερογραμματεία του Μεγάλου Πρωτοπαπά των Ορθοδόξων, στη Λατινική Αρχιεπισκοπή και σε μονές όπως η Παναγία στην Παλαιοκαστρίτσα, η Παναγία η Πλατυτέρα, η Ζωοδόχος Πηγή στους Καστελάνους Μέσης (δωρεά του Ιππότη Μαρίνου Πρόσπερου στα 1694), η Αγία Αικατερίνη στην πόλη, ο Άγιος Φραγκίσκος, η Παναγία της Τενέδου και η Αγία Ιουστίνη στη Γαρίτσα.

Παραπομπές

Πηγές

Δήμος Κέρκυρας - Δημόσια Βιβλιοθήκη Κέρκυρας Δημόσιες Βιβλιοθήκες - Δημόσια Βιβλιοθήκη Κέρκυρας