Πληροφορίες
Για οικισμούς με ίδιο όνομα στην Αιτωλοακαρνανία, δείτε: Βασιλική Αιτωλοακαρνανίας
Η Κάτω Βασιλική είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό και τουριστικό θέρετρο της Αιτωλοακαρνανίας στην δυτική Στερεά Ελλάδα. Απέχει 27 χλμ. από τη Ναύπακτο, 23 χλμ. από το Μεσολόγγι και 23 χλμ. από την Πάτρα.
Γεωγραφία - Ιστορία
Η Κάτω Βασιλική βρίσκεται στη βορεινή ακτή του Πατραϊκού κόλπου κάτω από τον ορεινό όγκο του «Ιερού Όρους της Αιτωλίας», της Βαράσοβας. Ανατολικά του χωριού βρίσκεται ο δίδυμος ορεινός όγκος με την ονομασία Κλόκοβα (ή Παλιοβούνα). Η περιοχή κατοικήθηκε ήδη από τα προϊστορικά χρόνια. Στον λόφο της Αγίας Τριάδας ανατολικά του σημερινού χωριού, υπήρχε πιθανόν η αρχαία πόλη Χάλκεια ή Χαλκίς, η οποία σύμφωνα με τον Όμηρο συμμετέχει στον Τρωικό Πόλεμο με άλλες τέσσερις Αιτωλικές πόλεις. Το χωριό στη σημερινή τοποθεσία κατοικήθηκε το 1865 από αγροτοποιμένες. Η παλαιότερη τοποθεσία του χωριού ήταν στη θέση Παλιοχώρι όπου βρίσκεται και ο παλιός ναός του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος κτίσθηκε το 1879.
Αρχαιολογικά μνημεία
Στη θέση Αγία Τριάδα – Στο λόφο της Αγίας Τριάδας (έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος) τοποθετείται από τους αρχαιολόγους η αρχαία πόλη Χάλκεια. Χαρακτηριστικά, στο σημείο έχουν εντοπιστεί 17 αλλεπάλληλα στρώματα κατοίκησης. Στον χώρο υπάρχουν ερείπια τρίκλιτης βασιλικής με προσκτίσματα του 6ου αιώνα. Στη θέση Πάγκαλη - Ερείπια αρχαίου κάστρου της Χάλκειας. Το σπήλαιο του Αγίου Νικολάου νότιας Βαράσοβας - Πρόκειται για μοναστηριακό συγκρότημα φρουριακού χαρακτήρα όπου ησύχαζε μία μικρή αδελφότητα μοναχών από τον 9ο έως τον 19ο αιώνα. Ο Άγιος Δημήτριος ανατολικής Βαράσοβας - Ερείπια βυζαντινού ναού πάνω σε προχριστιανικό ναό πιθανόν της Αρτέμιδος της Αιτωλίας. Ο ναός χρονολογείται στα τέλη του 10ου ή στο πρώτο μισό του 11ου αιώνα.
Διοικητικά - Πληθυσμιακά
Σύμφωνα με το Σχέδιο «Καποδίστριας» ανήκε στο Δήμο Χάλκειας, ενώ από το 2011 και με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» μαζί με τον οικισμό Πέραμα αποτελούν την Τοπική Κοινότητα Βασιλικής της Δημοτικής Ενότητας Χαλκείας όπου ανήκει στο Δήμο Ναυπακτίας. Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 252 κατοίκους . Κατά την Απογραφή του 2001 είχε 261 μόνιμους κατοίκους.
Απογραφές πληθυσμού
Βλέπε επίσης
Άνω Βασιλική Αιτωλοακαρνανίας Πέραμα Αιτωλοακαρνανίας Βαράσοβα Κλόκοβα
