Η Πωγωνιανή ή αλλιώς Βοστίνα, όπως είναι το παλαιό της όνομα (μέχρι το 1928) , είναι ένα ακριτικό ορεινό χωριό της Ηπείρου στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων. Απέχει 67 χλμ. από τα Ιωάννινα, χτισμένο σε υψόμετρο 740 μ. στο όρος Μπόζοβο και βρίσκεται 15 χλμ. βορειοδυτικά του Δελβινακίου, κοντά στα σύνορα με την Αλβανία.Σύμφωνα με την απογραφή 2021 έχει ως πληθυσμό 441 κατοίκους. Η κύρια ασχολία τους είναι η κτηνοτροφία. Παρ' όλα αυτά διαθέτει γυμνάσιο και λύκειο, στο οποίο όμως η πλειοψηφία των μαθητών αποτελείται από μετανάστες της Βορείου Ηπείρου.

Ιστορία

Αρχιεπισκοπή της Ηπείρου, της οποίας η ίδρυση αποδίδεται στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Πωγωνάτο (668-685). Τα όριά της δεν είναι γνωστά, διατηρήθηκε όμως επί αιώνες και ο Μητροπολίτης Αθηνών Μελέτιος (1661-1714) στο βιβλίο του Γεωγραφία παλαιά και νέα αναφέρει ότι "τα χωριά της Πωγωνιανής έχουσι θρόνον αρχιεπισκόπου". Στα τέλη του 1774 οι συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή από την ληστρική δράση των Αλβανών οδήγησαν στην μεταφορά της έδρας της αρχιεπισκοπής στο Βουκουρέστι. Το 1834 ιδρύθηκε η Μητρόπολη Βελλάς και Πωγωνιανής και αργότερα η περιοχή συγχωνεύθηκε εκκλησιαστικώς με άλλες. Κατά τον Τρύφωνα Ευαγγελίδη στην Μονή Μολυβδοσκεπάστου λειτουργούσε σχολείο τον 17ο αιώνα.

Οικοτροφείο

Από τις αρχές του περασμένου αιώνα, όταν η Πωγωνιανή ήταν το κεφαλοχώρι της περιοχής, πολλά παιδιά από φτωχές οικογένειες έρχονταν να φοιτήσουν στα σχολεία του χωριού, διαμένοντας στο οικοτροφείο. Παρότι σήμερα το χωριό έχει σχεδόν ερημωθεί, το οικοτροφείο συνεχίζει να επιτελεί το λειτούργημά του στεγάζοντας τα παιδιά από τη Βόρεια Ήπειρο. Παράλληλα αποτελεί μία καλή λύση μπρος στο φάσμα της ανεργίας που αντιμετωπίζουν οι ντόπιοι κάτοικοι. Έχει δημιουργηθεί ένα σύγχρονο Κέντρου Παιδικής Προστασίας που εξασφαλίζει την ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωση για τα παιδιά που φοιτούν καθώς και Γεωργικό σχολείο που στοχεύει στην κατάλληλη εκπαίδευση σε τομείς του πρωτογενούς τομέα.

Σήμερα

Το χωριό σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Πωγωνιανής που ανήκει στη δημοτική ενότητα Δελβινακίου του Δήμου Πωγωνίου. Μετά την απελευθέρωση, αναφέρεται με την παλιά της ονομασία Βοστίνα στο ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης Κοινότητας. Η άλλοτε Διευρυμένη Κοινότητα Πωγωνιανής αποτελείτο από τα χωριά Πωγωνιανή, Δολό, Δρυμάδες, Σταυροσκιάδι.

Παραπομπές

Πηγές

Κοινότητα Πωγωνιανής

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πωγωνιανή (Βοστίνα) Πωγωνίου.Οδοιπορικό βίντεο 14-8-2012 Το νέο σπίτι της «Κιβωτού» στην ακριτική Πωγωνιανή από τον ιστότοπο https://www.enikos.gr/