Πληροφορίες
Ο Ζυγός είναι οικισμός στην Ανατολική Μακεδονία και την Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας.
Γενικά - ιστορικά στοιχεία
Ο Ζυγός βρίσκεται βόρεια της Καβάλας σε υψόμετρο 180 μέτρα και σε απόσταση περίπου 12 χλμ. από αυτήν ενώ δίπλα και βόρειά του είναι το Κρυονέρι (με το οποίο είναι ενωμένος οικιστικά) και βορειοδυτικά του οι Φίλιπποι. Στις αρχές του 20ου αιώνα, παρατηρείται ότι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι Θράκες απόγονοι πληθυσμών που μετακινήθηκαν προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του μακεδονικού κράτους στη διαδικασία εξόρυξη χρυσού, από τα πλούσια κοιτάσματα της μακεδονικής γης. Αυτοί οι πληθυσμοί παρέμειναν στην περιοχή και μετά την παρακμή του μακεδονικού κράτους στη συνέχεια πιθανότατα αποδέχτηκαν τη χριστιανική θρησκεία και αποτέλεσαν μέρος του μεγάλου Βυζαντινού κράτους. Αργότερα όμως στην πτώση του Βυζαντίου, αυτή όπως και πολλοί άλλοι αποδέχονται το νέο θρήσκευμα που τους επιβάλλεται, γίνονται μουσουλμάνοι και ακολουθούν τον οδικό χάρτη που τους επιβάλλεται από την Οθωμανική αυτοκρατορία μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα, όπου μετά την μικρασιατική καταστροφή μπαίνουν και αυτοί οι πληθυσμοί η διαδικασία της ανταλλαγής. Από το 1922 και μετά, στο χωριό εγκαθίστανται αρχικά Θράκες, στη συνέχεια Μικρασιάτες, Σαρακατσάνοι και τέλος οι Πόντιοι. Το ανομοιογενές αυτό πλήθος, συμβιώνει για δύο περίπου έτη με τους εναπομείναντες Θράκες μουσουλμάνοι, έως την ανταλλαγή του πληθυσμού το 1924, όταν οι τελευταίοι, αποχώρησαν οριστικά. Κατά το διάστημα εκείνο, η κύρια επαγγελματική ενασχόληση των κατοίκων είναι η καπνοφυτεία, η καλλιέργεια αγρών και μικρών κήπων και τα αρχικά στάδια της κτηνοτροφίας. Η κυβέρνηση διέθεσε σε κάθε προσφυγική οικογένεια ένα βοοειδές και έναν όνο. Επίσης, χορηγήθηκαν διάφορα γεωργικά εργαλεία, δύο στρέμματα αγρού για φύτευση καπνού, δύο στρέμματα αραβοσίτου και δύο στρέμματα κριθαριού. Σήμερα, οι κάτοικοι ως επί το πλείστον, ασχολούνται στις κοντινές βιοτεχνίες ως εργατικό δυναμικό και γενικότερα στην ευρύτερη περιοχή της Καβάλας. Το 1991 δημιουργήθηκε ο Οικισμός Παλιννοστούντων Ομογενών Ελλήνων της πρώην Ε.Σ.Σ.Δ., τον λεγόμενων, λανθασμένα, Ρωσσοπόντιων.
Ονομασία
Για την ονομασία της κωμόπολης υπάρχουν πολλές εκδοχές Αρχειοθετήθηκε 2020-07-02 στο Wayback Machine. Μία από αυτές είναι το γεγονός ότι η κώμη είναι χτισμένη σαν ζυγός ενώ μία άλλη και πιθανότερη από τον ποταμό Ζυγάκτη ("καὶ ποταμὸς ἔστι Ζυγάκτης, ἐν ᾧ Τοῦ Θεοῦ περῶντος τὸ ἅρμα τὸν ζυγὸν ἄξαι λέγουσι καὶ τῷ ποταμῷ γενέσθαι τὸ ὄνομα. Κατωφερὲς δ 'ἐστὶ τὸ πεδίον, ὡς ἐπιδέξιον μὲν εἶναι τοῖς ἄνωθεν ὁρμῶσιν ἐκ τῶν Φιλίππων, ἄναντες δὲ τοῖς ἐξ Αμφιπόλεως βιαζομένοις.").
Ομάδες
Η ομάδα της κωμόπολης είναι ο Μουσικογυμναστικός σύλλογος ο Απόλλων και ο Άρης Ζυγού όπου το 1952 έφτασε στα ημιτελικά του Κυπέλλου Μακεδονίας και έχει αγωνιστεί στην Δ' Εθνική κατηγορία.
Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία
Αναφέρεται επίσημα, μετά την απελευθέρωση, το 1919 στο ΦΕΚ 251Α - 20/11/1919 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί με τον Νέο Ζυγό αποτελούν την Κοινότητα Ζυγού η οποία υπάγεται στην Δημοτική Ενότητα Καβάλας του Δήμου Καβάλας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 ως κοινότητα Ζυγού (δηλαδή μαζί με τον Νέο Ζυγό) έχει 1.574 κάτοικους, από 2.057 το 2011. Η εξέλιξη του πληθυσμού του Ζυγού (ως οικισμός) έχει ως εξής:
