Πληροφορίες
Ο Μεγάλος Πρίνος ή Μεγάλο Καζαβίτι είναι οικισμός στη Θάσο. Διοικητικά ανήκει στον δήμο Θάσου της Περιφερειακής Ενότητας Θάσου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 27 κατοίκους. Μαζί με το διπλανό χωριό, Μικρό Καζαβίτι (Παραχώρα), αποτελούν ένα ζευγάρι γραφικών ορεινών οικισμών, που βρίσκονται στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού. Απέχουν μόλις 6 χιλιόμετρα από τη θάλασσα και το σύνολο των μόνιμων κατοίκων τους ανέρχεται στους 40.
Γεωγραφία
Ο οικισμός Μεγάλο Καζαβίτι είναι κτισμένος σε υψόμετρο 390 μέτρων. Είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός, καθώς διατηρεί τον ιστορικό του χαρακτήρα, με παραδοσιακή τοπική αρχιτεκτονική. Απέχει 500 μέτρα από το Μικρό Καζαβίτι, 4,5 χιλιόμετρα από τον Πρίνο Θάσου και 6 χιλιόμετρα από το λιμάνι της Σκάλας Πρίνου.
Τοποθεσία-Αρχιτεκτονική
Το Μεγάλο Καζαβίτι είναι κτισμένο σε μία κατάφυτη πλαγιά του βουνού, οριοθετείται από τις κοίτες δύο ρεμάτων και περιβάλλεται από πυκνό πευκοδάσος. Η βλάστηση στο εσωτερικό του οικισμού αποτελείται κυρίως από πλατάνια, βελανιδιές, φτελιές και κληματαριές, ενώ δύο μεγάλα κυπαρίσσια δεσπόζουν εντός του χωριού. Τα σπίτια αναπτύσσονται κλιμακωτά, με σημείο αναφοράς την κεντρική πλατεία του χωριού ενώ υπάρχει ένα δίκτυο καλοδιατηρημένων λιθόστρωτων μονοπατιών (τα περισσότερα προσβάσιμα και με αυτοκίνητο), που διατρέχει το χωριό σε όλο το μήκος του και οδηγούν σε αυτή.
Η αρχιτεκτονική των σπιτιών είναι η παραδοσιακή μακεδονική του 19ου αιώνα μ.Χ.: διώροφα σπίτια με πέτρινους τοίχους, με στέγες από σχιστόλιθο, ξύλινους εξώστες, «σαχνισί, και περίτεχνη εσωτερική διακόσμηση. Σχεδόν όλα τα σπίτια διαθέτουν κήπους και αυλές, σε πολλές από τις οποίες υπάρχουν κρεβατά, για να αναρριχώνται και να στηρίζονται τα κλήματα των αμπελιών. Τα μόνα κτίσματα που χρονολογούνται στις αρχές του 19ου αιώνα είναι η εκκλησία των Δώδεκα Αποστόλων, η οποία ανεγέρθη το 1804, και δύο αρχοντικά που φαίνεται να χτίστηκαν στα τέλη της ίδιας δεκαετίας.
Ιστορία
Η ευρύτερη περιοχή φαίνεται πως κατοικούνταν ήδη από τον 4ο αιώνα π.Χ. καθώς έχουν ανακαλυφθεί ερείπια αρχαίου αγγειοπλαστείου, με κεραμικά ευρήματα που ανάγονται στο 360 π.Χ.. Επίσης σημαντικά ευρήματα, που χρονολογούνται από το 2ο αιώνα μ.Χ., είναι δύο ρωμαϊκοί τάφοι που βρέθηκαν σε κοντινά στο χωριό σημεία. Ο οικισμός Μεγάλο Καζαβίτι όμως αναφέρεται για πρώτη φορά το 16ο αιώνα μ.Χ., στα σουλτανικά αρχεία απογραφής του 1570 μ.Χ., αριθμώντας περίπου 50 οικίες. Οι κάτοικοι του ήταν υπήκοοι της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και είχαν εγκατασταθεί μόνιμα εκεί, ώστε να ασχοληθούν με τη γεωργία και την καλλιέργεια αμπελιών, καθώς η περιοχή ήταν αμπελόφυτη. Ανεγέρθη τζαμί στο σημείο που σήμερα βρίσκεται κάτω από την πλατεία, υπήρχε δε και οθωμανικό διοικητήριο στη γειτονιά με τα δύο κυπαρίσσια,«Κονάκι». Το χωριό άκμασε κατά το 17ο αιώνα, αλλά, εξαιτίας φαινομένων πειρατείας, στα τέλη του 18ου αιώνα οι περισσότεροι κάτοικοι το εγκατέλειψαν και απέμειναν στο χωριό μόνο οι αρχές του τόπου (προεστοδημογεροντία). Η δεύτερη ακμή του σημειώθηκε το 19ο αιώνα, από το 1850 και έπειτα, όταν επανακατοικήθηκε και ανεγέρθηκαν οι περισσότερες οικίες του, που σώζονται ως σήμερα, με την έκτασή του να φτάνει ως και το διπλάσιο από το σημερινό οικισμό. Το χωριό ερήμωσε στα μέσα του 20ου αιώνα (δεκαετία του 1970), ενώ τις δύο τελευταίες δεκαετίες υπάρχει αξιοσημείωτο ρεύμα επιστροφής των ντόπιων αλλά και αγοραστικό ενδιαφέρον από αλλοδαπούς. Τα περισσότερα σπίτια έχουν αναστηλωθεί και αναπαλαιωθεί από τους ιδιοκτήτες τους, δίνοντας ζωή στο χωριό, ενώ παρατηρείται ιδιαιτέρως αυξημένη τουριστική κίνηση τους καλοκαιρινούς μήνες.
