Η Αγία Ευφημία είναι χωριό της Κεφαλονιάς. Αποτελεί έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Πυλαρέων, του δήμου Σάμης, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Κεφαλληνίας, στην περιφέρεια Ιονίων Νήσων, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, καθώς και των μεταβολών που ακολούθησαν αυτό το πρόγραμμα.. Πριν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία Σάμης του νομού Κεφαλληνίας, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Επτανήσων.

Γεωγραφία

Η Αγία Ευφημία είναι παράλιο χωριό στο ανατολικό τμήμα της Κεφαλονιάς. Βρίσκεται στον κόλπο της Σάμης, στον μυχό του φερώνυμου όρμου της Αγίας Ευφημίας και στη νότια είσοδο του στενού της Ιθάκης, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 10. Απέχει περίπου 32 χλμ. ΒΑ. του Αργοστολίου (μέσω Φαρακλάτων).

Τοπική κοινότητα

Η τοπική κοινότητα Αγίας Ευφημίας είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 25,797 χμ² (2011). Περιλαμβάνει και τους οικισμούς Δρακοπουλάτα, Ξηροπόταμος και Φερεντινάτα, καθώς και πολλές νησίδες και βραχονησίδες.

Πληθυσμός

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός είναι επίσημα κεταγεγραμμένος από το 1866 στον δήμο Πυλαρέων της Κεφαλονιάς. Το 1912 ορίστηκε έδρα της κοινότητας Αγίας Ευφημίας. Με το ΦΕΚ 136Α - 30/08/1994 αποσπάστηκε από την κοινότητα Αγίας Ευφημίας και ορίστηκε έδρα του δήμου Πυλαρέων. Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010, αποσπάστηκε από τον δήμο Πυλαρέων και προσαρτήθηκε στον δήμο Κεφαλονιάς. Με το ΦΕΚ 43Α - 09/03/2019 αποσπάστηκε από τον δήμο Πυλαρέων και προσαρτήθηκε στον δήμο Σάμης.

Ιστορικά στοιχεία

Η Αγία Ευφημία συνδέεται ιστορικά με όλη την περιοχή της Πυλάρου όπου ανήκει και θεωρήθηκε ως «τοποτηρητής» του βορείου τμήματος της Κεφαλονιάς. Σε ύψωμα κοντά στο χωριό, στη θέση Παλάτια, εντοπίστηκαν λείψανα αρχαίων οχυρωματικών έργων και οικοδομημάτων. Φαίνεται ότι αυτά τα κτίσματα ήταν βίγλες παρατήρησης της εισόδου και εξόδου, προς και από την εύφορη κοιλάδα-πέρασμα, ανάμεσα στις ορεινές περιοχές στα βόρεια και νότια.

Μεταφορές

Η Αγία Ευφημία είναι σημαντικός οδικός και ακτοπλοϊκός κόμβος του νησιού. Από το λιμάνι της αναχωρούν τα πλοία τοπικής συγκοινωνίας προς την Ιθάκη, ενώ μέσω αυτής περνάνε τα οχήματα προς τη χερσόνησο της Σάμης (Φισκάρδο, Άσος, κ.α.), από την ανατολική πλευρά της Κεφαλονιάς. Επίσης είναι σημαντική θέση ελλιμενισμού ιστιοπλοϊκών και εκδρομικών σκαφών.

Οικονομία

Οι κάτοικοι, εκτός από τον τουρισμό ασχολούνται και με την κτηνοτροφία, παράγοντας μεταξύ άλλων και την εκλεκτή πυλαρινή φέτα.

Αξιοθέατα

Η φερώνυμη εκκλησία της Αγίας Ευφημίας Το ψηφιδωτό έπαυλης της Ρωμαϊκής εποχής στην οδό Αρχαιοτήτων Το μοναστήρι της Παναγίας των Θεμάτων του 11ου αιώνα, στα νοτιοδυτικά του χωριού πάνω στο όρος της Αγίας Δυνατής. Διαθέτει εξαιρετικό ξυλόγλυπτο τέμπλο και παλαιές εικόνες, μία από τις οποίες, η «Παναγία των Θεμάτων», λιτανεύεται κάθε Τρίτη του Πάσχα

Εκδηλώσεις

Κάθε χρόνο, στις 11 Ιουλίου, γιορτάζει η εκκλησία της Αγίας Ευφημίας με λιτάνευση της εικόνας και μεγάλο λαϊκό πανηγύρι.

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, εκδ. 1978, 2006 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 Εγκυκλοπαίδεια Δομή, εκδ. 2002-4 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) Χάρτες «ROAD» Google Earth

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://web.archive.org/web/20140306182922/http://www.kefalonia-ithaca.com/pylaros-area.htm