Η Παναγιά (μέχρι το 1964 Κάτω Ακροβούνι) είναι χωριό του Δήμου Παγγαίου της περιφερειακής ενότητας Καβάλας, στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 655 κατοίκους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 180 μέτρων, στους πρόποδες του Παγγαίου. Η Παναγιά ήταν αρχικά κτισμένη στη θέση Ακροβούνι, αλλά οι κάτοικοί της μετεγκαταστάθηκαν στην τωρινή θέση κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950.

Ιστορία

Στη θέση «Τσακίλ Μπαΐρ», 2,5 χλμ νοτιοδυτικά του χωριού, βρίσκεται το Ιερό Ήρωος Ιππέα Αυλωνείτη, της ελληνιστικής-ρωμαϊκής περιόδου. Δύο χιλιόμετρα προς τα βορειοανατολικά, και 700 μέτρα δυτικά του χωριού, στη θέση «Δύο Βρύσες», έχει βρεθεί οικισμός προϊστορικών και ιστορικών χρόνων. Στην κοντινή θέση «Πλαγιά», έχουν βρεθεί λαθρανασκαμμένοι κιβωτιόσχημοι τάφοι. Στις αρχές του 20ού αιώνα, η Κότσανη (όνομα του χωριού μέχρι το 1928) είχε κυρίως μουσουλμανικό πληθυσμό, ο οποίος έφτανε τους 250 κατοίκους, σύμφωνα με την στατιστική του Ελληνικού Στρατού 1911, και σύμφωνα με την ελληνική απογραφή του 1920, η Κότσανη είχε 214 κατοίκους. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών, στο Ακροβούνι εγκαταστάθηκαν 78 οικογένειες προσφύγων, με το χωριό να αποκτά αμιγή προσφυγικό πληθυσμό. Οι πρόσφυγες προέρχονταν από την Ανατολική Θράκη και συγκεκριμένα από τα Δημοκράνια, το Πασάκιοι, τα Σόκια, τον Πόντο και πολλοί λίγοι Καραμανλήδες. Στην απογραφή του 1928 το Ακροβούνι είχε 353 κατοίκους και στην απογραφή του 1940 είχε 455 κατοίκους. Οι κάτοικοι του Ακροβουνίου μετεγκαταστάθηκαν στην θέση Κάτω Ακροβούνι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950. Το Κάτω Ακροβούνι αναγνωρίστηκε ως οικισμός το 1961 και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Κηπίων μέχρι το 1966, όταν προσαρτήθηκε στον δήμο Ελευθερουπόλεως, όπου παρέμεινε με το πρόγραμμα Καποδίστριας. Ο οικισμός μετονομάστηκε σε Παναγιά το 1964.

Αθλητισμός

Το χωριό έχει ποδοσφαιρικό σωματείο με την ονομασία Αθλητικός Σύλλογος Ακροβουνίου «Ατρόμητος», το οποίο έχει ως έδρα το γήπεδο Ακροβουνίου.

Παραπομπές