Το Σκαμνέλι είναι χωριό του κεντρικού Ζαγορίου, βρίσκεται 54 χιλιόμετρα βόρεια των Ιωαννίνων. Είναι χτισμένο στις παρυφές της Τύμφης, δίπλα στην τοποθεσία "Γυφτόκαμπος". Η περιοχή κατοικούνταν από την προϊστορική περίοδο, σε αυτό μαρτυρούν και τα αρχαία (λεγόμενα πελασγικά) τείχη που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από το Σκαμνέλι. Το χωριό πυρπολήθηκε από τους Τούρκους λίγες εβδομάδες πριν την απελευθέρωσή του το 1913, ως αποτέλεσμα σήμερα να έχει χάσει μέρος της παραδοσιακής του εικόνας. Παρόλα αυτά υπάρχουν ακόμη παλιά αρχοντικά, λιθόκτιστα μονοπάτια και πλατείες. Ο ναός των Αγίων Αποστόλων κτισμένος το 1793, δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (μεσοχώρι).

Η Μονή της Αγίας Παρασκευής

Η Μονή της Αγίας Παρασκευής στο Σκαμνέλι δεσπόζει στα βράχια στο πλάι το χωριού, στο Ραδιό, προστατεύοντας το τίνα τρόπο. Παλαιά γυναικεία μονή όπου ζούσαν 80 μοναχές αργότερα εγκαταβίωσαν άντρες μοναχοί. Στο πρόναο και εσωτερικά έχει αγιογραφίες. Εορτάζεται με τοπική πανήγυρη στις 26 Ιουλίου. Προσβάσιμη με τα πόδια από σύγχρονο καλντερίμι πριν τα κατάλοιπα των πελασγικών τειχών.

Σαρακατσάνικη Στάνη

Η Σαρακατσάνικη Στάνη, δημιουργημένη σχεδόν δίπλα στο δρόμο που συνδέει το Σκαμνέλι με Λαΐστα-Ηλιοχώρι, αποτελεί πιστή αναπαράσταση σαρακατσάνικου εποχικού οικισμού. Καλύπτει συνολική έκταση 16 στρεμμάτων και περιλαμβάνει σε φυσικό μέγεθος τα «κονάκια» (αχυρένιες καλύβες που χρησιμοποιούνταν ως κατοικίες ή εργαστήρια), τον «οβορό» και το «γρέκι» (χώροι φύλαξης των ζώων). Ανάλογα με τη χρήση του, κάθε κονάκι είναι εξοπλισμένο με τα αντίστοιχα αντικείμενα της καθημερινής ζωής, από κρεβάτια μέχρι σκεύη μαγειρικής, αργαλειό και εργαλεία τυροκομίας. Η εγκατάσταση είναι επισκέψιμη δωρεάν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, λόγω όμως της τοποθεσίας και του χαρακτήρα της, είναι δύσκολο να την περιηγηθεί κανείς όταν έχει χιόνι. Δημιουργός και συντηρητής της είναι η Αδελφότητα Σαρακατσαναίων Ηπείρου, η οποία λειτουργεί στο χώρο μία παραδοσιακή ταβέρνα, ενώ κάθε χρόνο διοργανώνει πανελλαδικό αντάμωμα των μελών της με εκδηλώσεις και υπαίθρια κατασκήνωση στις αρχές Αυγούστου.

Προσωπικότητες

Αγγελική Παπάζογλου (περίπου 1810-1891), εθνική ευεργέτης.

Πηγές

Δήμος Τύμφης

Παραπομπές