Η Αγία Άννα είναι οικισμός της τοπικής κοινότητας, δημοτικής ενότητας και δήμου Νεστορίου, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Καστοριάς, στην περιφέρεια περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πρίν το πρόγραμμα Καλλικράτης και το σχέδιο Καποδίστριας, ανήκε στην επαρχία και νομό Καστοριάς, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Μακεδονίας.

Μέχρι το 1928, ο οικισμός ονομαζόταν Ραδιγκόσδη.

Γεωγραφία

Η Αγία Άννα είναι ορεινός οικισμός στο δυτιοκοκεντρικό τμήμα του νομού Καστοριάς. Βρίσκεται στις πλαγιές του ΒΑ. Βοΐου, σε θέση που δεσπόζει στην αριστερή όχθη του ποταμού Αλιάκμονα και δίπλα στο Νεστόριο, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 840. Απέχει περίπου 22 χλμ. ΝΔ. της Καστοριάς.

Πληθυσμός

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1918 ως Ραδιγκόσδη και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Γκαλίστης του νομού Φλωρίνης. Το 1928 μετονομάστηκε σε Αγία Άννα και το 1941 υπήχθη στον νομό Καστοριάς. Με το ΦΕΚ 215Α – 09/12/1963, ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Ομορφοκκλησιάς και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Νεστορίου.

Ιστορικά στοιχεία

Κοντά στην Αγία Άννα βρισκόταν το εγκαταλειμμένο σήμερα χωριό Τσούκα, πλάι στο οποίο υψώνεται ένας ψηλός κωνικός λόφος (γνωστός με την ονομασία «Κάστρο»), όπου βρέθηκαν λείψανα (ανάγλυφα, επιγραφές κ. ά.) σημαντικού αρχαίου οικισμού, που η ακρόπολή του ήταν χτισμένη στην κορυφή του λόφου. Επίσης, ίχνη ενός μικρότερου ρωμαϊκού οικισμού έχουν επισημανθεί σ' ένα μικρό απόκρημνο λόφο, που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 300 μ. από τον Αλιάκμονα ποταμό και συγκεκριμένα στη διασταύρωση των δρόμων Καστοριάς, Νεστορίου και Αγίας Άννας. Παραδοσιακά στον οικισμό κατοικούσαν Έλληνες Σλαβόφωνοι. Στις 29 Απριλίου του 1943, παρά το γεγονός πως η Αγία Άννα ήταν πατρίδα διακεκριμένου στελέχους της βουλγαρικής δοσιλογικής οργάνωσης Οχράνα, και παρά το ότι αυτή φαίνεται να διέθετε εκεί ερείσματα οι ιταλικές δυνάμεις Κατοχής συνεπικουρούμενες από ένοπλους της εν λόγω οργάνωσης επιτέθηκαν στο χωριό ως αντίποινα για τη δράση των Ελλήνων ανταρτών στην ευρύτερη περιοχή του νομού Καστοριάς. Αποτέλεσμα της επιδρομής ήταν η πυρπόληση του οικισμού, η εκτέλεση 16 κατοίκων από τους Ιταλούς στρατιώτες και η λεηλασία των υπαρχόντων τους από τους Οχρανίτες. Αργότερα η Αγία Άννα περιήλθε στα εδάφη που ήλεγχε ο ΕΛΑΣ με την πλειοψηφία των κατοίκων να συμμετέχει στην αντάρτικη οργάνωση. Λόγω των καταστροφών που υπέστη η Αγία Άννα κατά τη διάρκεια της Κατοχής, τον Οκτώβριο του 1945 οι κάτοικοί της που είχαν μείνει άστεγοι προχώρησαν από κοινού με κατοίκους άλλων χωριών σε έκκληση προς τις αρχές για βοήθεια. Την άνοιξη του 1948, κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, μεγάλο μέρος του πληθυσμού κατευθύνθηκε με τη συνδρομή του ΔΣΕ μέσω του όρους Γράμμου στην Αλβανία.

Αξιοθέατα

Η Μονή Ταξιαρχών-Τσούκας, του 1254, κτισμένη πάνω σε αρχαία ερείπια και διαλυμένη σήμερα αν και από το 1961 έχει κηρυχθεί αρχαίο μνημείο. Το μοναστήρι είναι κτισμένο νοτιοδυτικά του χωριού, πάνω σε τεράστιο βράχο και κοντά στο χείμαρρο Στενοπόταμο. Παρακείμενο σπήλαιο μεγάλου βάθους, είχε χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο των μοναχών και των κατοίκων σε διάφορες εχθρικές επιδρομές. Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής. Ο καταρράκτης στον Στενοπόταμο, μικρό παραπόταμο του Αλιάκμονα, απέναντι από τη Μονή.

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς) Google Earth eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

http://magdax.blogspot.gr/2013/11/nestorio-kastoria.html